ακαταλαβίστικα

ΑΚΑΤΑΛΑΒΙΣΤΙΚΑ

Στέλιος Παπαντωνίου

Εσύ πας να μου συγχύσεις και τον Άι Γιώργη τον Ξορινό. Ο σκοπός σου; Τα μέσα για να τον επιτύχεις; ΄Η θέαμα δωρεάν άνευ άρτου και σκοπού! Μια στην εκκλησιά μια στο τζαμί, τι το παίζεις; Χριστόφιας; Τι να καταλάβεις, καημένε, από πού να σε πιάσω που μου ξεφεύγεις, σαν χέλι σαν λαφίνα, να γαντζώσω τα νύχια μου απάνω σου, να χτυπιέσαι χάμω, τι να καταλάβω, και τι γύρευες εσύ ένας «ηγέτης», ένας προύχων, ένας αρχηγός κόμματος, κάποτε των εθνικοφρόνων, και τώρα  ανάμεσα στις μαντίλες, καημένε, ωωωω αλλάχ, δεν ανέκραζες;   Και τώρα Κύριε ελέησον, και δεσποτικές λειτουργίες, «αν εν κακόν τζιαι  ξόρισ΄το». Εσύ ήσουν υπεύθυνος για την κακοκαιρία στο Δίκωμο;  Ήσουν εκπρόσωπος κανενός; Σε στείλαν; Ήταν ταφή ηρώων που πολέμησαν για την κυπριακή ελευθερία και δεν πληροφορηθήκαμε ποιοι ήταν, σε ποια μάχη πολέμησαν, ποιοι τους σκότωσαν; Φώναξαν «έξω η Τουρκία από την Κύπρο, η Κύπρος ανήκει στο λαό της, στους νόμιμους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας», και τους  σκότωσαν; Όλα μπορεί να γράφτηκαν με αίμα σ’ αυτό τον τόπο, ένα τόσο δα αχερωνάρι και χαράχτηκαν τόσα πολλά πάνω του, επουλώνεις πληγές; Τι να καταλάβω; Διαγκωνίζεσαι με τον τσαβουσόγλειο φίλο, που έκαμε την Τουρκιά δεύτερη χώρα του; Άλλη σύγχυση. Την Τουρκία έχουμε εχθρό βρεεεε! Μα,  δυστυχώς για μένα, επιμένω, καημένε να καταλάβω και να ξεσυγχυστώ. Και τώρα σε βλέπω ανάμεσα στα κεφαλομάντηλα, μύγα μες στο γάλα. Ωωωωωω αλλάχ, έπρεπε να ανακράζεις. Ίσως να ανέκραζες. Κι  ύστερα στον Άι Γιώργη, άλλη παράστασή σου, ευτυχώς για σένα πολλοί βρίσκουν κι εξηγήσεις κι ερμηνείες και διοσημίες: είναι «μεγάλος πολιτικός», καλοκρατεί τον δησύ καλοκρατεί το ακελ καλοκρατεί το δηκο καλοκρατεί τον Καρογιάν καλοκρατεί τους σοσιαλιστές,  είναι πεμπάμενος! Καλά, όλοι αυτοί είναι η Κύπρος, την Κύπρο την εκπροσωπούν πεντέξι νομάτοι που δεν ξεχωρίζουν τον εχθρό από τον φίλο; Κι ο σκοπός; Και τα μέσα; Μα ποιος τον έστειλε; Κάποτε αυτά γίνονταν κρυφά, τώρα όχι μόνο στο φανερό, μα να τα βλέπουν οι αποστείλαντες πως καλά κάνουν τη δουλειά οι αποσταλμένοι!!! Ο σκοπός; Δεν είναι η απελευθέρωση της Κύπρου;  Τα μέσα; Θέατρο για το λαό; Για το πόπολο, τη μάζα, τους αδαείς υψηλής πολιτικής; Τι να καταλάβεις, καημένε, τι να καταλάβω ο καημένος! Μπορεί να πήγε να ζητήσει συγγνώμη από τους συγγενείς των θυμάτων της κακοκαιρίας για τις κακοτεχνίες. Ίσως να ήταν δουλειές του, ίσως καμιάς εταιρείας του, ή να ζήτησε συγγνώμη εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, διότι δεν έφτιαξε το οδόστρωμα, άφησε αφύλακτες τις κοίτες των ποταμών, επέτρεψε στα δέντρα να μεγαλώνουν χωρίς άδεια, - χωρίς άδεια;- δεν απαγόρεψε τα δυστυχήματα, - δεν τα απαγόρεψε;-  Μα μόνο μια συμπαράσταση ή παράσταση  στην κηδεία δεν είναι τίποτε, καημένε,  ανέξοδη είναι, και αφού έχεις τους οπαδούς κι αφού έχεις στη βουλή τους φίλους και συμμάχους, και τα παίζετε πλακάκια, ουχί άπαξ, πρέπει να θεσπίσετε νόμο,  να αποζημιωθούν τα θύματα, να πληρώνονται οι οικογένειές τους, πρώτα εφάπαξ, κι ύστερα κατά μήνα μετά δεκάτου τρίτου,  εφ΄όρου ζωής, ή έως τετάρτης γενεάς – συζητήστε το-  είναι μια ακόμα ευκαιρία να αποδείξει η βουλή πως δεν έχει ανάγκη τις εισηγήσεις του τουρκοκύπριου «πώς τον λεν» για  να παίρνει αποφάσεις, τις χειρότερες που λέει κι ο έτερος ηγέτης του ετέρου κόμματος, ο τσαβουσόγλειος που λέγαμε,  χα. Μπορεί και από μόνη η βουλή  να προβαίνει στα δέοντα. Μεγάλη ευκαιρία. Αναμένομεν. Κι αντί να καταθέσεις νομοσχέδιο για αποζημιώσεις στα θύματα στη βουλή, χάνω τον ένα στην Άγκυρα, τον άλλο σε κηδείες και στο εκκλησίασμα στον Άι Γιώργη. Έλεος!

παρουσίαση του βιβλίου μου του ΠΕΝ για τη Λίλη Μιχαηλίδου

ΛΙΛΗ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ

Κυρίες και κύριοι

Το έργο που επιτελεί το ΠΕΝ έχει παγκόσμιες διαστάσεις,                              αφού φέρνει σε επαφή τους ανθρώπους όπου γης                                               με λογοτέχνες της Κύπρου,                                                                                               με τις εκδόσεις του σε μια παγκοίνως γνωστή γλώσσα.                              Γι΄αυτό και οφειλόμενη η παραδοχή της αξίας του                                                και η συμπαράσταση στο έργο του.

Οι εκδόσεις του ΠΕΝ έχουν τυποποιηθεί                                                              και έχουν γίνει αποδεκτές από καιρό ως ουσιώδεις σε περιεχόμενο              και εύχρηστες σε σχήμα,                                                                                   εξ ου και συμβάλλουν επιτυχώς στην εισαγωγή                                            στο έργο λογοτεχνών μας.

Μια άξια λόγου λογοτέχνις είναι η Λίλη Μιχαηλίδου,                                    με πλούσια και αξιόλογα κείμενα.

