Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013

"Δεν ξεχνώ": Μέτρο πελαγοδρόμων

«Δεν ξεχνώ»: μέτρο πελαγοδρόμων
του Στέλιου Παπαντωνίου

Ο ελληνικός χώρος από καιρού έπαυσε να αποτελεί για μας κάτι ενιαίο, όπως το ονειρευόμαστε,  κι η Κύπρος κινδυνεύει με διχοτόμηση. Οι Κερυνειώτες, λέει η είδηση, ζήτησαν από τον υπουργό Παιδείας να επανέλθει το «Δεν Ξεχνώ» στα σχολεία, γιατί από τις παρατηρήσεις τους συμπέραναν πως πολλοί  σήμερα, νέοι και παιδιά, αγνοούν θεμελιώδη στοιχεία για τα κατεχόμενα εδάφη μας, κι αν δεν τα διδαχτούν στο σχολείο, από πού θα τα μάθουν; Τα αυτονόητα ζητούν, αλλά τούτο προδίδει πως απομακρυνθήκαμε επικίνδυνα από την ενιαία θεώρηση του ελληνικού χώρου, από την ενιαία θεώρηση της Κύπρου και από το στόχο της επιστροφής στα χώματά μας, υποχωρώντας στις απαιτήσεις του εχθρού, να διαγράψουμε εδάφη και πατρίδες, να αποδεχτούμε τα τετελεσμένα της βίας και της βαρβαρότητας. 

Κι όμως με την ανάπτυξη των ΜΜΕ το «Δεν Ξεχνώ» μπορεί να διδαχτεί ως κύριο θέμα παντού και οποτεδήποτε, όχι μόνο με βιβλία στα σχολεία. Προγράμματα στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο  για τα κατεχόμενα εδάφη μας, γνώσεις για τη γεωγραφία, ιστορία, ήθη έθιμα των περιοχών αυτών απαιτείται να επανέλθουν. Και το κέρδος δεν είναι μόνο γνωσιολογικό αλλά και εθνικό, γιατί άλλο να θεωρείται ο ελληνικός χώρος  ως ενιαίο σύνολο κι η Κύπρος ενωμένη πατρίδα κι άλλο ν΄ακούς για βόρεια και νότια Κύπρο, με όλα τα αρνητικά επακόλουθα της διαίρεσης του νησιού στο μυαλό των ανθρώπων. Σημασία έχει ο Έλληνας της Κύπρου και της κυρίως Ελλάδας ακόμα, να έχει στο νου σφαιρική θεώρηση του γεωγραφικού και ιστορικού χώρου.   

Αντί τούτου, σ’ εμάς συμβαίνει το αντίθετο:  τα περί ενιαίου δόγματος ατονούν, μοιράσαμε την Κύπρο στο μυαλό μας, ή αποδεχτήκαμε τη διαίρεση, αλλά κι ο πληθυσμός μας- πόσος είν’ ο κάβουρας και πόσο το ζουμί του-  διαιρείται σε πρόσφυγες και μη, σε παθόντες και μη, σε αντιστασιακούς και μη, κι οι πρόσφυγες σε υποδιαιρέσεις, Κερυνειώτες, Αμμοχωστιανοί, Μορφίτες,   καθένας να μονολογεί για τα δικά του και συντονισμό να μη βλέπουμε. Δε μιλούν οι Λεμεσιανοί για το «Δεν Ξεχνώ», ούτε οι Παφίτες. Άλλα τα ενδιαφέροντά τους. Οι Αμμοχωστιανοί στάθηκαν στο ψήφισμα εκείνο του ΟΗΕ, ρωτούν τον Νταβούτογλου, εκείνος άλλα έχει κατά νουν: αέρια, πετρέλαια, περιφερειακή δύναμη. Ο Έρογλου θα μας φέρνει νερό απ’ την Τουρκιά, κι εμείς θα δίνουμε αέρια... ‘Επαυσε να υπάρχει στο μυαλό μας η ενότητα του νησιού και του ελληνικού χώρου, ενώ, όπως πάμε, πολλοί – και τα παιδιά μας-  αποδέχονται σταδιακά τα Κατεχόμενα ως επαρχία της Τουρκίας.  Μερικοί, μάλιστα, βλέπουν τους εαυτούς τους πιο ενωμένους με τους τουρκοκύπριους παρά με τους ελληνοκύπριους και τους λοιπούς Έλληνες. Πού πας ξυπόλυτος στ’ αγκάθια.

