ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ

ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ

-είκοσι χρόνια ζωής και δράσης 1998-2018

Ευγενικό εξώφυλλο, φως, πράσινο, το παλιό σχολείο, στην αυλή κόσμος, ομπρέλες, κι ύστερα πάλι, άλλος πίνακας, του Κυριάκου Λύρα, το πρώην Δημοτικό Σχολείο και πρώην Δημαρχείο Στροβόλου, πίνακας όλος αγάπη προς το εικονιζόμενο, κι η αφιέρωση

Το Λεύκωμα

“Αφιερώνεται στη μνήμη των πνευματικών δημιουργών οι οποίοι δεν είναι πια μαζί μας. Και σε όλους τους συνεργάτες και συνοδοιπόρους μας καθώς και σε όλους, οι οποίοι μας έχουν τιμήσει με το έργο και την παρουσία τους.”

Μια καλλιτεχνική φωτογραφία του Πολιτιστικού Κέντρου του Βασίλη Κ Βασιλείου, κι άλλη στην πίσω σελίδα, με τις φωτοσκιάσεις, σημαδιακή, υποβλητική, κι άλλες πολλές φωτογραφίες, από εκδηλώσεις στο Πολιτιστικό Κέντρο. Πρόσωπα και συγκεντρώσεις, λόγιοι και καλλιτέχνες σ’ ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό, αψευδή μάρτυρα μιας διαρκούς πνευματικής κίνησης.

Τα περιεχόμενα, και οι χαιρετισμοί.

Πρώτος ο κύριος δήμαρχος Ανδρέας Παπαχαραλάμπους. Ο Όμιλος Φίλων Δημοτικής Βιβλιοθήκης Στροβόλου σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη Στροβόλου αποτελούν τους κύριους πυλώνες του Δήμου σε δράσεις προώθησης της λογοτεχνίας και των γραμμάτων.

Ο Κώστας Καδής, υπουργός Παιδείας, δίνει έμφαση στην εθελοντική προσφορά και την ενδιαφέρουσα θεματολογία των πολιτιστικών δρωμένων.

Ο Παύλος Παρασκευάς, διευθυντής πολιτιστικών υπηρεσιών του  Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού επαινεί το πολυδιάστατο έργο της βιβλιοθήκης και του Ομίλου Φίλων της.

Στο προλογικό σημείωμα η δρ Μαρία Μιχαηλίδου, πρόεδρος του Ομίλου Φίλων, αναφέρεται με συγκίνηση και όραμα στα είκοσι χρόνια δράσης του Ομίλου. Με συγκίνηση μιλά για το παρελθόν, και συναισθάνεται την ευθύνη για την περαιτέρω πορεία. Δύναμη ο εθελοντισμός και ψυχική ευφορία από την προσφορά. Αυτονόητη η ύπαρξη των βιβλιοθηκών, αναγκαία όμως η εξέλιξή τους. Με παραδείγματα τη βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης, που ζωογονεί τη διά βίου μάθηση, τη Βιβλιοθήκη Βεροίας, που αναπτερώνει το ηθικό σε μια πόλη ανεργίας και κατακερματισμένου κοινωνικού ιστού, την Αιθιοπία, για τη μεγάλη σημασία που έχει ο άνθρωπος ο δοσμένος με κέφι στο όραμά του να διανοίξει πνευματικές οδούς στη χώρα του.

Ιστορικά της ίδρυσης της βιβλιοθήκης. Ιδρύεται το 1993 επί Ιωσήφ Χατζηιωσήφ, υπεύθυνη βιβλιοθηκονόμος η κ Δέσπω Μασούρεκκου. Καταρτίζεται επιτροπή βιβλιοθήκης, καθιερώνεται πρωινό για τα παιδιά του δημοτικού και με εισήγηση Γιώργου Κιτρομηλίδη και Μαρίας Μιχαηλίδη ιδρύεται ο Όμιλος Φίλων της Βιβλιοθήκης το 1997-98.

Πρώτο κτίριο ως το 2014 το οίκημα που παραχώρησε η ΣΠΕ Στροβόλου απέναντι από τον Ι.Ν. Παναγίας Χρυσελεούσας και δεύτερο από το 2014 ολοκληρωμένο το νέο κτήριο της Βιβλιοθήκης,  προέκταση του αναπαλαιωμένου κτηρίου του ιστορικού πρώτου σχολείου του Στροβόλου,  πρώην κτήριο του Δημαρχείου- τώρα Πολιτιστικό Κέντρο. Οι εκδηλώσεις του Ομίλου, όπως όλοι ξέρετε, γίνονται σ’ αυτό.

Εκατόν τριάντα   εκδηλώσεις, επετειακές, εθνικές, μουσικά έργα, θεατρικές σκηνές, εκθέσεις βιβλίου, διαλέξεις , προβολή συγγραφέων, τιμητικές εκδηλώσεις, συνεργασίες με τον κόσμο του πνεύματος.

Θα πρέπει να γίνει όμως και αναλυτικός ο απολογισμός, γι’ αυτό ακολουθεί στο Λεύκωμα  η ενότητα

ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΜΑΣ

Α΄ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ

Την έκθεση πεπραγμένων ανέλαβε ο Χριστάκης Ρούσος, αντιπρόεδρος του Ομίλου. Μια πρωτότυπη σύλληψη.  Σε είκοσι περίπου σελίδες  με τις εικόνες των βιβλίων που παρουσιάστηκαν, ημερομηνία, τίτλο, συγγραφέα, εκδοτικό οίκο, όνομα και ιδιότητα παρουσιαστή. Έτσι έχουμε εποπτική παράσταση όλων των βιβλίων από τα οποία οι Φίλοι και πλήθος κόσμου πήραν μια πρώτη γεύση. Σκοπός των παρουσιάσεων να κεντριστεί το ενδιαφέρον των συγκεντρωθέντων, να τα αποκτήσουν και να τα διαβάσουν.