Δίκαιη λοιπόν η απόφαση                                                                                   να παρουσιαστεί στις εκδόσεις ΠΕΝ                                                                              η γραπτή δημιουργία της.

Η Ειρένα Ιωαννίδου,                                                                                  αναγνωρισμένη ήδη από καιρό μεταφράστρια                                                            από την ελληνική στην αγγλική,                                                                             αποτελεί σφραγίδα βεβαιότητας                                                                              για την πιστότητα των μεταφραζομένων                                                               και την μετάδοση του πνεύματος των λογοτεχνών μας                                                     στους ξένους αναγνώστες.

Στο βιβλίο που παρουσιάζουμε

ύστερα από μια περιδιάβαση στο έργο της λογοτέχνιδας,                          παρατίθεται ανθολόγηση αποσπασμάτων από κριτικές,

θραύσματα σημαντικά από το έργο της και βιογραφικά.

Έτσι μέσα σε ένα σύνολο πενήντα περίπου σελίδων

δίνεται στον αναγνώστη ευκαιρία γνωριμίας

με ένα αναγνωρισμένο πια λογοτεχνικό πρόσωπο.

Το έργο της Λίλης Μιχαηλίδου είναι και ποιητικό και πεζό.                           Κάθε μια συλλογή της προσθέτει,                                                                        δίνει μια άλλη οπτική των συλλήψεών της.                                     Παρακολουθούμε την πορεία της γραφής της,                                                       τα στοιχεία ταυτότητας και ετερότητας σε κάθε έκδοση έργου της.

Στην παρουσίαση του έργου της

η πορεία που ακολουθήθηκε

ήταν ευθύγραμμη,               

από την πρώτη συλλογή ως την τελευταία,                                                         από το ένα ποίημα ή διήγημα στο άλλο,

με αναφορά στο περιεχόμενο, στους εκφραστικούς της τρόπους,

σε σκέψεις και παρατηρήσεις  μας για την γραφή,

την πρόοδο και τα στοιχεία ταυτότητας.

Ο μελετητής του έργου της προσπάθησε να είναι συνταξιδιώτης

και της λογοτέχνιδας και των αναγνωστών του έργου της.

Η Λίλη Μιχαηλίδου ως ποιήτρια και πεζογράφος                             παρουσιάστηκε στα κυπριακά γράμματα το 2001                                                με την ποιητική της συλλογή Η Αλχημεία του Χρόνου, Γκοβόστης.                                        Ακολούθησε η συλλογή Ανάγλυφα Σχήματα και Δρόμοι,                         Γκοβόστης, 2003,                                                                                                          Ανάμνηση μιας Ανατολής, δίγλωσση έκδοση, Γκοβόστης 2004, Υπαινιγμοί, Εκδόσεις Μελάνι, 2008,                                                                    Αρένα, με μετάφραση στα αγγλικά από David Connolly, Μελάνι 2014,  τα ταξιδιωτικά αφηγήματα Η Πόλη δεν θέλει συστάσεις, Μελάνι 2010, το ταξιδιωτικό Σταγόνες από τη Χώρα των Μαασάι                                   και τέλος η συλλογή διηγημάτων Ανδρών …                                                 με μετάφραση στα αγγλικά από τον David Connolly.

Λογοτέχνις με διαρκείς και γόνιμους προβληματισμούς,                     αυτοδίδαχτη, μελετά                                                                                         και ως εργατική μέλισσα επιλέγει τα κατά τη φύση της                                    ζωτικά και γονιμοποιά στοιχεία άλλων συγγραφέων                          διαμορφώνοντας την προσωπικότητα,                                                                   την ποιητική και τη γραφή της.

Κύρια γνωρίσματα του έργου της

η δημιουργική δύναμη του λόγου,            

η αντιστοίχιση εσωτερικού και εξωτερικού κόσμου,                                        ο έρως ως κοσμογονική δύναμη που διαπερνά όλη τη γραφίδα της,

ποιήτρια με όλες τις αισθήσεις της σε διέγερση,                                                   με διαπεραστική εσωτερική ματιά

και εξωτερική απομυζούσα παρατηρητικότητα.

Κατά τη λογοτεχνική της πορεία                                                                               στη συνάντησή της με άλλους δασκάλους                                                   κατορθώνει να αποκωδικοποιήσει τα μυστικά                                                             της φιλοσοφίας και της τέχνης τους και να τα ενστερνίζεται εμπλουτίζοντας έτσι εαυτήν και το έργο της.

Συνεπής στον εαυτό της, στο χαρακτήρα, στην ταυτότητα,                  περιδιαβάζει ταξιδεύοντας στο πραγματικό και πνευματικό παγκόσμιο

πλούσια με όσα καρπούται στο δρόμο,

εξ ου και το καρποφόρο έργο της.

Στην πρώτη της ποιητική συλλογή Η Αλχημεία του Χρόνου                     (Γκοβόστης 2001) παρατηρούμε πως

μετά πάροδον ετών

όσα βιώθηκαν μεταποιούνται δια των χημικών διεργασιών

και ενώσεων,

έρχονται στο φως ως χρυσός, και τούτο είναι η ποίηση,                               η φωτίζουσα και φωτεινή.                                                                                        

Όσο διαβάζει κανείς τα ποιήματα της Λίλης Μιχαηλίδου                                τόσο θαυμάζει τον νέο άνθρωπο που ανακάλυψε

βασικές μεγάλες αλήθειες και όχι μόνο τις υιοθέτησε

αλλά τις διέπλασε εσωτερικά και εξέφρασε στο έργο της,

διερευνώντας το πολύπτυχο και πολυεδρικό τους.

Πρόκειται πρώτον

για τη σύλληψη της έννοιας του Λόγου ως δημιουργού κόσμου

και δεύτερον του όντος Άνθρωπος ως πηλού

έχοντος βαθιά μέσα του το πνεύμα,

το οποίο εμμόνως ανασκάπτει,

ώστε να διανοίγονται στο εσωτερικό του δίοδοι φωτός.

Τρίτο στοιχείο που χαρακτηρίζει το έργο της είναι ο Έρωτας 

στη συνύπαρξή του με το σώμα του ανθρώπου,

τη γύρω φύση

και η σύζευξη των δύο.

Λακωνικός λόγος, αποστασιωμένος, τριτοπρόσωπη έκφραση.                          Ως ιέρεια μεγαλοπρεπής στην απλότητά της,                                             στρέφεται κάποτε με το πρώτο πρόσωπο εις εαυτήν,                                         και πάλι όμως καταφεύγει στο τρίτο,

παρατηρητής εσωστρεφής κι εξωστρεφής,                                                                                                        ταξιδεύει και μας ταξιδεύει,

κινεί με τις εικόνες της κινηματογραφικά,

αλλεπάλληλα, επικαλείται τη μνήμη κι όλες τις αισθήσεις,                         με πλούτο εικόνων διαλογικών εσωτερικών και περιβαλλοντικών

από το μερικό στο γενικό,

στη φιλοσοφική ενατένιση όντων και φαινομένων,

χωρίς επιδεικτικές λεξιλογικές εκρήξεις,

άνετη στην επικοινωνία με τον αναγνώστη.

Στη συλλογή ΑΝΑΓΛΥΦΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΡΟΜΟΙ , Γκοβόστης, 2003

η  Λίλη Μιχαηλίδου ανέβλεψε ως ποιήτρια

κι έθεσε στόχο της το συνταίριασμα του έσω κόσμου με τον έξω.                                                         

Μας οδηγεί όμως τούτη η ανακάλυψή της στην ουσία της ποίησης,              την έκφραση της ψυχής

μέσω των εικόνων του έξω κοσμήματος.

Είναι θαυμαστή η συνέπεια αυτής της σύλληψης στο έργο της.                Απόδειξη πως αυτή η αλήθεια είναι βαθιά

και πως διαποτίζει εξολοκλήρου τη σκέψη και τα συναισθήματά της.                                               

Οι αλλαγές είναι του περιβάλλοντος κόσμου,

όπου τα πάντα ρει και κινείται.          

 Ένδον η εσωτερική διόπτρα προσπαθεί να φωτίσει τα διαιώνια.

Ερωτική, ταξιδεύτρα, όπως και στην πρώτη της συλλογή

και προπάντων ένδον σκάπτουσα,

εξασκουμένη και ασκούσα το «γνώθι σαυτόν».

Ο έρωτας, το όνειρο, το ταξίδι, με τέρμα την αυτογνωσία,                       αποτελούν θεμέλια στο ποιητικό της οικοδόμημα.

 Η Λίλη Μιχαηλίδου δεν είναι μονοσήμαντη ποιήτρια.                                         Ο αναγνώστης θέλει το χρόνο του να εντρυφήσει στο ποίημα.

Στη συλλογή ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ,                                                       REMEMBRANCE O A DAWN, Γκοβόστης

ταξιδεύουμε μαζί της.                                                                                               ‘Ένα ταξίδι στην Ινδία χάρισε στη Λίλη Μιχαηλίδου

την πρώτη ύλη για την ποιητική αυτή συλλογή.                                                                                      Η αγάπη στα ταξίδια, η έφεση στην εξερεύνηση,                                                στο πλάτεμα των οριζόντων

 διακρίνει την ποιήτρια που

από τη μια επιζητεί τη επιβεβαίωση των πνευματικών της συλλήψεων και από την άλλη δίνει διέξοδο στην τάση φυγής στα πέρατα της γης, για να επιστρέψει πάλι στις πηγές της, στον ίδιο τον εαυτό της, σοφότερη, ασφαλέστερη.

Ίσως η Ινδία να έδωσε τη λαβή για φιλοσοφικότερη θέαση της ζωής            με ερωτήματα γι’ αυτήν και το θάνατο, το φως και το σκοτάδι,                     για τον  άνθρωπο, τη μοίρα, τον πόνο και τα παθήματά του.

Ακολουθούν οι ΥΠΑΙΝΙΓΜΟΙ, Εκδόσεις Μελάνι

Ευχάριστο ξάφνιασμα από την πρώτη ήδη σελίδα:                                            Η Λίλη Μιχαηλίδου μας δίνει σε πέντε αφιερωματικές  λέξεις το νόημα φράσης για τον «υπαινιγμό» του Χόρχε Λουίς Μπόρχες:

“Στη θρυαλλίδα μια κοινής συνισταμένης”                                               όπου θρυαλλίδα, η λέξη που θα αναφλέξει τις κοινές εικόνες,                               μνήμες, αντιλήψεις κι έτσι ο αναγνώστης                                                               θα μετάσχει του νοήματος του πομπού δημιουργού.

Κύριο θεματικό γνώρισμα της συλλογής είναι ο έρωτας,                                   με λιγότερο ή περισσότερο υπαινικτικά ποιήματα.                                         Η συλλογή «Υπαινιγμοί»

προκαλεί σε μελέτη της λεξιλογικής τεχνικής της,

κάτω από την οποία κρύβονται ερωτικά σκιρτήματα και πάθη.

Στη συλλογή ΑΡΕΝΑ, Μετάφραση στα αγγλικά από David Connolly

προμετωπίδα: «Έρωτας, ζωή και θάνατος στην ίδια αρένα παλεύουν

 για το κόκκινο κρασί΄

κάποιοι το ονομάζουν “θεία κοινωνία”

άλλοι μέθη…»

Τρεις ουσιαστικές έννοιες, έρως ζωή θάνατος

που δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν

χωρίς την άνοδο στις σφαίρες του πνεύματος,                                                                                                        είτε αυτές παίρνουν θρησκευτική μορφή είτε τη διονυσιακή,                       από αρχαιοτάτων ελληνικών χρόνων γνωστή,                                                   άλλη όψη του απολλώνιου πνεύματος.

Ύστερα από τους  λεξιλογικούς συνδυασμούς

και τις εκφραστικές αναζητήσεις των προηγουμένων δοκιμών γραφής, έχουμε τώρα μπροστά μας ένα μεστό απλωμένο

ήρεμα και σταθερά λόγο.

Βέβαιη πια η ποιήτρια για την αξία της, για τον εαυτό της,                      ανοίγεται στον αναγνώστη ελεύθερα. 

Με την ποιητική συλλογή Αρένα της Λίλης Μιχαηλίδου παρακολουθήσαμε μια ανοδική ποιητική πορεία,                                  απελευθέρωση στο στίχο και στο λόγο,

ωριμότητα και αμεσότητα επικοινωνίας με τον αναγνώστη.

Η ΠΟΛΗ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ, Μελάνι 2010                      

Η Λίλη Μιχαηλίδου επιλέγει τους δασκάλους της

και μαθαίνει την τέχνη τους

διεισδύοντας στο πνεύμα των μυστικών τους.

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται ταξιδιωτικά δυο τριών σελίδων το καθένα, άρα τόσο ουσιαστικό το γράψιμο,

χωρίς περιττολογίες και κουραστικές εγκυκλοπαιδικές πληροφορίες, ένα ανάβλυσμα ψυχής και ευαισθησίας,

ειδικού αντικρίσματος των τόπων,

σε συνδυασμό με την εσωτερική θέαση,

μια ανθρώπινη ευγενική λαλιά,

που εκτείνεται γαλήνια στον αναγνώστη.

Η είσοδος στα μυστικά της πολιτείας, στις μυρουδιές,

στα φώτα και στις αποχρώσεις,

μακριά από αναστολές,

προαπαιτεί την εντός βύθιση,

τον  ένδον πλουν.

Με πλουσιότατο λεξιλόγιο,

συνομιλεί με τον εαυτό της και με τους άλλους,

ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα,

τη θεατρική παράσταση των συμβαινόντων

και την κινηματογράφησή τους.

ΑΝΔΡΩΝ… Διηγήματα. Μετάφραση  David Connolly, Μελάνι

Η ποιήτρια ό τι και να γράψει παραμένει ποιήτρια.