Τα μεγάλα κόμματα  προσπαθούν, λεν, για την ενότητα, με την προϋπόθεση να γραφτεί η Ιστορία κατά τις αποφάσεις των ή κατά τις αποφάσεις της βουλής μας. Σημασία έχει πως στο τέλος κοπήκαμε κύβοι κατά τα συμφέροντα του καθενός: άλλοι ξεπουλούν γη στα Κατεχόμενα κι άλλοι ψάχνουν τρόπους να αγοράσουν, άλλοι  έχασαν στο χρηματιστήριο άλλοι κέρδισαν, άλλοι κουρεύτηκαν με την ψιλή κι άλλοι έμειναν κάρη κομώοντες.

Του ηγέτη όμως καθήκον, όραμα και έργο είναι να επιτύχει την ενότητα όλων, τον καθορισμό του στόχου και την κατεύθυνση προς το κοινό καλό, χωρίς εκείνα τα «είναι δικαίωμα του πολίτη και δεν μπορούμε εμείς να κάμουμε τίποτε.» Δικαίωμά του είναι και να εγκατασταθεί στο σπίτι του στα Κατεχόμενα και να του επιστραφούν τα χρήματα που κατέθεσε στην τράπεζα για τα γηρατειά. Δικαίωμα των παιδιών είναι να μαθαίνουν για τον όλο τόπο τους, την Ιστορία και Γεωγραφία, τα ήθη και έθιμα, τους αγώνες και τις προδοσίες.


Τριανταεννέα  χρόνια μετά το πραξικόπημα και την εισβολή κι εμείς όχι μόνο πελαγοδρομούμε αλλά κονιορτοποιήσαμε το όραμα και ζούμε αυτό που ακούσαμε το ΄74 σε στρατόπεδο στην Αθαλάσσα: «Ο σώζων εαυτόν σωθήτω.» Καταστροφικό.

Τετάρτη 10 Ιουλίου 2013

Ένας κόκκος για το Μαρί

Ένας κόκκος για το Μαρί
Του Στέλιου Παπαντωνίου

Το ηφαίστειο ήταν φορτωμένο σε ξένο πλοίο για ξένη χώρα. Οι μάγιστροι των ξένων  επέβαλαν την προσάραξή του στις Μωρές Παρθένους Νήσους. Ο κυβερνήτης των νήσων  εξωτικός κι εξωκοσμικός, μέγας πολιτικός φάνταζε στον εαυτό του, οι συγκομματάρχες του επαίρονταν που τον ανέβασαν στους ώμους τους κι από κει στο θρόνο, φίλοι και γνωστοί του του καταγίνωσκαν -ευγενικώς τουλάχιστον- άγνοια.  Το πλοίο λίγοι ήξεραν πως κουβαλούσε ηφαίστειο. Οι πρωτοασηκρήτες μόνο γνώριζαν τα βαθύτερα μυστικά του κράτους κι ιδιαίτερα τα ενδότερα μυστικά της μυστικής διπλωματίας του μεγάλου άρχοντος. Αυτός διέτασσε κι οι άλλοι υπάκουαν γονυκλινείς: το φορτίο με το ηφαίστειο να τοποθετηθεί στο πλησιέστερο στρατόπεδο. Αν ήταν κοντά ηλεκτροφόρες πηγές αγνοούσε ο ανώτατος άρχων, τι είναι τούτα τα φουγάρα δε ρώτησε να μάθει καμιά φορά  περνώντας για να πάει στο εξοχικό του να ξεκουραστεί από την τόση δουλειά, «εργαζόμαστε σκληρά», καθώς έλεγε, κι εμείς νόμιζε πως πιστεύαμε.

Ήταν μια μέρα φαρμακερή. Η έκρηξη του ηφαιστείου βύθισε το νησί στα μαύρα σπλάχνα της γης, ο ουρανός φλόγα κόλασης, τα πέριξ κρανίου τόπος, και τα παλικάρια, ναυτικοί, πυροσβέστες, τσουρουφλισμένα όνειρα εξαγριωμένα στην συγχυσμένη αδαημοσύνη και στην ουσιαστική ανημπόρια των εκλελεγμένων. Γονατιστοί οι γονιοί να σωρεύουν τις άγιες σάρκες και τα κόκαλα, η γη να ριγά, ο ουρανός να θολώνει, η θάλασσα τρεμούλιαζε κι όλοι εμείς στην ακινησία των θλιβερών αγαλμάτων.

