«Δεν ξεχνώ»: μέτρο πελαγοδρόμων
του Στέλιου Παπαντωνίου
Ο ελληνικός χώρος από καιρού έπαυσε να αποτελεί για μας κάτι
ενιαίο, όπως το ονειρευόμαστε, κι η
Κύπρος κινδυνεύει με διχοτόμηση. Οι Κερυνειώτες, λέει η είδηση, ζήτησαν από τον
υπουργό Παιδείας να επανέλθει το «Δεν Ξεχνώ» στα σχολεία, γιατί από τις
παρατηρήσεις τους συμπέραναν πως πολλοί
σήμερα, νέοι και παιδιά, αγνοούν θεμελιώδη στοιχεία για τα κατεχόμενα
εδάφη μας, κι αν δεν τα διδαχτούν στο σχολείο, από πού θα τα μάθουν; Τα
αυτονόητα ζητούν, αλλά τούτο προδίδει πως απομακρυνθήκαμε επικίνδυνα από την
ενιαία θεώρηση του ελληνικού χώρου, από την ενιαία θεώρηση της Κύπρου και από
το στόχο της επιστροφής στα χώματά μας, υποχωρώντας στις απαιτήσεις του εχθρού,
να διαγράψουμε εδάφη και πατρίδες, να αποδεχτούμε τα τετελεσμένα της βίας και
της βαρβαρότητας.
Κι όμως με την ανάπτυξη των ΜΜΕ το «Δεν Ξεχνώ» μπορεί να
διδαχτεί ως κύριο θέμα παντού και οποτεδήποτε, όχι μόνο με βιβλία στα σχολεία.
Προγράμματα στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο για τα κατεχόμενα εδάφη μας, γνώσεις για τη
γεωγραφία, ιστορία, ήθη έθιμα των περιοχών αυτών απαιτείται να επανέλθουν. Και
το κέρδος δεν είναι μόνο γνωσιολογικό αλλά και εθνικό, γιατί άλλο να θεωρείται
ο ελληνικός χώρος ως ενιαίο σύνολο κι η
Κύπρος ενωμένη πατρίδα κι άλλο ν΄ακούς για βόρεια και νότια Κύπρο, με όλα τα
αρνητικά επακόλουθα της διαίρεσης του νησιού στο μυαλό των ανθρώπων. Σημασία έχει
ο Έλληνας της Κύπρου και της κυρίως Ελλάδας ακόμα, να έχει στο νου σφαιρική
θεώρηση του γεωγραφικού και ιστορικού χώρου.
Αντί τούτου, σ’ εμάς συμβαίνει το αντίθετο: τα περί ενιαίου δόγματος ατονούν, μοιράσαμε
την Κύπρο στο μυαλό μας, ή αποδεχτήκαμε τη διαίρεση, αλλά κι ο πληθυσμός μας-
πόσος είν’ ο κάβουρας και πόσο το ζουμί του- διαιρείται σε πρόσφυγες και μη, σε παθόντες
και μη, σε αντιστασιακούς και μη, κι οι πρόσφυγες σε υποδιαιρέσεις, Κερυνειώτες,
Αμμοχωστιανοί, Μορφίτες, καθένας να μονολογεί για τα δικά του και
συντονισμό να μη βλέπουμε. Δε μιλούν οι Λεμεσιανοί για το «Δεν Ξεχνώ», ούτε οι
Παφίτες. Άλλα τα ενδιαφέροντά τους. Οι Αμμοχωστιανοί στάθηκαν στο ψήφισμα
εκείνο του ΟΗΕ, ρωτούν τον Νταβούτογλου, εκείνος άλλα έχει κατά νουν: αέρια,
πετρέλαια, περιφερειακή δύναμη. Ο Έρογλου θα μας φέρνει νερό απ’ την Τουρκιά, κι
εμείς θα δίνουμε αέρια... ‘Επαυσε να υπάρχει στο μυαλό μας η ενότητα του νησιού
και του ελληνικού χώρου, ενώ, όπως πάμε, πολλοί – και τα παιδιά μας- αποδέχονται σταδιακά τα Κατεχόμενα ως επαρχία
της Τουρκίας. Μερικοί, μάλιστα, βλέπουν
τους εαυτούς τους πιο ενωμένους με τους τουρκοκύπριους παρά με τους
ελληνοκύπριους και τους λοιπούς Έλληνες. Πού πας ξυπόλυτος στ’ αγκάθια.
Τα μεγάλα κόμματα
προσπαθούν, λεν, για την ενότητα, με την προϋπόθεση να γραφτεί η Ιστορία
κατά τις αποφάσεις των ή κατά τις αποφάσεις της βουλής μας. Σημασία έχει πως
στο τέλος κοπήκαμε κύβοι κατά τα συμφέροντα του καθενός: άλλοι ξεπουλούν γη στα
Κατεχόμενα κι άλλοι ψάχνουν τρόπους να αγοράσουν, άλλοι έχασαν στο χρηματιστήριο άλλοι κέρδισαν, άλλοι
κουρεύτηκαν με την ψιλή κι άλλοι έμειναν κάρη κομώοντες.
Του ηγέτη όμως καθήκον, όραμα και έργο είναι να επιτύχει την
ενότητα όλων, τον καθορισμό του στόχου και την κατεύθυνση προς το κοινό καλό,
χωρίς εκείνα τα «είναι δικαίωμα του πολίτη και δεν μπορούμε εμείς να κάμουμε
τίποτε.» Δικαίωμά του είναι και να εγκατασταθεί στο σπίτι του στα Κατεχόμενα και
να του επιστραφούν τα χρήματα που κατέθεσε στην τράπεζα για τα γηρατειά. Δικαίωμα
των παιδιών είναι να μαθαίνουν για τον όλο τόπο τους, την Ιστορία και
Γεωγραφία, τα ήθη και έθιμα, τους αγώνες και τις προδοσίες.
Τριανταεννέα χρόνια
μετά το πραξικόπημα και την εισβολή κι εμείς όχι μόνο πελαγοδρομούμε αλλά κονιορτοποιήσαμε
το όραμα και ζούμε αυτό που ακούσαμε το ΄74 σε στρατόπεδο στην Αθαλάσσα: «Ο
σώζων εαυτόν σωθήτω.» Καταστροφικό.