Β΄ενότητα, Αφιερώματα σε πρόσωπα και επετείους. Παρουσιάζει η Δήμητρα Δημητρίου, Γραμματέας του Ομίλου Φίλων της Βιβλιοθήκης. Ύστερα από μια γενική εισαγωγή, επιχειρείται μια ταξινόμηση της δράσης με αναφορά σε Κύπριους, Ελλαδίτες και ξένους λογοτέχνες μέσα από μελέτες ή προσωπικές μαρτυρίες των ομιλητών. Πολλοί τιμήθηκαν, πολλές ομιλίες έγιναν στα είκοσι χρόνια  και άλλες τιμητικές εκδηλώσεις ευκαιριακές. Αδρομερείς αναφορές στο πολύπτυχο αυτό έργο και παντοίο το φωτογραφικό υλικό, που μας φέρνει στη μνήμη με πολλή αγάπη ανθρώπους που χάσαμε.

Την γ΄ενότητα, Εκπαιδευτικά Προγράμματα, παρουσιάζει ο Φρίξος Μιχαηλίδης και η Μαρίνα Μακαρίου, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου. Για την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας οργανώθηκαν πολλά  προγράμματα και εργαστήρια. Πλούσια τα θέματα, επίκαιρα:  διαλέξεις, εργαστήρια, πρακτικές εφαρμογές θέτουν γερά θεμέλια στη ζωή των μικρών μαθητών και συντελούν στη χάλκευση χαρακτήρων και στη λειτουργία υγιών σχέσεων με τους συνανθρώπους και τη φύση.

Η δ΄ενότητα αναφέρεται στις εκθέσεις βιβλίων. Παρουσιάζει η Έλενα Μαυρογένη. Μιλούμε για περισσότερες από τριάντα εκθέσεις βιβλίων με ενδιαφέροντα θέματα.

Ε΄ενότητα, οι Καλλιτεχνικές δράσεις, δραστηριότητες του Ομίλου για τις οποίες γράφει ο Στέλιος Στυλιανού, με αναφορά σε εικαστικές εκδηλώσεις, μουσικές, χορωδιακές, θεατρικές, κινηματογραφικές και κουκλοθέατρο.

Ως τώρα θαυμάζουμε μια πλούσια σε παραγωγικές εκδηλώσεις εικοσαετία, μια εθελοντική προσφορά του Ομίλου στους δημότες του Στροβόλου και της ευρύτερης Λευκωσίας.

Ακολουθούν οι χαιρετισμοί από φίλους του Ομίλου, αποσπάσματα, ποιήματα. Κείμενα ενδεικτικά της αγάπης, της εκτίμησης, της αποδοχής της αξίας προς το έργο και την προσφορά. Γράφουν πρώην δήμαρχοι, πρόξενοι, επίτροποι, πρόεδροι συνδέσμων και πνευματικοί εργάτες, ομολογίες θαυμασμού στο ολοζώντανο και ζωηφόρο ποικίλο έργο.

Τελευταίο κείμενο του λευκώματος για τον Εθελοντικό Πολιτισμό, της πρώην Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κλαίρης Αγγελίδου. Είναι ένα δοκίμιο για τον πολιτισμό και τους εθελοντές εργάτες του από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, το βυζαντινό και τον νεότερο ως το παγκόσμιο, με τους εθελοντές δικτυωμένους και πρωτοπόρους αγωνιστές σε όλα τα προβλήματα της πολυδαίδαλης ζωής.

Το λεύκωμα τελειώνει με δυο στήλες των πνευματικών δημιουργών που έχουν φύγει από τη ζωή. Οι καλλιτεχνικές φωτογραφίες υποβλητικές, το οπισθόφυλλο σήμα κατατεθέν.

Ευχόμαστε συνεχή πρόοδο στον Όμιλο Φίλων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Στροβόλου και δύναμη στα μέλη για νέα πολιτιστικά ανεβάσματα που εύλογα αναμένονται.

Ευχαριστώ

ΓΛΑΥΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ-ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΔΗΣ-ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΣΩΝΗΣ

Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα, τόμος Α΄:100 Λογοτέχνες της Λάρνακας

Κύριε βουλευτά, κύριε δήμαρχε, κυρίες και κύριοι

Ομπρός οι δημιουργοί. Οι πνευματικοί εργάτες, λογοτέχνες και καλλιτέχνες, που προσφέρουν στο δήμο, στο κοινό,                                                 για το κοινό καλό. Αυτοί διασώζουν το πνεύμα,                                           το ήθος του τόπου και των χρόνων.

 Άοκνοι, πιασμένοι από το χέρι του Θεού της έμπνευσης                         και της σκληρής δουλειάς.                                                                            Αυτούς τους δημιουργούς άλλοι πρέπει να διασώσουν,                        δημιουργοί κι αυτοί, και στην προκειμένη περίπτωση,                                   οι Γλαύκος Γεωργιάδης, Γιώργος Κιτρομηλίδης και Κώστας Κατσώνης.