Όμως η πρώτη κίνηση των κομματικών στελεχών να εκδώσουν ανακοινώσεις: ο ανώτατος άρχων υπεράνω υποψίας, καταδικάζουμε, συλλυπούμεθα, αμέριστη η συμπαράσταση. Τα λόγια πολλά κι η υποκρισία υπερεπερίσσευεν. Μην εγγίζετε τα κακώς έχοντα.

Οι λάκκοι άνοιγαν ο ένας πίσω από τον άλλο να γεμίσουν με τα λουλούδια, με τα λιοντάρια, με τα εγκάρδια θαρραλέα παιδιά, με τους δίδυμους αετούς, με τους γονιούς, τ’ αδέλφια, πόνος λυγμός δάκρυ ατέλειωτα και βασανιστικά στην μαύρη σκληρή μοίρα, στις εγκληματικές πράξεις ή παραλείψεις των υψηλά ισταμένων και σειομένων από την εσωτερική ηλεκτρική εκκένωση του τρόμου για τη θέση και την υστεροφημία τους. Θρήνος κλαυθμός και οδυρμός πολύς.

Ύστερα φούντωσαν οι ζωντανές κραυγαλέες και στεντόρειες διαμαρτυρίες, τα δέντρα έξω από το προεδρικό συμμετείχαν σε στάση προσοχής, ουρανομήκεις οι κεραυνοί στα χέρια των διαδηλωτών που δεν ανέχονταν, η δικαιοσύνη έπρεπε ν’ ανοίξει τα μάτια, να δοθεί ολόκληρη σ΄ όσους απαιτούσαν τον ερχομό της , όχι πως θα ’φερναν πίσω τα παλικάρια, τα ψυχωμένα, την αντρειά, την αξιοσύνη, τη ζεστή αγκαλιά, το ζωντανό άνθρωπό μας. Θα γέμιζαν όμως το ψυχικό κενό. Το αίτημα.

Αργότερα, το πόρισμα εξήλθε, δεν ήρεσεν όμως εις τον άρχοντα ούτε στο κόμμα του, υπερέβησαν –λέει- τα όρια, υπερέβησαν τας εντολάς, ωσάν η δικαιοσύνη να είναι ένδυμα γάμου, ράβεται στα μέτρα του παραγγέλλοντος , ειδ’ άλλως απορρίπτεται. Όπως απέρριψε και ο λαός τους τότε κυβερνώντας. Αλλά το άκαιρο και πάλι: δεν έδωσαν την παύση τους στην κατάλληλη ώρα να σώσουν την αξιοπρέπεια και την αυτοφημιζόμενη ανθρωπιά τους, αλλά μαγνήτισαν και τη δεύτερη σε λίγο χρόνο δυστυχία στον τόπο, κατρακύλα στον οικονομικό γκρεμό, δυστυχία χωρίς όρια, με το θράσος να  ξεχειλίζει από το στόμα των τέως και να πνίγει την αντοχή των φρονίμων.


Η δικαιοσύνη όμως, ακόμα και μετά τη δίκη, στα στήθη των πλείστων μένει ανοιχτή για την πλήρη απόδοσή της. Για την αναγκαία ηρεμία των ψυχών.

Τετάρτη 3 Ιουλίου 2013

Οι αθλητικές ελπίδες

Οι αθλητικές ελπίδες
του Στέλιου Παπαντωνίου

Τι ψάχνουμε; Πιο λαμπρό από τον ήλιο άστρο δε βρίσκουμε, λέει περίπου ο θείος Πίνδαρος με τους αναξιφόρμιγγες  ύμνους του. Γιατί χανόμαστε στα κλειστά βαθιά πηγάδια στο πέλαγο, στις μαύρες τρύπες που δεν κλείνουν με τίποτε των τραπεζών, δικών μας και διεθνών; Γιατί αγωνιούμε για την όποια επιτροπή, θα αποδώσει δε θα αποδώσει δίκαιο, θα την παύσει δε θα την παύσει ο πρόεδρος ή το υπουργικό; Το αίσθημα της δικαιοσύνης μισοπεθαμένο μετά πολλών άλλων φίλων και φιλτάτων, όπως των ευρωπαίων, των ταμείων, της εργασίας, που ακολούθησε τραγωδοποιώντας η χιλιοχειροπόδαρη ανεργία. 

