ΣΤΕΦΑΝΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, ΕΚΒΑΤΑΝΑ, 11-20
Η συνάντηση
στο Παρίσι του συγγραφέα με ένα κύπριο
φοιτητή που σπούδαζε στη Μόσχα του έδωσε την ευκαιρία να μάθει για τη ζωή στη
σοβιετική ένωση και να διαφωτίσει και τους αναγνώστες του, πράγματα γνωστά
πλέον, ύστερα από την κατάρρευση της σοβιετικής ένωσης. Ο Στέφανος είναι ένας
καλός συζητητής, ξεψαχνίζει, ρωτά τα ουσιώδη, μαθαίνει και ταυτόχρονα διδάσκει,
διαφωτίζει.
Επιστρέφουμε
στα γεγονότα της κυπριακής τραγωδίας, βιασμοί, προσφυγιά, πού και πώς να
εξαντλήσει το βάρος των γεγονότων ο συγγραφέας, πώς θα τα έλεγε ο Καβάφης, ποια
θα ήταν η στάση του Σεφέρη; Μια σειρά πολεμικών γεγονότων, με τον απαραίτητο
έρωτα να απαιτεί τα της ζωής μέσα στις μέρες του θανάτου, κι η πρόσκληση για το
Λονδίνο, να αναλάβει μια εφημερίδα παροικιακή. Το Λονδίνο, οι κύπριοι
εργοστασιάρχες, οι εφημερίδες, η Εκκλησία, οι φοιτητές και τα κόμματα της αριστεράς εκεί. Μια
γνωριμία με τον κυπριακό κόσμο μας του εξωτερικού.
Στο
μυθιστόρημα μαθαίνεις πράγματα από πρώτο χέρι, από άνθρωπο που είχε την
ευκαιρία στη ζωή του και τις εμπλοκές σε καταστάσεις και τις γνωριμίες με
ανθρώπους, έναν οραματιστή, επαναστάτη, που μέσα από τις γνώσεις και την δίψα
του διευρύνει τους ορίζοντές του και με τα επιστημονικά του εργαλεία αναλύει
και μαθαίνει συνεχώς, ώστε να μεταδίνει
στον αναγνώστη το κλίμα της εποχής, τους προβληματισμούς και τις
καταστάσεις, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες για μας τους κυπρίους.
Η γνωριμία
με πολλούς γνωστούς του Λονδίνου και της πολιτικής ζωής, η γνωριμία με τον Πλουτή Σέρβα του έδωσε
ευκαιρία τομής στην κομμουνιστική ζωή των ηγητόρων του ΚΚΚ και του ΑΚΕΛ.
Συνάντηση με
τον επίσκοπο Πάφου Χρυσόστομο, και σκέψεις για τη μικροπολιτική, τον
επαρχιωτισμό, τον τοπικό συμφεροντολογισμό, τα συνθήματα της άνοιξης, του Μάη
του 68 στο Παρίσι. Μια επίσκεψη του Λυσσαρίδη στο Λονδίνο του δίνει ευκαιρία να εκθειάσει το πρόσωπο, να
παραθέσει τις παρατηρήσεις του από τον Θουκυδίδη με τον οποίο βαθιά
αναστρεφόταν, να καταλήξει όμως στη μάνα του σε μια συγκινητική αποστροφή. Μόνο
ο γυρισμός στην Πενταλιά θα δώσει τέλος στα πνευματικά γυμνάσματα.
Ευτυχώς δεν
μπορεί να πει κανείς στο συγγραφέα, έτσι γράφεται ένα μυθιστόρημα, γιατί έχουμε
μπροστά μας ένα κείμενο- περίληψη όλων των κειμενικών ειδών, από ποίηση,
πολιτική ανάλυση, Ιστορία, παράθεση κειμένων παντός είδους, ένας πολύπλευρος συγγραφέας
ένα πολύπτυχο κείμενο μας δίνει, με τις λογοτεχνικές
ποιητικές νησίδες του, το φιλοσοφικό του λόγο, την ρεαλιστική του γραφή, τις εμβαθύνσεις
στη γνώση και ανάλυση γνωστών του περιοχών του επιστητού. Ωφελημένοι βγαίνουμε
από την ανάγνωση.
Η ανατροφή
του μικρού παιδιού τους, οι θεωρίες του Πιαζιέ, οι προβληματισμοί για τη
δεύτερη διατριβή του, μας περιδιαβάζουν σε μεθοδολογικά επιστημονικά θέματα
ανάμικτα με τη φαντασία και τις σημαντικές γνωριμίες του με προσωπικότητες της εποχής.
Η σφραγίδα όμως όλων των ιστορικών συγκρίσεων και αναφορών είναι η αρετή και η
θυσία για ελευθερία και ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Κι έτσι τελειώσαμε αισίως στο
εικοστό κεφάλαιο.
Στέλιος
Παπαντωνίου