Τρεις ακούραστοι εργάτες του λόγου και της επιστήμης,                                                         που μας δίνουν συγκεντρωμένους σ΄ένα τόμο τους καθ’ οιονδήποτε τρόπο σχετιζόμενους με τη Λάρνακα τεχνίτες του λόγου.

Το βιβλίο που παρουσιάζουμε, Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα, τόμος Α΄:100 Λογοτέχνες της Λάρνακας αποτελεί καρπό συνεργασίας των τριών,  ομολογημένης αγάπης στην πόλη και στην πνευματική της ζωή.

Οι τρεις αγαπητοί φίλοι συγκέντρωσαν σ΄ένα τόμο τους  λογοτέχνες της Λάρνακας, αλφαβητικά, όσους γεννήθηκαν ή έζησαν στη Λάρνακα, με βιογραφικά στοιχεία, κατάλογο έργων, δείγματα λίγα της δουλειάς τους ή κριτικών για την παραγωγή τους.

Είναι πασιφανές πως το εγχείρημα ήταν δύσκολο,                                               να δοθούν αντιπροσωπευτικά έργα των περιλαμβανομένων,                               αλλά και με κριτήρια και υποκειμενικά και αντικειμενικά και ομαδικά.

Γι΄αυτό επαινούμε το έργον.

Δεν κρίνουμε με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια την προσπάθεια, δεν είναι δουλειά μας, γιατί το βιβλίο αλλού αποβλέπει:                                      στην εκλαϊκευση της πνευματικής ζωής της Λάρνακας,                                    στο άπλωμά της στα παιδιά και στους νέους,                                                                                      στους μελετητές και ενδιαφερόμενους,                                                              στην καλώς νοούμενη δημοκρατική πνευματική άνοδο.

Το βιβλίο είναι ένα έργο που προσφέρει μια γενική εικόνα                           της όχι ευκαταφρόνητης πνευματικής λαρνακιώτικης δημιουργίας,  αλλά ως μέρος μαρτυρεί και για το όλον της κυπριακής                                              και κατ’ επέκταση της ελληνικής πνευματικής παραγωγής.

Οι συγγραφείς με το βιβλίο αυτό καλούν τον ενδιαφερόμενο                         να ψαύσει τη γραφίδα και να γευτεί τον πνευματικό ιδρώτα των Λαρνακέων                  ή να καταφύγει στο βιβλίο ως σε λεξικό λογοτεχνών ή μικρή ανθολογία.

ΠΠΠΠΠΠππππππ

Μπορεί να μη βρισκόμαστε στα σπάργανα                                                        στον τομέα της συλλογής και διάσωσης και γενικής θεώρησης                         των έργων των συμπατριωτών μας, γιατί ήδη,                                                 όπως ομολογούν οι συγγραφείς, πολλοί εργάστηκαν προηγουμένως.

Οι καιροί όμως αναδύουν νέα παραγωγή,                                                         νέους ανθρώπους νέα έργα                                                                                      κι ευτυχώς βρίσκονται μερακλήδες της δουλειάς                                          σπυρί σπυρί να συγκομίσουν, να επεξεργαστούν,                                                               να προσφέρουν ανιδιοτελώς στο κοινό και για το κοινό καλό.                     Ιδιαίτερα των νέων μας. Που δεν πρέπει να αφεθούν μόνο στο φαίνεσθαι της εμπορικής και καταναλωτικής μας κοινωνίας,                            αλλά να οδηγηθούν με τέτοια συγκεντρωτικά και εύχρηστα βιβλία              στη σύλληψη του πλάτους της πνευματικής ζωής του τόπου τους,            για να εισδύσουν με τη μελέτη και το στοχασμό στο βάθος,                      έχοντας  πρότυπα προς μίμηση και πηγές γνήσιας γνώσης.

###########

Μερικά βιβλία εκπορεύονται από τις ίδιες τις απαιτήσεις της ζωής, όπως αυτό που παρουσιάζουμε σήμερα.                                                       Ποιοι λογοτέχνες έζησαν σ’ αυτό τον τόπο, τι παρήγαγαν;                     Μπορούμε να έχουμε ένα δείγμα της γραφίδας των;                                       Πώς τους είδαν οι κριτικοί της εποχής τους ή οι συνάδελφοί τους;

Σε όλα αυτά τα ερωτήματα απαντά το βιβλίο,                                                 άριστο βοήθημα για το σχολείο, δημοτικό ή γυμνάσιο,                                    γιατί δίνει μια γενική εικόνα, κι αποτελεί ένα πρώτο θεμελιώδες βήμα συγκεντρωμένης και αναγνωρισμένης  παραγωγής σε έλληνα λόγον           στην πόλη του Ζήνωνα.                                                                                                                     Από αυτό το βιβλίο μπορεί να εκκινήσει ο μελετητής                                                         για τις περαιτέρω αναδιφήσεις του.

Το ελπιδοφόρο είναι πως η περίπτωση δεν θα είναι μεμονωμένη                    αλλά μάλλον προάγγελος άλλων παρόμοιων εργασιών,                                     που θα ακολουθήσουν και θα παρουσιάζουν                                                  όλους τους πνευματικούς δημιουργούς και καλλιτέχνες της Λάρνακας.                                            Αναμένεται λοιπόν συνέχεια στην έκδοση,                                                                για να διασωθεί η ποικίλη πνευματική παραγωγή της πόλης, συγκεντρωμένη σε εύχρηστους τόμους.

