εις την αυτήν θέσιν

 

ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΥΤΗΝ ΘΕΣΙΝ

Οιαδήποτε κινητικότητα παρουσιάζεται ως υπάρχουσα στο Κυπριακό, εμείς παραμένουμε στην ίδια θέση και χειρότερη ίσως από το 1974: οι αγνοούμενοι αγνοούνται, οι πρόσφυγες δεν επιστρέφουν στις πατρογονικές εστίες, οι εγκλωβισμένοι λιγοστεύουν, παρά τις συμφωνίες και τις υποσχέσεις, το κρυφό σκολειό εκεί υπολειτουργεί, αφού το προσωπικό εξαρτάται από τις ορέξεις του κατακτητή και τα σχολικά βιβλία λογοκρίνονται.

Γίνεται λόγος για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ενώ ξέρουμε πως η Τουρκία είναι σταθερή στις αποφάσεις της, η συνεργασία μας με την Αμερική απλώνεται σε διάφορους τομείς, χωρίς τούτο να σημαίνει και ασφάλειά μας σε περίπτωση άλλης επίθεσης της Τουρκίας εναντίον μας,  τα κόμματα αλληλογρονθοκοπούνται, άλλα υπέρ άλλα κατά της Αμερικής, επανέρχονται πολιτικές θέσεις και στάσεις του ψυχρού πολέμου, η παγίωση παλαιών θέσεων των κομμάτων αποδεικνύει και την ακινησία της υπνηλίας τους αντί της απαιτούμενης εγρήγορσης.

Η Ελλάδα και η Τουρκία συνεχίζουν έναν αδιέξοδο διάλογο, που συντηρείται για να τηρούνται τα προσχήματα, η Τουρκία απαιτεί να εξουσιάζει την Μεσόγειο, το Αιγαίο, την Θράκη, την Κύπρο, να επεμβαίνει στις γειτονικές χώρες, «χωρίς την άδειά της», λέει, «δεν μπορεί να γίνει τίποτε στην περιοχή», αφού αυτή παρουσιάζεται ως ο τσαούσης της, και οι απαιτήσεις αυξάνονται, αφού οι υπηρεσίες της εργάζονται νυχθημερόν για να καταστεί μεγάλη δύναμη, μεγαλυτέρα ίσως και των μεγάλων του κόσμου, εις βάρος των γειτόνων.

Οι περιουσίες μας στα Κατεχόμενα εδάφη μας έχουν αλλάξει τόσα χέρια και μάλιστα πολλές φορές ευρωπαϊκά, ώστε να υπάρξει τέτοια σύγχυση, με αποτέλεσμα να διαγράφεται ο πραγματικός κάτοχος, και  καλούνται Τούρκοι να αγοράζουν τις ελληνικές περιουσίες και Έλληνες καλούνται να πουλούν όσα όσα στην Τουρκία. Πουλούμε σαν να είναι δική μας η γη, χωρίς να σκεφτόμαστε τον τεράστιο ιστορικό χρόνο που κρύβεται στα εδάφη μας, κτίσματα της αρχαιότητας και ελληνική ιστορία αιώνων, διαγράφοντας με μια μονοκοντυλιά τους πάντας προγόνους και τα πάντα πολιτισμικά κατάλοιπά τους.

Κι εμείς παραμένουμε πράγματι εις την αυτήν θέσιν πολιτικά, περιμένοντας να αρχίσουμε συνομιλίες από εκεί που μείναμε, αλλά δεν ξέρουν πολλοί πού μείναμε, ή προτιμότερο να μην γνωρίζουν, γιατί έχουμε κάμει τόσες υποχωρήσεις, ώστε στο τέλος η διζωνική δικοινοτική λύση θα μας φαίνεται και επιτυχία, αφού ο αυτοεπαναλαμβανόμενος Τατάρ επιμένει στα δύο κράτη κατά παράβαση παντός διεθνούς κανονισμού ή αποφάσεων. Μια κάποια υποχώρησή του, θα μας οδηγήσει στο από εκείνους ποθούμενο.