Τη συλλογή των διηγημάτων της  Ανδρών  

η Λίλη Μιχαηλίδου εισάγει με προλογικό σημείωμα

για να γνωρίζουμε το έναυσμα για τη συγγραφή

και τη χρονολογική ταξινόμησή τους.

Το αναλυτικό προλογικό σημείωμα φανερώνει πως

κάθε διήγημα είχε την αφόρμησή του από ένα ανδρικό πρόσωπο,

που την συγκίνησε

και χαράχτηκε στη μνήμη,                

για να αποδοθεί σε λογοτεχνική φόρμα,                                                              μέσα από διαρκείς πειραματισμούς,

από την κλασική ως τη σουρρεαλιστική γραφή.

Παραστατικότατη στην εξωτερική περιγραφή των προσώπων της,  διεισδυτική στην ψυχή των ηρώων της, αποκαλυπτική του εαυτού της, πάντα συγκρατημένη και επιφυλακτική.

ΣΤΑΓΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ  ΜΑΑΣΑ΄Ι

Η επίσκεψη στην Κένυα δίνει την ευκαιρία και στον αναγνώστη

να γνωρίσει μέσα από την ευαισθησία της συγγραφέως

έναν κόσμο άγνωστό μας,

με τον οποίον οι συγκρίσεις φανερώνουν τα κύρια χαρακτηριστικά του.

Ο χρόνος και η διαφορετική αίσθησή του, ο τόπος, οι άνθρωποι,                      τα ήθη και έθιμά τους, τα σωματικά τους χαρακτηριστικά

κι η ποίησή τους, η έκφραση των δικών τους συναισθημάτων.

Όλα είναι ζωντανά, προσωποποιημένα.

Ο πεζός λόγος είναι ποιητικός,

ο διάλογος με τη φύση και τους ανθρώπους εσωτερικός,

ζωντανός, παραστατικός.

Η καθημερινή ζωή, η σκόλη, ο δικός τους τρόπος σκέψης,

μέσα σε μια διαφορετική ροή του χρόνου, με τον ήλιο να καίει,

κι οι συγκρίσεις να συμβάλλουν στη γνώση και κατανόηση των άλλων που δεν είναι εμείς,

μα αποκτούν κυριότητα στην εικόνα, στους ήχους,

στην αποτύπωση των βιωμάτων.

@@@@@@@@@@

Συμπερασματικά,

η Λίλη Μιχαηλίδου είναι μια ποιήτρια,

ό τι κι αν γράφει,

μια αξιοθαύμαστη συγγραφέας,

που γύρισε τον κόσμο

και τον άφησε στην ανοιχτή ψυχή της να μιλήσει,

τον προσέλαβε με τις ευαίσθητες κεραίες της,

ανάμιχτο με το όνειρο, τις σκέψεις και τα συναισθήματα,

μακριά από πλατειασμούς,

κατευθείαν στο κέντρο του ουσιώδους,

δοσμένου όσο πιο ποιητικά.

**************************************************

Η ποιήτρια και πεζογράφος Λίλη Μιχαηλίδου

συνεχίζει το καρποφόρο έργο της.

Ευχαριστώ

Το γράψιμο

Το γράψιμο

Στη Χάρη δώρημα, την κόρη του Σπανού

Ήταν κάτι παλιές κόλλες τετραδίου, το τετράδιο γέμισε σχεδόν τον προηγούμενο χρόνο, δεν πετάμε όμως τίποτε, εκεί θυμάμαι το πρώτο μου γράψιμο, κομμένη κόλλα ακανόνιστη, το κόκκινο περιθώριο οι γαλάζιες γραμμές, κιτρινωπό το φύλλο, μολύβι μισό, ποιηματάκια βέβαια, στο δημοτικό, έτσι κι αλλιώς δεν διάβαζα σε κανένα τα γραφτά μου, το δίπλωσα, το φύλαξα, κι ύστερα έγιναν δυο και τρία και πολλά, στο Γυμνάσιο έδωσα για δημοσίευση στη Μαθητική Εστία, μου επεστράφη με τη δικαιολογία πως δεν είχε επιτυχημένη ομοιοκαταληξία, δεν ήταν και κανένα αξιόλογο, δεν μου το είπαν έτσι, κάπου εκεί στα σκαλιά από Καθηγητικό Σύλλογο ως το διάδρομο προς Σεβέρειο, τον πούμπουρα, μα εγώ συνέχισα, έτσι κι αλλιώς μάλλον δεν περίμενα αναγνώριση, τα έγραφα γιατί έρχονταν στην ώρα τους, και συνεχίστηκε στην Αθήνα με τις σπουδές, η κάσα γέμιζε, φιλάργυρος, δεν τα έβλεπε ήλιου φως, δεν ήταν σαν τις ζωγραφιές μου, τις κρέμασα στον τοίχο, κι όταν σε μια συγκέντρωση στο σπίτι άρχισαν οι φίλοι την ψυχολογική τους ανάλυση, μόλις έφυγαν τις μάζεψα, τις έκαψα και λευτερώθηκα.

Με τα γραφτά μου καταλάβαινα κι εγώ πως δεν κόμιζα, λυτρωνόμουν από τα ντέρτια μάλλον,  οι κάσες πλήθαιναν και με πεζά τώρα, ως επί το πλείστον σκέψεις, κάτι σαν άρθρα κι άλλα πεζοτράγουδα που τα έλεγαν τότε αφού ήταν αμαρκέ,  οπότε άρχισε κάποτε ο αγώνας, ο εντός μου, με έσπρωχνε να στείλω στην εφημερίδα, διάβαζα ονομάτων της εποχής και δεν καταλάβαινα πού η αξία τους, μα τέτοια μπορώ να γράψω κι εγώ, κι αν μου πουν όμως…, κι οι αναστολές έπρεπε να γδαρούν, να κατασγαφτούν, κι έτσι άρχισε ο αγώνας, μα πρέπει πια να το ξεπεράσεις, ανάγκη δεν έχεις κανένα, κι έστειλα. Και το πρώτο έγινε δεύτερο και τα λοιπά, οπότε με παίρνουν από την εφημερίδα και μου λεν, δεν μας έστειλες γι’ αυτή τη βδομάδα, δεν το περίμενα, κι άρχισε ο περίπατος στο δάσος και το κατέβασμα της ιδέας, η έμπνευση του περιπατητικού και το γράψιμο, τώρα που τα διαβάζω καμιά φορά ήταν καλά.

Το γράψιμο άλλο πράμα, πώς κατεβαίνουν –εξ ύψους κατήλθες- πού ήταν και που δεν μπορείς να τα ξαναπείς με τον ίδιο τρόπο, πώς το είπα τότε;  ούτε συ δεν ξέρεις, άλλη μαγεία, λέω και στα παιδιά, γράφε, σκέφτομαι, μην σκέφτεσαι, άρχισε να γράφεις και σου κατεβαίνουν, μέχρι να τους πείσω περνά κάμποσος καιρός, μα πώς να τα διδάξουν στα σχολεία αν δεν γράφουν οι ίδιοι, γράψε πρώτα δάσκαλε να δεις πώς γράφουν κι ύστερα να απαιτείς, κι έτσι ξεθαρρεύουν, λοιπόν.