                                                 ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟ

Το βιβλίο αρχίζει με Πρόλογο της συγγραφικής ομάδας,                                 στον οποίο πληροφορούμαστε πως τούτο αποτελεί  προϊόν πολύχρονης και εντατικής μελέτης, με έρευνα και συνεντεύξεις,                                      η οποία ακόμα συνεχίζεται με νέα, καθημερινά ευρήματα.                                                            

Οι συγγραφείς προσεγγίζουν το θέμα με δέος και δισταγμό.                      Η σκέψη τους στρέφεται περισσότερο προς τους νέους,                                  που πρέπει να γνωρίσουν τους δημιουργούς.                                                      Χρέος στο παρελθόν και το μέλλον του τόπου.

Στόχο της παρούσας έκδοσης καθορίζουν                                                               το να αναδείξουν το έργο των νεοελλήνων πνευματικών δημιουργών παντός λογοτεχνικού είδους                                                                                  που συνδέθηκαν  καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τη Λάρνακα.

Στον τόμο περιλαμβάνονται εκατόν δημιουργοί.
α) γεννημένοι στη Λάρνακα
β) από άλλες περιοχές αλλά έζησαν και δημιούργησαν στη Λάρνακα                                                 γ) άλλοι συγγραφείς, παιδικής νεανικής και γενικότερης λογοτεχνίας.

Πρόθεση της συγγραφικής ομάδας είναι η έκδοση και άλλων τόμων, στους οποίους θα περιληφθούν και νεότεροι λογοτέχνες και άλλοι πνευματικοί δημιουργοί που δεν περιλήφθηκαν στον τόμο αυτό.

ππππππππππππππππ

Ακολουθεί Εισαγωγικό σημείωμα της συγγραφικής ομάδας                       η οποία δηλώνει πως με την παρούσα έκδοση διευρύνει τους ορίζοντες της έννοιας δημιουργός λόγου                                                                                  και περιλαμβάνει χρονικά και νεότερους δημιουργούς,                                        όχι μόνο λογοτέχνες αλλά και άλλους,                                                             λόγιους στον ευρύτερο χώρο της λογοτεχνίας, της δημοσιογραφίας,          των εκδόσεων,                                                                                                                 και της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής της πόλης γενικότερα.

Έχουν δηλαδή συμπεριλάβει στη μελέτη τους συγγραφείς                               που ασχολούνται με όλα τα είδη της λογοτεχνικής                                            και συγγραφικής δημιουργίας: ποιητές, πεζογράφους, θεατρικούς συγγραφείς, διαλεκτικούς και λαϊκούς ποιητές,                                       συγγραφείς παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας,                                           μελετητές της λογοτεχνίας, κριτικούς, εκδότες κτλ.                                      Οι πνευματικοί δημιουργοί καταχωρούνται στο βιβλίο                                       με αλφαβητική σειρά του επωνύμου.

Τα ποιητικά κείμενα –δείγματα – μπορούν κάποτε να αποτελέσουν               μια ξεχωριστή ποιητική ανθολογία.

Μέσα από τα αποσπάσματα των συγγραφέων                                                      και των δημιουργών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο                        αναδεικνύονται οι δεσμοί και η αγάπη των λογοτεχνών στη Λάρνακα                            καθώς επίσης και οι αλληλεπιδράσεις στην καθημερινή ζωή                             και στη δημιουργική τους πορεία,                                                                      ενώ παρέχονται πληροφορίες για την ιστορία της πόλης και του Δήμου.

Σχετικά με τη Λάρνακα                                                                                           ως πνευματικό κέντρο της εποχής και τη Λογοτεχνία της Λάρνακας                                                                                παρατίθεται απόσπασμα από το βιβλίο του Λεύκιου Ζαφειρίου                                                                                                    «Η Νεότερη Κυπριακή Λογοτεχνία-γραμματολογικό σχεδίασμα»                      στο οποίο σκιαγραφείται η πνευματική ζωή της πόλης                                        από την εισαγωγή της τυπογραφίας το καλοκαίρι του 1878                                               και την κυκλοφορία της πρώτης εβδομαδιαίας εφημερίδας                             στη Λάρνακα, από τον Θεόδουλο Κωνσταντινίδη,                                    Κύπρος-Cyprus ( 29 Αυγούστου 1878) και άλλες εφημερίδες.

Το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο που τυπώθηκε στην Κύπρο                                   ήταν η συλλογή του ποιητή Θρασύβουλου Ρώπα Ποιημάτια                   (Λάρνακα 1879).

Το 1881 κυκλοφόρησε στη Λάρνακα και το πρώτο περιοδικό, η Ευτέρπη, από τον Θεόδουλο  Κωνσταντινίδη.                                                            Είναι η περίοδος που η Λάρνακα αποτελούσε                                             το πολιτιστικό κέντρο του νησιού, έδρα προξένων,                                  εμπορικό κέντρο της Κύπρου.

Ακολούθως παρατίθεται απόσπασμα από ομιλία του Φοίβου Σταυρίδη, που έγινε στο Δημητρίειο Πολιτιστικό Κέντρο Λάρνακας 15/4/1981,               και αναφέρεται σε κύρια πρόσωπα της πνευματικής ζωής του τόπου από τον Δημήτρη Λιπέρτη που γεννήθηκε στη Λάρνακα                                      ως τον Βασίλη Μιχαηλίδη που διέμενε στη μητρόπολη                                       και ασχολούνταν με τη ζωγραφική…                                                                                                                            γνωρίζεται με άλλους λογίους της εποχής,                                                   όπως τον γαλλο-κύπριο ποιητή Γουσταύο Λαφόν                                             και τον Θεμιστοκλή Θεοχαρίδη, έμπορο, ποιητή                                                και εκδότη της λιγόζωης εφημερίδας «Στασίνος».

