ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ
ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ
Εξοχότατε
Κύριε Πρόεδρε,
Μακαριότατε,
Στην Κύπρο
γνωρίσαμε πολλές ζοφερές μέρες . Ζήσαμε αγωνιώντες έξω από τις φυλακές τις
τελευταίες στιγμές των μελλοθανάτων. Ανεξίτηλο στη μνήμη το 58, όταν τα
τουρκικά στίφη άναβαν πυρκαγιές στη Λευκωσία για την πρώτη διχοτόμηση και τη
βίαιη μετακίνηση Ελλήνων. Με αυτοθυσία αντιμετωπίσαμε την τουρκική ανταρσία του
63 εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια ατέλειωτη σειρά από μαύρα μερόνυχτα
μας πλήγωσαν σ’ αυτό τον τόπο
Πιο μαύρη όμως
από τη σημερινή μέρα του πραξικοπήματος εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου δεν
έζησε η Κύπρος, γιατί σαν σήμερα άνοιξαν οι πύλες της κόλασης και
ρίχτηκε μέσα στις φλόγες το νησί μας, καθημαγμένο από χέρι αδελφικό και
κατακρεουργημένο.
Ανατρέχοντας
στα περασμένα, τιτάνιος ήταν ο αγώνας μας για ένωση με τη μητέρα Ελλάδα το
55-59. Οι περισσότερες όμως κυβερνήσεις της Ελλάδας δήλωναν την αδυναμία τους
να συνδράμουν στον αγώνα μας, σε αντίθεση με τον ελληνικό λαό και τις
ενθουσιώδεις εκδηλώσεις του.
Από τη μια στα
βουνά και στους κάμπους, στις πόλεις και στα χωριά, μάχες, ηρωισμοί,
ολοκαυτώματα, θυσίες, εξορίες, αγχόνες, τιμημένες
δάφνες.
Από την άλλη,
η πονηρή αγγλική διπλωματία, οι συμμαχικοί δεσμοί Ελλάδας, Τουρκίας
και Βρετανίας μέσα στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, οι συνεχείς απειλές και τα σχέδια για
διχοτόμηση της Κύπρου οδήγησαν στις συμφωνίες Ζυρίχης Λονδίνου, με
τις οποίες η τουρκική κοινότητα τύγχανε της μέγιστης εύνοιας.
Στο εσωτερικό
μας μέτωπο όμως, μερίδα του ελληνικού κυπριακού λαού δεν αποδεχόταν τις
συμφωνίες και παρέμενε πεισματικά προσκολλημένη στην ένωση, χωρίς να
λαμβάνει υπόψη τις αντικειμενικές δυσκολίες και τις κρατούσες
διεθνείς συνθήκες, χωρίς να διακρίνει το εφικτό από το ευκταίο.
Με την ίδρυση
της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία, που από τη δεκαετία του 1950
είχε εκπονήσει σχέδιο ανακατάληψης του νησιού μας, εξόπλιζε και
προετοίμαζε στρατιωτικά τους Τούρκους της Κύπρου.
Το 1963
εκρήγνυται η τουρκανταρσία. Τα Ηνωμένα Έθνη όμως εκδίδουν ψήφισμα υπέρ της
Κυπριακής Δημοκρατίας, αναγνωρισμένης κρατικής οντότητας.
Τον Αύγουστο
του 1964 βομβαρδίζεται η Τηλλυρία.
Η Ελληνική
μεραρχία στο πλευρό μας, εκδιώκεται όμως το 1967.
Στο μεταξύ
στην Ελλάδα, στις 21 Απριλίου 1967, το πραξικόπημα των συνταγματαρχών επέβαλε
στρατιωτική δικτατορία στο λίκνο της Δημοκρατίας.
Ο ελληνικός
λαός ανεβαίνει το Γολγοθά του και υφίσταται τα πάνδεινα από τους
δικτάτορες, των οποίων τα πλοκάμια στην Κύπρο είχαν αρχίσει να
βραχυκυκλώνουν την Εθνική Φρουρά.