Μαγεία το γράψιμο, μαγευτικό άγνωστο ταξείδι, με την έμπνευσή του στην αρχή, την κατεβάζεις σου κατεβαίνει, κάπως σαν το μήλο του Νεύτωνα, σκεφτόταν το πράμα από καιρό, και του ήρθε, έτσι και με τη μεγάλη της Γειτονιάς, πέρασε από μπροστά μου η εικόνα,  το εικονοστάσι,  θέλει και την ησυχία του το πράμα, και κατέβαιναν ουρανοκατέβατα, τρεχούμενο νερό καθάριο πεντακάθαρο, γάργαρο ρυθμικό, ήταν βέβαια και η προπαιδεία, και ο ρυθμός μεγάλο μυστικό, το’ χεις, το καλλιεργείς,  και τώρα, ύστερα που διάβασα της Χάρης το κείμενο, ιατροφιλόσοφος της πάει καλύτερα από γιατρίνα σκέτο, έδωσα και τη δική μου εκδοχή, φαντάσου να διαισθάνονταν οι δάσκαλοι  από το Δημοτικό τα παιδιά που έγραφαν και να τα ’βαζαν σε τάξη λογοτεχνικής γραφής, όπως τους αθλητές, τους παίχτες, που τους αρπάζουν εκ νεότητος, αυτά τα πράματα δεν γίνονται με τους γραφιάδες, μόνος σου παίρνεις το δρόμο και δεν τον αφήνεις, είμαστε αυτοδίδακτοι, είπε κι εκείνος ο μεγάλος, ο μέγιστος, ντροπή μας να παίρνουμε φράσεις του στο στόμα μας, μεγέθη ασύγκριτα αλλά… Αλήθεια!                         Στέλιος Παπαντωνίου

ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ

ΟΜΙΛΟΣ ΦΙΛΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ

-είκοσι χρόνια ζωής και δράσης 1998-2018

Ευγενικό εξώφυλλο, φως, πράσινο, το παλιό σχολείο, στην αυλή κόσμος, ομπρέλες, κι ύστερα πάλι, άλλος πίνακας, του Κυριάκου Λύρα, το πρώην Δημοτικό Σχολείο και πρώην Δημαρχείο Στροβόλου, πίνακας όλος αγάπη προς το εικονιζόμενο, κι η αφιέρωση

Το Λεύκωμα

“Αφιερώνεται στη μνήμη των πνευματικών δημιουργών οι οποίοι δεν είναι πια μαζί μας. Και σε όλους τους συνεργάτες και συνοδοιπόρους μας καθώς και σε όλους, οι οποίοι μας έχουν τιμήσει με το έργο και την παρουσία τους.”

Μια καλλιτεχνική φωτογραφία του Πολιτιστικού Κέντρου του Βασίλη Κ Βασιλείου, κι άλλη στην πίσω σελίδα, με τις φωτοσκιάσεις, σημαδιακή, υποβλητική, κι άλλες πολλές φωτογραφίες, από εκδηλώσεις στο Πολιτιστικό Κέντρο. Πρόσωπα και συγκεντρώσεις, λόγιοι και καλλιτέχνες σ’ ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό, αψευδή μάρτυρα μιας διαρκούς πνευματικής κίνησης.

Τα περιεχόμενα, και οι χαιρετισμοί.

Πρώτος ο κύριος δήμαρχος Ανδρέας Παπαχαραλάμπους. Ο Όμιλος Φίλων Δημοτικής Βιβλιοθήκης Στροβόλου σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη Στροβόλου αποτελούν τους κύριους πυλώνες του Δήμου σε δράσεις προώθησης της λογοτεχνίας και των γραμμάτων.

Ο Κώστας Καδής, υπουργός Παιδείας, δίνει έμφαση στην εθελοντική προσφορά και την ενδιαφέρουσα θεματολογία των πολιτιστικών δρωμένων.

Ο Παύλος Παρασκευάς, διευθυντής πολιτιστικών υπηρεσιών του  Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού επαινεί το πολυδιάστατο έργο της βιβλιοθήκης και του Ομίλου Φίλων της.

Στο προλογικό σημείωμα η δρ Μαρία Μιχαηλίδου, πρόεδρος του Ομίλου Φίλων, αναφέρεται με συγκίνηση και όραμα στα είκοσι χρόνια δράσης του Ομίλου. Με συγκίνηση μιλά για το παρελθόν, και συναισθάνεται την ευθύνη για την περαιτέρω πορεία. Δύναμη ο εθελοντισμός και ψυχική ευφορία από την προσφορά. Αυτονόητη η ύπαρξη των βιβλιοθηκών, αναγκαία όμως η εξέλιξή τους. Με παραδείγματα τη βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης, που ζωογονεί τη διά βίου μάθηση, τη Βιβλιοθήκη Βεροίας, που αναπτερώνει το ηθικό σε μια πόλη ανεργίας και κατακερματισμένου κοινωνικού ιστού, την Αιθιοπία, για τη μεγάλη σημασία που έχει ο άνθρωπος ο δοσμένος με κέφι στο όραμά του να διανοίξει πνευματικές οδούς στη χώρα του.

Ιστορικά της ίδρυσης της βιβλιοθήκης. Ιδρύεται το 1993 επί Ιωσήφ Χατζηιωσήφ, υπεύθυνη βιβλιοθηκονόμος η κ Δέσπω Μασούρεκκου. Καταρτίζεται επιτροπή βιβλιοθήκης, καθιερώνεται πρωινό για τα παιδιά του δημοτικού και με εισήγηση Γιώργου Κιτρομηλίδη και Μαρίας Μιχαηλίδη ιδρύεται ο Όμιλος Φίλων της Βιβλιοθήκης το 1997-98.

Πρώτο κτίριο ως το 2014 το οίκημα που παραχώρησε η ΣΠΕ Στροβόλου απέναντι από τον Ι.Ν. Παναγίας Χρυσελεούσας και δεύτερο από το 2014 ολοκληρωμένο το νέο κτήριο της Βιβλιοθήκης,  προέκταση του αναπαλαιωμένου κτηρίου του ιστορικού πρώτου σχολείου του Στροβόλου,  πρώην κτήριο του Δημαρχείου- τώρα Πολιτιστικό Κέντρο. Οι εκδηλώσεις του Ομίλου, όπως όλοι ξέρετε, γίνονται σ’ αυτό.

Εκατόν τριάντα   εκδηλώσεις, επετειακές, εθνικές, μουσικά έργα, θεατρικές σκηνές, εκθέσεις βιβλίου, διαλέξεις , προβολή συγγραφέων, τιμητικές εκδηλώσεις, συνεργασίες με τον κόσμο του πνεύματος.