                                            ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟοΟοοοοοο

Τα προαναφερθέντα κείμενα μπορούν να θεωρηθούν ένα καλό θεμέλιο, πλατύ και περιεκτικό, που διανοίγει τις οδούς της αλφαβητικής γνωριμίας με τους δημιουργούς.

Καθένας και η εποχή του, τα προβλήματά της,                                                     η ιδιοτυπία του λογοτέχνη- δημιουργού.                                                    Θαυμαστή συγκέντρωση υλικού, ιστορικού, κοινωνικού, πολιτισμικού.

Οπππππππππππππ

Οι δημιουργοί ως άνθρωποι έζησαν την εποχή τους,                        μετέσχαν στους αγώνες του λαού μας και του γενικότερου ελληνισμού, βίωσαν και εξέφρασαν το γενικότερο πνεύμα της εποχής τους                              και τον ιδιαίτερό τους ψυχισμό.

Διαβάζοντας για το μερικό, απλωνόμαστε στο γενικό,                                αναγόμαστε στις ιδέες και αξίες,                                                                            στην ψυχοσύνθεση και ανάλυση της πνευματικότητας                                 ατόμων και εποχής.

Άλλοι, επηρεασμένοι από τους γνωστούς ποιητές                                              και δεσπόζουσες φωνές στο πανελλήνιο,

άλλοι, προσανατολισμένοι σε παγκόσμιες διακηρύξεις,                   επαναστατικά κινήματα, καλλιτεχνικές σχολές,                                                                 φανερώνουν -μέσα από τα ελάχιστα δείγματα που περιέχονται στο βιβλίο- τη διακίνηση των ιδεών, τη ζωντάνια των ανθρώπων                            και του πνεύματος, τους ανοιχτούς ορίζοντες της Λάρνακας.

Αντίθετα, άλλοι γίνονται γνωστοί στον ευρύτερο ελληνικό χώρο                    και μάλιστα επιδρούν και αναγνωρίζονται                                                       με το έργο και τη σφραγίδα τους,                                                                                                                      γνήσιοι και βαθιοί εκφραστές της εποχής τους                                                  και των ιστορικών σταθμών της.

Το βιβλίο προσφέρει ακόμα μια μεγάλη υπηρεσία:                                      Φέρνει στο φως ανθρώπους που ο χρόνος τους πλάκωσε,                                                                  το έργο τους ξεχάστηκε,                                                                                           και όμως τούτο ακριβώς σημαίνει πως ένας τεράστιος θησαυρός πνευματικός, αλλά που αντιστοιχεί σε πολύτιμο χρόνο                           βρίσκεται ανεκμετάλλευτος                                                                                       και έτσι αναγκαζόμαστε- από άγνοια πολλές φορές-

 να επαναλάβουμε εργασίες που έχουν ήδη εκπληρώσει το σκοπό τους,                                                        όπως μεταφράσεις ξένων έργων,                                                                           είτε αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων.

Η αλφαβητική τοποθέτηση των δημιουργών παρέχει ακόμα τη χάρη           και τη χαρά, να αναμιγνύονται οι άνθρωποι κι οι εποχές,                                      οι σχολές σκέψης και έκφρασης                                                                           κι έτσι να συνταιριάζει  ο αναγνώστης και να βρίσκει σημεία ομοιότητας ή διαφοράς εκπληκτικά και καρποφόρα στη φιλολογική μελέτη.

Η επιβεβαίωση της ταυτότητάς μας μέσω των διαφόρων έργων                        είναι κι αυτή ένα κέρδος, αναγκαίο σήμερα.                                                           Οι ρίζες μας ξαναζούν, τα Κατεχόμενα εδάφη μας                                            μιλούν τη γλώσσα μας, κι εμείς τη δική τους.

Συγκεντρωμένα τα έργα των Λαρνακέων                                                καθρεφτίζουν μια πολυποίκιλη και πλούσια ζωή των δημιουργών, πνευματική παραγωγή θαυμαστή σε ποσότητα, ποιότητα και ποικιλία, κι όλα αυτά απλόχερα και άκοπα μας χαρίζονται                                                 στο βιβλίο της συγγραφικής ομάδας των                                                       Γλαύκου Γεωργιάδη, Γιώργου Κιτρομηλίδη και Κώστα Κατσώνη

Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα

τους οποίους ευχαριστούμε για το έργο                                                                και στους οποίους ευχόμαστε καλή συνέχεια.