Στην ενωτική
παράταξη προστίθεται ο στρατηγός Γρίβας Διγενής, αρχηγός της ΕΟΚΑ και μετέπειτα
αρχηγός της προδοτικής και καταστροφικής ΕΟΚΑ Β.
Φορείς του
νατοϊκού πνεύματος οι περισσότεροι ελλαδίτες αξιωματικοί δεν θεωρούσαν την
σύμμαχό τους Τουρκία τον εχθρό, αλλά τη Σοβιετική Ένωση και τον
κομμουνισμό, για τα οποία κατηγορούσαν τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο ως τον Κάστρο
της Μεσογείου και την Κύπρο ως την Κούβα της Μεσογείου, από την οποία
προσπαθούσαν να τον απομακρύνουν.
Όλα αυτά
αναζωπύρωναν το διχασμό και όπλιζαν την αδελφοκτόνο ΕΟΚΑ Β΄.
Αλλεπάλληλες
δολοφονικές απόπειρες εναντίον του Μακαρίου, ένοπλες επιθέσεις εναντίον
αστυνομικών σταθμών και δολοφονίες δημοκρατικών φιλομακαριακών πολιτών
έγιναν η καθημερινότητα στο νησί.
Φύλακες
προστάτες η Προεδρική Φρουρά και το Εφεδρικό Σώμα, με ομάδες δημοκρατικών
πολιτών.
Στο μεταξύ το
1972-73 είχαν οργανώσει εκκλησιαστικό πραξικόπημα οι Μητροπολίτες Πάφου, Κιτίου
και Κυρηνείας που πίεζαν τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο να απομακρυνθεί
του αξιώματος του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Η αλλαγή στην
ανώτατη κεφαλή της δικτατορίας στην Ελλάδα, το 1973, από τον
Παπαδόπουλο στον δικτάτορα Ιωαννίδη, από τον οποίο εξαρτάτο άμεσα η ΕΟΚΑ Β, έδωσε
το έναυσμα για σχεδιασμό πραξικοπήματος
εναντίον του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου
Μακαρίου, με το πρόσχημα πως τούτο θα οδηγούσε στην ένωση της
Κύπρου με την Ελλάδα.
Ξημερώνει η 15η Ιουλίου
του 74, η κατάμαυρη μέρα, όταν επίορκοι αξιωματικοί της χούντας
επιτίθενται εναντίον του προεδρικού με τανκς και προσπαθούν να αφανίσουν από
προσώπου γης τον Μακάριο. Χαοτική ατμόσφαιρα, μίσος, νευρικότητα, εκφοβισμοί,
απειλές, πυρκαγιά.
Το φρικιαστικό
μήνυμα από το ΡΙΚ «Ο Μακάριος είναι νεκρός» απλώνει νεκρικό σάβανο στον τόπο,
ακολούθησε όμως ευτυχώς η ίδια η φωνή του εθνάρχη από τον ραδιοσταθμό της
Πάφου «Ελληνικέ Κυπριακέ Λαέ! Γνώριμη είναι η φωνή που ακούεις.
Γνωρίζεις ποιος σου ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι εκείνος τον οποίο συ
εξέλεξες διά να είναι ο ηγέτης σου. Δεν είμαι νεκρός. Είμαι
ζωντανός.»
15 του Ιούλη
1974: μέρα της κόλασης, του αδελφοκτόνου προδοτικού πραξικοπήματος, που έφερε
ως άλλος δούρειος ίππος στα σπλάχνα της τον Τούρκο εισβολέα. Οι νεκροί πολλοί.
Δυστυχώς το
πραξικόπημα επικράτησε, έστω για λίγες μέρες, παρά τις θυσίες και τη
σθεναρή αντίσταση, με την πατριωτική προπάντων σκέψη των
δημοκρατικών να παύσει να χύνεται αίμα αδελφικό.
Πέντε όμως
μέρες με την ΕΟΚΑ Β να πανηγυρίζει, ήταν
αρκετές να φέρουν τον προετοιμασμένο τούρκο εισβολέα στην Κύπρο, με
αποτέλεσμα την κατάληψη μεγάλου τμήματος του νησιού μας, το θανάτο, την
προσφυγοποίηση, τον εγκλωβισμό συμπατριωτών μας που δεν πρόλαβαν να διαφύγουν
από τα εχθρικά στρατεύματα και τανκς, τους βιασμούς, την αιχμαλωσία, τους
αγνοούμενους ως τώρα αδελφούς μας.