Θα πρέπει να γίνει όμως και αναλυτικός ο απολογισμός, γι’ αυτό ακολουθεί στο Λεύκωμα  η ενότητα

ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΜΑΣ

Α΄ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ

Την έκθεση πεπραγμένων ανέλαβε ο Χριστάκης Ρούσος, αντιπρόεδρος του Ομίλου. Μια πρωτότυπη σύλληψη.  Σε είκοσι περίπου σελίδες  με τις εικόνες των βιβλίων που παρουσιάστηκαν, ημερομηνία, τίτλο, συγγραφέα, εκδοτικό οίκο, όνομα και ιδιότητα παρουσιαστή. Έτσι έχουμε εποπτική παράσταση όλων των βιβλίων από τα οποία οι Φίλοι και πλήθος κόσμου πήραν μια πρώτη γεύση. Σκοπός των παρουσιάσεων να κεντριστεί το ενδιαφέρον των συγκεντρωθέντων, να τα αποκτήσουν και να τα διαβάσουν.

Β΄ενότητα, Αφιερώματα σε πρόσωπα και επετείους. Παρουσιάζει η Δήμητρα Δημητρίου, Γραμματέας του Ομίλου Φίλων της Βιβλιοθήκης. Ύστερα από μια γενική εισαγωγή, επιχειρείται μια ταξινόμηση της δράσης με αναφορά σε Κύπριους, Ελλαδίτες και ξένους λογοτέχνες μέσα από μελέτες ή προσωπικές μαρτυρίες των ομιλητών. Πολλοί τιμήθηκαν, πολλές ομιλίες έγιναν στα είκοσι χρόνια  και άλλες τιμητικές εκδηλώσεις ευκαιριακές. Αδρομερείς αναφορές στο πολύπτυχο αυτό έργο και παντοίο το φωτογραφικό υλικό, που μας φέρνει στη μνήμη με πολλή αγάπη ανθρώπους που χάσαμε.

Την γ΄ενότητα, Εκπαιδευτικά Προγράμματα, παρουσιάζει ο Φρίξος Μιχαηλίδης και η Μαρίνα Μακαρίου, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου. Για την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας οργανώθηκαν πολλά  προγράμματα και εργαστήρια. Πλούσια τα θέματα, επίκαιρα:  διαλέξεις, εργαστήρια, πρακτικές εφαρμογές θέτουν γερά θεμέλια στη ζωή των μικρών μαθητών και συντελούν στη χάλκευση χαρακτήρων και στη λειτουργία υγιών σχέσεων με τους συνανθρώπους και τη φύση.

Η δ΄ενότητα αναφέρεται στις εκθέσεις βιβλίων. Παρουσιάζει η Έλενα Μαυρογένη. Μιλούμε για περισσότερες από τριάντα εκθέσεις βιβλίων με ενδιαφέροντα θέματα.

Ε΄ενότητα, οι Καλλιτεχνικές δράσεις, δραστηριότητες του Ομίλου για τις οποίες γράφει ο Στέλιος Στυλιανού, με αναφορά σε εικαστικές εκδηλώσεις, μουσικές, χορωδιακές, θεατρικές, κινηματογραφικές και κουκλοθέατρο.

Ως τώρα θαυμάζουμε μια πλούσια σε παραγωγικές εκδηλώσεις εικοσαετία, μια εθελοντική προσφορά του Ομίλου στους δημότες του Στροβόλου και της ευρύτερης Λευκωσίας.

Ακολουθούν οι χαιρετισμοί από φίλους του Ομίλου, αποσπάσματα, ποιήματα. Κείμενα ενδεικτικά της αγάπης, της εκτίμησης, της αποδοχής της αξίας προς το έργο και την προσφορά. Γράφουν πρώην δήμαρχοι, πρόξενοι, επίτροποι, πρόεδροι συνδέσμων και πνευματικοί εργάτες, ομολογίες θαυμασμού στο ολοζώντανο και ζωηφόρο ποικίλο έργο.

Τελευταίο κείμενο του λευκώματος για τον Εθελοντικό Πολιτισμό, της πρώην Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κλαίρης Αγγελίδου. Είναι ένα δοκίμιο για τον πολιτισμό και τους εθελοντές εργάτες του από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, το βυζαντινό και τον νεότερο ως το παγκόσμιο, με τους εθελοντές δικτυωμένους και πρωτοπόρους αγωνιστές σε όλα τα προβλήματα της πολυδαίδαλης ζωής.

Το λεύκωμα τελειώνει με δυο στήλες των πνευματικών δημιουργών που έχουν φύγει από τη ζωή. Οι καλλιτεχνικές φωτογραφίες υποβλητικές, το οπισθόφυλλο σήμα κατατεθέν.

Ευχόμαστε συνεχή πρόοδο στον Όμιλο Φίλων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Στροβόλου και δύναμη στα μέλη για νέα πολιτιστικά ανεβάσματα που εύλογα αναμένονται.

Ευχαριστώ

ΓΛΑΥΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ-ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΔΗΣ-ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΣΩΝΗΣ

Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα, τόμος Α΄:100 Λογοτέχνες της Λάρνακας

Κύριε βουλευτά, κύριε δήμαρχε, κυρίες και κύριοι

Ομπρός οι δημιουργοί. Οι πνευματικοί εργάτες, λογοτέχνες και καλλιτέχνες, που προσφέρουν στο δήμο, στο κοινό,                                                 για το κοινό καλό. Αυτοί διασώζουν το πνεύμα,                                           το ήθος του τόπου και των χρόνων.

 Άοκνοι, πιασμένοι από το χέρι του Θεού της έμπνευσης                         και της σκληρής δουλειάς.                                                                            Αυτούς τους δημιουργούς άλλοι πρέπει να διασώσουν,                        δημιουργοί κι αυτοί, και στην προκειμένη περίπτωση,                                   οι Γλαύκος Γεωργιάδης, Γιώργος Κιτρομηλίδης και Κώστας Κατσώνης.

Τρεις ακούραστοι εργάτες του λόγου και της επιστήμης,                                                         που μας δίνουν συγκεντρωμένους σ΄ένα τόμο τους καθ’ οιονδήποτε τρόπο σχετιζόμενους με τη Λάρνακα τεχνίτες του λόγου.

Το βιβλίο που παρουσιάζουμε, Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα, τόμος Α΄:100 Λογοτέχνες της Λάρνακας αποτελεί καρπό συνεργασίας των τριών,  ομολογημένης αγάπης στην πόλη και στην πνευματική της ζωή.

Οι τρεις αγαπητοί φίλοι συγκέντρωσαν σ΄ένα τόμο τους  λογοτέχνες της Λάρνακας, αλφαβητικά, όσους γεννήθηκαν ή έζησαν στη Λάρνακα, με βιογραφικά στοιχεία, κατάλογο έργων, δείγματα λίγα της δουλειάς τους ή κριτικών για την παραγωγή τους.

Είναι πασιφανές πως το εγχείρημα ήταν δύσκολο,                                               να δοθούν αντιπροσωπευτικά έργα των περιλαμβανομένων,                               αλλά και με κριτήρια και υποκειμενικά και αντικειμενικά και ομαδικά.

Γι΄αυτό επαινούμε το έργον.