Ευχαριστώ

Η πρόταξη του όχι

Η πρόταξη του όχι

Στέλιος Παπαντωνίου

Πολλές φορές παρατηρούμε το ερώτημα, «τι προτείνετε», όταν κάποιος αντιτίθεται στα καθημερινά γιγνόμενα, που οδηγούν στη λύση των δύο κρατών ή στη διζωνική δικοινοτική, ή στη χαλαρή ή σφιχτή συνομοσπονδία, τα ονόματα κατάντησαν κενά περιεχομένου. Έπεσε φαίνεται σύνθημα. Μόλις γράψεις «τι προτείνετε», αποστομώνεις τους αντιπάλους. Γιατί παρακάτω θα τους συμβουλεύσεις, οι προτάσεις τους να είναι πράγματα ρεαλιστικά, εφικτά, που έλεγε και ο παλαιός λόγος. Το ερώτημα επαναλαμβάνεται, οπότε ο ερωτώμενος διερωτάται: μήπως νομίζουν οι ιδεολογικοί μου αντίπαλοι πως βρήκαν το αποστομωτικό ερωτηματικό: «τι προτείνετε;»
Οπότε κι ένας μπορεί να αντιπροτείνει το όχι. Άρνηση στην ανελευθερία, άρνηση στην αδικία, άρνηση στην στρατιωτική ισχύ και στην επιβολή σε ανθρώπους και λαούς του δικαίου των ισχυρών.
Άρνηση της κατάκτησης της Κύπρου από την Τουρκία, άρνηση της τουρκοποίησης του τόπου μας, άρνηση υπακοής στα προστάγματα του παράνομου καθεστώτος που εγκαθιδρύθηκε στα κατεχόμενα εδάφη μας. Άρνηση του ψευδοκρατιδίου τους, όπως την διακηρύσσει όλη η οικουμένη πλην Τουρκίας. Άρνηση στις ψευδαισθήσεις, ότι θα υποχωρήσουν οι Τούρκοι στο κυπριακό, ότι θα σταματήσουν να επιζητούν συνεχώς όλο και περισσότερα.
Είναι οι Τούρκοι πιο ισχυροί, μπορεί όμως κανείς να προτάσσει την άρνηση στον νόμο της ζούγκλας, ότι δηλαδή πρέπει να ανεχτούμε να μας καταβροχθίζουν επειδή είναι ισχυροί και να γονατίζουμε και να τους ευχαριστούμε και να τους αγκαλιάζουμε και να χαριεντιζόμαστε.
Προσωπικά, όποιος επιβουλεύεται την ίδια την ύπαρξή μου είναι εχθρός μου. Δεν συγχωρώ. Θα παραμείνω στο όχι μου. Και θα πεθάνω με αυτό.
Κι οι υπόλοιποι; Που έχουν ζωή μπροστά τους; Μπορεί κανείς να τους συμβουλεύσει το αντίθετο; Γονατίστε, υπακούστε στα προστάγματα του ισχυρού, ανοίξτε τις αγκάλες και συμφιλιωθείτε, κάμνετε πως δεν βλέπετε, δεν καταλαβαίνετε; Έχετε τους εμπιστοσύνη. Θα συζήσετε, θα ευημερήσετε, ξεχάστε, λησμονήστε, διαγράψτε. Δεν θα σας ενοχλήσουν άλλη φορά, τους αρκούν όσα πήραν, (φαίνεται από τα αέρια- τρώγοντας έρχεται η όρεξη). Φτάνει να υπακούτε, να κάμνετε το δικό τους και θα είστε ευτυχείς. Τα περί «ελευθερίας, αγώνων, αξιοπρέπειας» είναι κενά λόγια. Μην καταστρέφετε τις ζωές σας για κενά αέρος. Μπορείτε να ζείτε και γονατιστοί και σκυφτοί ραγιάδες. Δεν χάθηκε ο κόσμος. Συγχωρήστε, ανοίξτε αγκάλες, τραγουδήστε, χορέψτε μαζί τους. Αν πουλούν φτηνότερα γιατί όχι, τρέξτε να αγοράσετε. Το συμφέρον σας αυτό απαιτεί. Έχετε μέλλον. Αυτό να σκέφτεστε: ειρήνη, ειρήνη, η ειρήνη του Ερντογάν, όπως την ζουν οι χιλιάδες πολιτικοί αντίπαλοί του, φυλακισμένοι στη χώρα του. Αν επιτεθούν στο Αιγαίο, μη σας νοιάζει. Εσείς είστε φιλειρηνικοί. Αν σας επιτεθούν στην Κύπρο, εσείς με το χαμόγελο, με τις σημαίες τις λευκές, εσείς αγαπάτε. Ξέρετε εσείς.
Όποιος δεν προτάσσει το όχι, προτείνει τα πιο πάνω, της ειρήνης που λένε. Ο καθένας διαλέγει και παίρνει κατά το δοκούν.

Ο γκρεμός και το ρέμα

Ο γκρεμός και το ρέμα

Στέλιος Παπαντωνίου

Πόσα χρόνια ακόμα θα παραμένει άλυτο το κυπριακό κανένας δεν ξέρει. Τουλάχιστον με την υπογραφή μας λύση δεν βλέπεται στο προσεχές μέλλον. Ο Πρόεδρος στο διάγγελμά του μας είπε και το γιατί. Πρώτον, η ως τώρα λύση που διαγραφόταν στον ορίζοντα ήταν και είναι μη λειτουργική. Με τις πρώτες προστριβές όλα θα σωριαστούν, παιχνίδια ανίδεων παιχτών. Και δεν είναι λειτουργική, γιατί οι τουρκοκύπριοι θέλουν να έχουν λόγο παντού, θετική ψήφο τους σε όλα όσα συζητούνται, και άσχετα ακόμα με την ίδια την καθημερινότητα, τα συμφέροντα και τη ζωή τους.