΄Αρπαξαν
σπίτια και περβόλια, περιουσίες και επιχειρήσεις, ξενοδοχεία και
εργοστάσια, κατέστρεψαν την οικονομική ζωή του τόπου και αλλοίωσαν αναρίθμητα
πολύτιμα δείγματα του ελληνικού και χριστιανικού χαρακτήρα του
τόπου, εκκλησίες και νεκροταφεία, τοπωνύμια, και το άκρως εγκληματικό,
κουβάλησαν έποικους από την Τουρκία ανατρέποντας την πληθυσμιακή αναλογία, ένας
τρίτος Αττίλας.
Και ύστερα από
τα τόσα απειλητικά για την ίδια της ύπαρξή μας, απαιτούν αναγνώριση δικού τους
κράτους στα δικά μας χώματα, αναγνώριση των τετελεσμένων της εισβολής,
στα οποία, αν υποχωρήσουμε, θα καταγραφούμε στην Ιστορία ως οι
χείριστοι και κάκιστοι των Ελλήνων και παγκοσμίων πολιτών. Γιατί στην Κύπρο παίζεται η τύχη της
παγκόσμιας δικαιοσύνης και του ανθρώπου και της ανθρωπιάς όπου γης, αλλά
και η τύχη και το μέλλον του ελληνισμού.
Έχοντας
εμπιστοσύνη στους χειρισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας, αναγνωρίζοντας
το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ἐνωση, η δημοκρατική
Ελλάδα και η Εκκλησία της Κύπρου, προσβλέπουμε σε ένα καλύτερο μέλλον, που
να εγγυάται την παρουσία του ελληνισμού σ’ αυτό τον τόπο, ριζωμένου εδώ
από τον καιρό του τρωικού πολέμου.
Σήμερα
βρισκόμαστε εδώ στον ιερό ναό του Ελληνικού Κοιμητηρίου Λευκωσίας για να
τιμήσουμε όσους θυσιάστηκαν υπερασπιζόμενοι την Κυπριακή Δημοκρατία, για
να τιμήσουμε τους πεσόντες αγωνιστές, τους ανθρώπους που πρόταξαν τα
στήθη να υπερασπιστούν τον νόμιμο αρχηγό του κράτους, να δεχτούν τα βόλια στο
προεδρικό και στο αρχιεπισκοπικό μέγαρο, θέτοντας υπεράνω της ζωής τους τη
νομιμότητα και τους δημοκρατικούς θεσμούς αυτού του τόπου, αντιτασσόμενοι στη
στυγνή δικτατορία, στην επιβολή διά της βίας της θέλησης μιας στρατιωτικής
χούντας.
Πολλές νύχτες
αγρύπνησαν, βράχο έκαμαν τη θέλησή τους να υπερπηδήσουν τις
ανθρώπινες αδυναμίες, κοπίασαν, αγανάκτησαν με τους απάτριδες και
ψευδοπατριώτες, ετοιμάστηκαν ψυχικά πολλές φορές για το μεγάλο ταξίδι,
προπάντων έπραξαν ηθικά, αφού με την ελεύθερη βούλησή τους αποφάσισαν τη
στράτευση στον αγώνα για τη διαφύλαξη και σωτηρία της Κύπρου.
Το «Νυν υπέρ πάντων ο αγών», πολλές φορές τους συνόδευε στις άγρυπνες σκοπιές τους,
γιατί είχαν συνειδητοποιήσει πως πολεμούσαν για την τύχη του ελληνισμού, για τη
μόνιμη εδώ παρουσία του, για την ελευθερία και τη δημοκρατία, για τη
νομιμότητα.
Για όλα αυτά
πάλεψαν και έπεσαν τα παλικάρια που σήμερα τιμούμε.
Αιωνία η μνήμη
των ηρωικώς πεσόντων στο πραξικόπημα αδελφών μας
Ο αγώνας και η
θυσία τους ας είναι φως και οδηγός μας.
ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ
ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