Δεν κρίνουμε με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια την προσπάθεια, δεν είναι δουλειά μας, γιατί το βιβλίο αλλού αποβλέπει:                                      στην εκλαϊκευση της πνευματικής ζωής της Λάρνακας,                                    στο άπλωμά της στα παιδιά και στους νέους,                                                                                      στους μελετητές και ενδιαφερόμενους,                                                              στην καλώς νοούμενη δημοκρατική πνευματική άνοδο.

Το βιβλίο είναι ένα έργο που προσφέρει μια γενική εικόνα                           της όχι ευκαταφρόνητης πνευματικής λαρνακιώτικης δημιουργίας,  αλλά ως μέρος μαρτυρεί και για το όλον της κυπριακής                                              και κατ’ επέκταση της ελληνικής πνευματικής παραγωγής.

Οι συγγραφείς με το βιβλίο αυτό καλούν τον ενδιαφερόμενο                         να ψαύσει τη γραφίδα και να γευτεί τον πνευματικό ιδρώτα των Λαρνακέων                  ή να καταφύγει στο βιβλίο ως σε λεξικό λογοτεχνών ή μικρή ανθολογία.

ΠΠΠΠΠΠππππππ

Μπορεί να μη βρισκόμαστε στα σπάργανα                                                        στον τομέα της συλλογής και διάσωσης και γενικής θεώρησης                         των έργων των συμπατριωτών μας, γιατί ήδη,                                                 όπως ομολογούν οι συγγραφείς, πολλοί εργάστηκαν προηγουμένως.

Οι καιροί όμως αναδύουν νέα παραγωγή,                                                         νέους ανθρώπους νέα έργα                                                                                      κι ευτυχώς βρίσκονται μερακλήδες της δουλειάς                                          σπυρί σπυρί να συγκομίσουν, να επεξεργαστούν,                                                               να προσφέρουν ανιδιοτελώς στο κοινό και για το κοινό καλό.                     Ιδιαίτερα των νέων μας. Που δεν πρέπει να αφεθούν μόνο στο φαίνεσθαι της εμπορικής και καταναλωτικής μας κοινωνίας,                            αλλά να οδηγηθούν με τέτοια συγκεντρωτικά και εύχρηστα βιβλία              στη σύλληψη του πλάτους της πνευματικής ζωής του τόπου τους,            για να εισδύσουν με τη μελέτη και το στοχασμό στο βάθος,                      έχοντας  πρότυπα προς μίμηση και πηγές γνήσιας γνώσης.

###########

Μερικά βιβλία εκπορεύονται από τις ίδιες τις απαιτήσεις της ζωής, όπως αυτό που παρουσιάζουμε σήμερα.                                                       Ποιοι λογοτέχνες έζησαν σ’ αυτό τον τόπο, τι παρήγαγαν;                     Μπορούμε να έχουμε ένα δείγμα της γραφίδας των;                                       Πώς τους είδαν οι κριτικοί της εποχής τους ή οι συνάδελφοί τους;

Σε όλα αυτά τα ερωτήματα απαντά το βιβλίο,                                                 άριστο βοήθημα για το σχολείο, δημοτικό ή γυμνάσιο,                                    γιατί δίνει μια γενική εικόνα, κι αποτελεί ένα πρώτο θεμελιώδες βήμα συγκεντρωμένης και αναγνωρισμένης  παραγωγής σε έλληνα λόγον           στην πόλη του Ζήνωνα.                                                                                                                     Από αυτό το βιβλίο μπορεί να εκκινήσει ο μελετητής                                                         για τις περαιτέρω αναδιφήσεις του.

Το ελπιδοφόρο είναι πως η περίπτωση δεν θα είναι μεμονωμένη                    αλλά μάλλον προάγγελος άλλων παρόμοιων εργασιών,                                     που θα ακολουθήσουν και θα παρουσιάζουν                                                  όλους τους πνευματικούς δημιουργούς και καλλιτέχνες της Λάρνακας.                                            Αναμένεται λοιπόν συνέχεια στην έκδοση,                                                                για να διασωθεί η ποικίλη πνευματική παραγωγή της πόλης, συγκεντρωμένη σε εύχρηστους τόμους.

                                                 ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟ

Το βιβλίο αρχίζει με Πρόλογο της συγγραφικής ομάδας,                                 στον οποίο πληροφορούμαστε πως τούτο αποτελεί  προϊόν πολύχρονης και εντατικής μελέτης, με έρευνα και συνεντεύξεις,                                      η οποία ακόμα συνεχίζεται με νέα, καθημερινά ευρήματα.                                                            

Οι συγγραφείς προσεγγίζουν το θέμα με δέος και δισταγμό.                      Η σκέψη τους στρέφεται περισσότερο προς τους νέους,                                  που πρέπει να γνωρίσουν τους δημιουργούς.                                                      Χρέος στο παρελθόν και το μέλλον του τόπου.

Στόχο της παρούσας έκδοσης καθορίζουν                                                               το να αναδείξουν το έργο των νεοελλήνων πνευματικών δημιουργών παντός λογοτεχνικού είδους                                                                                  που συνδέθηκαν  καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τη Λάρνακα.

Στον τόμο περιλαμβάνονται εκατόν δημιουργοί.
α) γεννημένοι στη Λάρνακα
β) από άλλες περιοχές αλλά έζησαν και δημιούργησαν στη Λάρνακα                                                 γ) άλλοι συγγραφείς, παιδικής νεανικής και γενικότερης λογοτεχνίας.

Πρόθεση της συγγραφικής ομάδας είναι η έκδοση και άλλων τόμων, στους οποίους θα περιληφθούν και νεότεροι λογοτέχνες και άλλοι πνευματικοί δημιουργοί που δεν περιλήφθηκαν στον τόμο αυτό.

ππππππππππππππππ

Ακολουθεί Εισαγωγικό σημείωμα της συγγραφικής ομάδας                       η οποία δηλώνει πως με την παρούσα έκδοση διευρύνει τους ορίζοντες της έννοιας δημιουργός λόγου                                                                                  και περιλαμβάνει χρονικά και νεότερους δημιουργούς,                                        όχι μόνο λογοτέχνες αλλά και άλλους,                                                             λόγιους στον ευρύτερο χώρο της λογοτεχνίας, της δημοσιογραφίας,          των εκδόσεων,                                                                                                                 και της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής της πόλης γενικότερα.

Έχουν δηλαδή συμπεριλάβει στη μελέτη τους συγγραφείς                               που ασχολούνται με όλα τα είδη της λογοτεχνικής                                            και συγγραφικής δημιουργίας: ποιητές, πεζογράφους, θεατρικούς συγγραφείς, διαλεκτικούς και λαϊκούς ποιητές,                                       συγγραφείς παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας,                                           μελετητές της λογοτεχνίας, κριτικούς, εκδότες κτλ.                                      Οι πνευματικοί δημιουργοί καταχωρούνται στο βιβλίο                                       με αλφαβητική σειρά του επωνύμου.

Τα ποιητικά κείμενα –δείγματα – μπορούν κάποτε να αποτελέσουν               μια ξεχωριστή ποιητική ανθολογία.