Γι’ αυτό κι ο Πρόεδρος σκέφτηκε αυτό το δικαίωμα να το έχουν μόνο και μόνο σε θέματα που άπτονται της καθημερινότητάς τους και των συμφερόντων τους. Ο ίδιος έφερε το παράδειγμα πως, αύριο που θα συζητείται έστω ο αγωγός  EastMed (The Eastern Mediterranean (EastMed) pipeline project is an offshore/onshore natural gas pipeline that will directly connect the East Mediterranean gas resources to the European gas system) είναι βέβαιο πως οι τουρκοκύπριοι, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα της Τουρκίας, θα προβάλλουν συνεχώς εμπόδια, αν δεν αποφασιστεί να περάσει ο αγωγός μέσω Τουρκίας. Η οποία επιζητεί να καταστεί κέντρο ενεργείας και ελέγχου των ενεργειακών πηγών και διόδων της περιοχής. Γι’ αυτό και θα απορρίψουν λογικά τις προτάσεις του Προέδρου, οπότε δεν υπάρχει περίπτωση να αποδεχτούν τη μη συμμετοχή τους και με βαρύνουσα γνώμη σε ενεργειακά θέματα.

Έχουμε λοιπόν δύο τα κρατούμενα, η μία λύση για την οποίαν για χρόνια κατευθύνονταν οι ημέτεροι ως τυφλοί και κωφοί θα είναι μη λειτουργική, και η εισήγηση του Προέδρου για να γίνει λειτουργική δεν θα γίνει αποδεκτή από τους τουρκοκύπριους γιατί δεν θα εξυπηρετούνται τα συμφέροντα της Τουρκίας.

Οδηγούμαστε κατ’ ευθείαν έτσι σε μη λύση, η οποία όμως θα δίνει την ευκαιρία στην Τουρκία να τουρκοποιεί όλο και περισσότερο τα Κατεχόμενά μας εδάφη. Εμείς θα παρακολουθούμε μπαινοβγαίνοντας μέσω των ελεγχομένων οδοφραγμάτων.  

Προς το παρόν φτάσαμε και πάλι στο σημείο να βλέπουμε ολοκάθαρο τον γκρεμό και το ρέμα. Λανθασμένες διαδρομές, λανθασμένες πολιτικές, μέθοδοι, τακτικές.

Ευτυχώς, όπως είπε ο Πρόεδρος, ο καθένας δικαιούται να λέει τη γνώμη του. Κι όπως παλαιότερα έλεγαν, η Τουρκία θέλει ένα αμιγές τουρκικό κράτος στο βορρά κι ένα ποικιλόχρωμα κατασκεύασμα ή άχρουν άοσμο άγευστο στο νότο. Για να μπορεί να ελέγχει και το χώμα και το νερό και τον αέρα και τα αέρια.

Έσο έτοιμος. Μη βγάλεις τα μάτια, μη σε στραβώνουν οι πολλές συναθροίσεις των ηγεμόνων, οι πολλές ζητωκραυγές, τα φτηνά καταστήματα και βενζινάδικα που σε περιμένουν, αυτά δεν είναι τίποτε, κάπου πολύ κοντά σου, μπροστά σου, μέσα σου, υπάρχει μια κολυμβήθρα, ξαναμπές και ξαναμπές, να καθαριστείς από τη σκουριά της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, χρηματοδοτούμενης, προμελετημένης, σχεδιασμένης λεπτομερώς, μπες και ξαναμπές στην κολυμβήθρα να αναβλέψεις, ο άνθρωπος γεννήθηκε για να είναι ελεύθερος, διακηρύξεις επί διακηρύξεων, αυτός ο σκοπός, ο στόχος, η Ιθάκη, η Κύπρος σου.  Έσο έτοιμος.

Φωνή βοώντος

Φωνή βοώντος

Στέλιος Παπαντωνίου

Πλείστοι όσοι διαβεβαιώνουν πως αντιλαμβάνονται τη δύσκολη θέση στην οποία μας έφεραν το πραξικόπημα, η εισβολή, η προμελετημένη πολιτική της Τουρκίας, η ανυπαρξία πολιτικής μιας τρομαγμένης και οικονομικά καταβαραθρωμένης Ελλάδας και Κύπρου, η δική μας αδράνεια, η στροφή μας στη επιβίωση και ακολούθως στον πλουτισμό, που έδωσε τη λαβή στην αδικία και στην αρπαγή από εμάς τους ίδιους που πάθαμε και όμως δεν μάθαμε, αλλά αντίθετα εφαρμόσαμε ό τι παράνομο, γιατί νομίσαμε πως, στην κατάστασή μας, ό τι φάει ο καθένας κι ό τι πιει, όσα αρπάξει να του μένουν, κι ας του τα αρπάξουν και πάλι οι οχτροί, περισσότεροι ίσως στο εσωτερικό παρά στο εξωτερικό.

Κοχλάζουμε στο καζάνι μιας άδικης κόλασης, δεν φαίνεται να απέμεινε θέληση να ορθώσουμε το κεφάλι απ’ έξω, να δούμε πού βρισκόμαστε βυθισμένοι, και συνεχίζουμε να παίζουμε το παιχνίδι που άλλοι έστησαν, την ανούσια  θεατρική παράσταση που στοιχίζει οικονομικά μόνο και μόνο για  το θεαθήναι, όντας οι ίδιοι όχι ηθοποιοί αλλά μάλλον καραγκιόζηδες, βαριά λέξη, δυστυχώς για την κατάντια!