Το λάκκο μας τον έσκαψαν μετά μεγαλοπρεπείας οι γραβατωμένοι έμποροι των εθνών, εν μέσω της νυχτός, Μάρτης ήταν,  τα ινδικά χοιρίδια, τα εργαστηριακά ποντίκια, εμείς,  αποδειχτήκαμε αντάξια της κρυφής ευρωπαϊκής αποστολής μας, ενώ οι ανώτατοι άρχοντες της υφηλίου,  κεφαλαιοκράτες, τραπεζίτες συμπαίχτες της πολιτικής, πρατηριούχοι της χρηματαγοράς, και λιγότερο πρόεδροι χωρών και πρωθυπουργοί, αποδείχτηκαν και πάλι στα μάτια μας ένα μάτσο ευρωσυμφερόντων.

Γιατί όμως δε γυρνάμε το κεφάλι περήφανοι ν’ αντικρύσουμε αυτά τα νέα παιδιά που μας τίμησαν με τους αγώνες τους στη Μερσίνα, στην καρδιά της Τουρκίας, που τα σχέδιά της δεν είναι παρά για την εξολόθρευσή μας; Κι όμως αυτά τα παιδιά, που αγωνίστηκαν χωρίς μέσο,  αναδείχτηκαν χωρίς κομματική ταυτότητα, ανέβηκαν στο βάθρο μόνο και μόνο με το μόχθο, την επιμονή, την ψυχική τους δύναμη, ο εθνικός μας ύμνος έκαμε να ριγήσουν οι  πανέλληνες νεκροί και ζωντανοί, η σημαία μας στην πρώτη θέση- μόνο και μόνο γι’ αυτό άξιζε ο αγώνας τους-  όλα αυτά τα παιδιά μας είναι ένας άλλος ήλιος μέσα στα σκοτάδια μας, ηλιοσυλλέκτες να γεμίζουμε τις κενές μπαταρίες, για να αντεπεξέλθουμε σαν  ψηλαφούμε τα σκοτεινά, στα στενά που μας έχουν στριμώξει, να μας σφάξουν σαν τραγιά,  γιατί νομίζουν πως ραγιάδες γεννηθήκαμε και ραγιάδες θα πεθάνουμε. (Μεταξύ μας, δυστυχώς, είναι μερικές μας ενέργειες που το επιβεβαιώνουν, εντός εκτός κτηματολογίων, εντός εκτός επιδείξεως ταυτοτήτων στα παράνομα εμποδιστήρια της ελεύθερης διακίνησης στα ελληνικά χώματά μας, στα δυστυχή καζίνα και στα έκνομα αεροδρόμια.)

Τα παιδιά που μετέσχαν στους αγώνες ευτυχώς δεν πήγαν εκεί με κομματικά κριτήρια, δεν προσκόμισαν ταυτότητες κομματικής νεολαίας, δεν προσελήφθησαν γιατί η μαμά κι ο μπαμπάς φίλησαν ποδιές, έκαμψαν την οσφύν. Αγωνίστηκαν μέσα στά τουρκικά στάδια ως ίσοι με ίσους, ανάγκασαν σε ισότιμη συμμετοχή, κι η Κύπρος αίφνης έπαυσε  να είναι η «ανύπαρκτη δημοκρατία» κι η «ελληνοκυπριακή διοίκηση του νότου», έγινε αποδεκτή μέσα στο πνεύμα της  αθλητοπρέπειας, χωρίς υβριστικούς ερντογανισμούς, ειρωνικούς οραματιστικούς νταβουτογλισμούς, ξέφρενους μπαγισμούς. Η Κύπρος τιμήθηκε από τα παιδιά της και πήρε τη θέση που της άξιζε, γιατί οι αθλητές κι οι αθλήτριές της κι όσοι μετέσχαν στη μεγάλη εξόρμηση ήταν άξιοι και το απέδειξαν με τα αποτελέσματα των αγώνων.


Τι διδάσκει το παρόν; Η αξιοκρατία νικά, η κομματοκρατία σωριάζεται τέφρα, η Κύπρος γεννά παιδιά που την τιμούν και δοξάζουν, φτάνει να τα βρει και να τα αγκαλιάσει ως άξια,  οι δρόμοι πολλοί για την ανάκαμψη, που προπάντων πρέπει να είναι ψυχική, αφού οι καταθέσεις σε αρρωστημένα τραπεζικά συστήματα αποδείχτηκαν κενοί περιεχομένου αριθμοί.  Η ελπίδα φυτρώνει στις αθλητικές ψυχές των παιδιών κι εγγονιών μας.