Μέσα από τα αποσπάσματα των συγγραφέων                                                      και των δημιουργών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο                        αναδεικνύονται οι δεσμοί και η αγάπη των λογοτεχνών στη Λάρνακα                            καθώς επίσης και οι αλληλεπιδράσεις στην καθημερινή ζωή                             και στη δημιουργική τους πορεία,                                                                      ενώ παρέχονται πληροφορίες για την ιστορία της πόλης και του Δήμου.

Σχετικά με τη Λάρνακα                                                                                           ως πνευματικό κέντρο της εποχής και τη Λογοτεχνία της Λάρνακας                                                                                παρατίθεται απόσπασμα από το βιβλίο του Λεύκιου Ζαφειρίου                                                                                                    «Η Νεότερη Κυπριακή Λογοτεχνία-γραμματολογικό σχεδίασμα»                      στο οποίο σκιαγραφείται η πνευματική ζωή της πόλης                                        από την εισαγωγή της τυπογραφίας το καλοκαίρι του 1878                                               και την κυκλοφορία της πρώτης εβδομαδιαίας εφημερίδας                             στη Λάρνακα, από τον Θεόδουλο Κωνσταντινίδη,                                    Κύπρος-Cyprus ( 29 Αυγούστου 1878) και άλλες εφημερίδες.

Το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο που τυπώθηκε στην Κύπρο                                   ήταν η συλλογή του ποιητή Θρασύβουλου Ρώπα Ποιημάτια                   (Λάρνακα 1879).

Το 1881 κυκλοφόρησε στη Λάρνακα και το πρώτο περιοδικό, η Ευτέρπη, από τον Θεόδουλο  Κωνσταντινίδη.                                                            Είναι η περίοδος που η Λάρνακα αποτελούσε                                             το πολιτιστικό κέντρο του νησιού, έδρα προξένων,                                  εμπορικό κέντρο της Κύπρου.

Ακολούθως παρατίθεται απόσπασμα από ομιλία του Φοίβου Σταυρίδη, που έγινε στο Δημητρίειο Πολιτιστικό Κέντρο Λάρνακας 15/4/1981,               και αναφέρεται σε κύρια πρόσωπα της πνευματικής ζωής του τόπου από τον Δημήτρη Λιπέρτη που γεννήθηκε στη Λάρνακα                                      ως τον Βασίλη Μιχαηλίδη που διέμενε στη μητρόπολη                                       και ασχολούνταν με τη ζωγραφική…                                                                                                                            γνωρίζεται με άλλους λογίους της εποχής,                                                   όπως τον γαλλο-κύπριο ποιητή Γουσταύο Λαφόν                                             και τον Θεμιστοκλή Θεοχαρίδη, έμπορο, ποιητή                                                και εκδότη της λιγόζωης εφημερίδας «Στασίνος».

                                            ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟοΟοοοοοο

Τα προαναφερθέντα κείμενα μπορούν να θεωρηθούν ένα καλό θεμέλιο, πλατύ και περιεκτικό, που διανοίγει τις οδούς της αλφαβητικής γνωριμίας με τους δημιουργούς.

Καθένας και η εποχή του, τα προβλήματά της,                                                     η ιδιοτυπία του λογοτέχνη- δημιουργού.                                                    Θαυμαστή συγκέντρωση υλικού, ιστορικού, κοινωνικού, πολιτισμικού.

Οπππππππππππππ

Οι δημιουργοί ως άνθρωποι έζησαν την εποχή τους,                        μετέσχαν στους αγώνες του λαού μας και του γενικότερου ελληνισμού, βίωσαν και εξέφρασαν το γενικότερο πνεύμα της εποχής τους                              και τον ιδιαίτερό τους ψυχισμό.

Διαβάζοντας για το μερικό, απλωνόμαστε στο γενικό,                                αναγόμαστε στις ιδέες και αξίες,                                                                            στην ψυχοσύνθεση και ανάλυση της πνευματικότητας                                 ατόμων και εποχής.

Άλλοι, επηρεασμένοι από τους γνωστούς ποιητές                                              και δεσπόζουσες φωνές στο πανελλήνιο,

άλλοι, προσανατολισμένοι σε παγκόσμιες διακηρύξεις,                   επαναστατικά κινήματα, καλλιτεχνικές σχολές,                                                                 φανερώνουν -μέσα από τα ελάχιστα δείγματα που περιέχονται στο βιβλίο- τη διακίνηση των ιδεών, τη ζωντάνια των ανθρώπων                            και του πνεύματος, τους ανοιχτούς ορίζοντες της Λάρνακας.

Αντίθετα, άλλοι γίνονται γνωστοί στον ευρύτερο ελληνικό χώρο                    και μάλιστα επιδρούν και αναγνωρίζονται                                                       με το έργο και τη σφραγίδα τους,                                                                                                                      γνήσιοι και βαθιοί εκφραστές της εποχής τους                                                  και των ιστορικών σταθμών της.

Το βιβλίο προσφέρει ακόμα μια μεγάλη υπηρεσία:                                      Φέρνει στο φως ανθρώπους που ο χρόνος τους πλάκωσε,                                                                  το έργο τους ξεχάστηκε,                                                                                           και όμως τούτο ακριβώς σημαίνει πως ένας τεράστιος θησαυρός πνευματικός, αλλά που αντιστοιχεί σε πολύτιμο χρόνο                           βρίσκεται ανεκμετάλλευτος                                                                                       και έτσι αναγκαζόμαστε- από άγνοια πολλές φορές-

 να επαναλάβουμε εργασίες που έχουν ήδη εκπληρώσει το σκοπό τους,                                                        όπως μεταφράσεις ξένων έργων,                                                                           είτε αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων.

Η αλφαβητική τοποθέτηση των δημιουργών παρέχει ακόμα τη χάρη           και τη χαρά, να αναμιγνύονται οι άνθρωποι κι οι εποχές,                                      οι σχολές σκέψης και έκφρασης                                                                           κι έτσι να συνταιριάζει  ο αναγνώστης και να βρίσκει σημεία ομοιότητας ή διαφοράς εκπληκτικά και καρποφόρα στη φιλολογική μελέτη.

Η επιβεβαίωση της ταυτότητάς μας μέσω των διαφόρων έργων                        είναι κι αυτή ένα κέρδος, αναγκαίο σήμερα.                                                           Οι ρίζες μας ξαναζούν, τα Κατεχόμενα εδάφη μας                                            μιλούν τη γλώσσα μας, κι εμείς τη δική τους.

Συγκεντρωμένα τα έργα των Λαρνακέων                                                καθρεφτίζουν μια πολυποίκιλη και πλούσια ζωή των δημιουργών, πνευματική παραγωγή θαυμαστή σε ποσότητα, ποιότητα και ποικιλία, κι όλα αυτά απλόχερα και άκοπα μας χαρίζονται                                                 στο βιβλίο της συγγραφικής ομάδας των                                                       Γλαύκου Γεωργιάδη, Γιώργου Κιτρομηλίδη και Κώστα Κατσώνη

Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα

τους οποίους ευχαριστούμε για το έργο                                                                και στους οποίους ευχόμαστε καλή συνέχεια.

Ευχαριστώ