Η πολιτική μας ηγεσία αποδείχθηκε ανίκανη να συλλάβει το πρόβλημά μας, διεθνούς αδικίας, εισβολής μιας ξένης δύναμης που διατυμπανίζει τα σχέδιά της και καθίσταται διαρκώς και πιο επικίνδυνη για την ίδια την ύπαρξή μας, το ποντίκι τρέχει εδώ κι εκεί να κρυφτεί από τη γάτα που ετοιμάζεται με τα καράβια και τα αεροπλάνα της, με ισχυρές και παγκόσμιες διακηρύξεις πως θα καταφάει και θα καταπιεί αέρια, νησιά, θάλασσα και αέρα,  θα βάψει μπλε το κόκκινο της ξηράς της, το παγκόσμιο αδιαφορεί όπως τότε με τον Χίτλερ, οι απλοί πολίτες βεβαιωνόμαστε καθημερινά για τον κίνδυνο, καταλαβαίνουμε, απορούμε, έχουμε πλήρως ενδυθεί την ανασφάλεια και γυμνωθήκαμε μπροστά στο βαρβαρισμό της οθωμανικής αυτοκρατορίας, το μόνο που μας έμεινε είναι να κραυγάζουμε, «ξυπνήστε, βάλτε φραγμό στην τυραννία και στην αρπακτικότητα της Τουρκίας», και αντί του φραγμού, το μόνο που εισπράττουμε είναι τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα από τους ίδιους τους συμπατριώτες μας, μέσα στον καταπατημένο τόπο μας, τις αποκαλύψεις για νέες πλεκτάνες και αρπαγές του δημόσιου πλούτου, το πλιάτσικο σ’ ότι έπρεπε να είναι κοινό και σεβαστό για το κοινό καλό, που κατάντησε όμως το θήραμα παντός τυχάρπαστου.

Το αίσθημα της αδικίας επικρατεί, της αβεβαιότητας για το μέλλον, της θλίψης για ένα ηρωικό παρελθόν αυτοθυσίας που δεν σεβαστήκαμε, κι η ανάγκη για επιβίωση συγκλονίζει σύριζα τους περισσοτέρους μας, που βλέπουμε και τον γκρεμό, και το κλωνί από το οποίο είμαστε πιασμένοι. Όσες φωνές κι αν ακούονται από το εσωτερικό, να ξαναβρούμε το κέντρο του προβλήματός μας, να συνειδητοποιήσουμε πως είμαστε θύματα εισβολής και κατοχής, στρατιωτικής παρουσίας και απειλής, όλα χάνονται μέσα στα μαγειρεία άλλων δυνάμεων που κρατούν δεμένη την ηγεσία μας και την σέρνουν όπου εκείνοι σχεδίασαν. Συνεχίζουμε όμως να πιστεύουμε και να συνειδητοποιούμε καθημερινά, και την αδικία και την έλλειψη ελευθερίας, και την ανασφάλεια και την έξω του προβλήματος περιδιάβαση, δυσανασχετούμε με τις δηλώσεις πολιτικών αρχηγών, με τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, με ό τι διαχέεται στην ατμόσφαιρα για να μας συγχύσει. Ζούμε σε μια αδικημένη χώρα, που αδικεί τον εαυτό της και τους πολίτες της.

Του αγίου Γεωργίου

Του αγίου Γεωργίου

Στέλιος Παπαντωνίου

Αν κατέβεις σήμερα στη γειτονιά, μην παριστάνεις τον τουρίστα, θα κατέβουν οι στέγες με τα κεραμίδια, οι μεγάλες πόρτες, τα παράθυρα, έχουν τόσα να σου πουν για τον παιδικό μας παράδεισο, προπάντων τα σκολειά κι η μικρή εκκλησούλα του αϊ Γιωργιού, ανάμεσα στο δάσος των σαράντα πέντε χρόνων, θα μπεις σαν μαθητούδι καλπάζοντας στο άλογο της φαντασίας σου, να θυμηθείς που άναβες κεράκι, να σταθεί  παραστάτης στα γραπτά, στα δύσκολα διαγωνίσματα, τότε δεν ξέραμε διαβάσματα, διαδηλώναμε στους δρόμους με τη γαλανόλευκη, στις δυο περίμενε το κέρφιου να μας αφήσει να πάμε στα σπίτια μας, κι ο μέγας στρατιωτικός με τ’ άλογο, ευγενικός, το άφηνε στο προαύλιο, ερχόταν στην τάξη, καθόταν μαζί μας, μ’ ένα κεράκι μόνο. Κι ύστερα τον έκαψαν, ο Σταύρος τον έστειλε να μονάσει στο μοναστήρι, κι έτσι, σήμερα στον εσπερινό, αν περάσεις και πάλι από την εκκλησιά Κασσιανού του γείτονα, θ’ ανάψεις το κεράκι σ’ ένα μεγάλο αντίγραφο της εικόνας του, σταλμένο από την Κυρά τη Μαχαιριώτισσα, γυαλιστερό, θυμητάρι παλιών χρόνων, με αντίγραφα ζούμε, κάποτε κακέκτυπα, κάποτε φθαρμένα ιερογλυφικά, της ελευθερίας, των δικαιωμάτων μας, ένα άγαλμά της που έχουμε στο τείχος το βρίσκουμε κάποτε βαμμένο κάποτε ακρωτηριασμένο, στο τέλος όμως, όπως λεν πάντα,  κάτι μένει στο κουτί της Πανδώρας, διακόσιες κούπες κατεψυγμένες, αυτά για σήμερα.