Είμαστε υπόδουλοι  στους Τούρκους, ολόκληρη η Κύπρος ή η μισή, έχουμε πάθει τα πάνδεινα, από το 1958 με σχέδιά τους της δεκαετίας του ’50, όταν τα τουρκοχώρια γέμιζαν από αξιωματικούς εκ Τουρκίας που παρουσιάζονταν ως δάσκαλοι ή ως συγγενείς κυπρίων, όλα αυτά καταγγέλλονταν στην αστυνομία μας και αυτοί διαβεβαίωναν για το αστήρικτο των ισχυρισμών των καταγγελλόντων, η Λευκωσία από το 1958  δέχτηκε επιθέσεις ιδιαίτερα στην Ερμού, την εμπορική οδό, για να παραλύσει η οικονομία, το 1963 οι ίδιοι προσχεδιασμένα εγκατέλειψαν τις θέσεις τους στην Κυπριακή Δημοκρατία και έρχονται τώρα να κατηγορούν εμάς για εκδίωξή τους από το κράτος, μια ολόκληρη βιομηχανία πλεκτάνης έχει στηθεί εναντίον μας, θυμηθείτε τα νεκρά παιδιά στην μπανιέρα που σκότωσε ο Τούρκος πατέρας τους, όμως ο Ντεκτάς θεατρικά μετέτρεψε την σκηνή εις βάρος μας, με αποτέλεσμα, όπως έγραφε ο μακαριστός δημοσιογράφος Γενάρης στον οποίο αποκαλύφθηκε η αλήθεια, όλα τα κυκλοφορούνται ξενόγλωσσα βιβλία να έχουν αποδεχτεί την ντεκτασική εκδοχή, πως εμείς τα σκοτώσαμε.

Κάποιοι που κοιμούνται ακόμα, καλό να ξυπνήσουν, πριν τους ξυπνήσουν άλλοι, τουρκοποιημένους.

Ο ΑΓΡΟΣ ΤΟΥ ΚΕΡΑΜΕΩΣ

 

Ο ΑΓΡΟΣ ΤΟΥ ΚΕΡΑΜΕΩΣ

Και ηγόρασαν τον αγρόν του κεραμέως εις ταφήν τοις ξένοις,

κι έτσι βρέθηκες εκεί, ξένος ανάμεσα στους ξένους,  

κι εδώ δικός ανάμεσα σε δικούς,

ο κόσμος αλλάζει δεν ήταν όπως τότε,

η πόρτα ήταν πάντα ανοιχτή,

το ψυγείο γεμάτο,

έρχονταν οι φίλοι

όλο και  κάτι έβρισκαν,

η μάνα έτοιμη με τα γλυκιστικά της,

γι’ αυτό χαίρονταν τα παιδιά,

κάποιος τους νοιαζόταν,  

κι ύστερα ένας στο Ισραήλ,

άλλος στην Αγγλία και στην Αγγλία και στην Αγγλία,

κάποτε την πολεμήσαμε κι ύστερα την κυνηγούσαμε

για σπουδές και για δουλειά

για νοσοκομεία και τους γιατρούς της,

αγόρασαν ευτυχώς τον αγρό του κεραμέως

να βρεθεί και για σένα ένας τόπος

εις ταφήν τοις ξένοις.

ΧΡΥΣΟΥΛΗΣ

 

ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΑΥΤΟΥ

Ο αδελφός μου  Χρυσόστομος ή Χρυσούλης ή Κρις (στην Αγγλία), ήταν μεγαλύτερός μου ενάμισυ χρόνο, πολλές φορές μας σύγχυζαν, μοιάζαμε, έζησε πολλά χρόνια στην Αγγλία, ασχολούνταν με τηλεοράσεις, ο πόθος όμως της πατρίδας τον έφερε πάλι στα παλιά του λημέρια, χάρηκε τη ζωή του, ολιγαρκής και αγαπητός σε όλους μας γιατί ήξερε να ζήσει, απολάμβανε τον ήλιο και τη θάλασσα και την καλή παρέα,  μας πέθανε σήμερα πρωί, πήγε στην Αγγλία εδώ και έξι μήνες, κοντά στην οικογένειά του, ποθούσε την επάνοδο αλλά δυστυχώς η υγεία του δεν το επέτρεπε, μια ο κόβιτ μια οι πνεύμονες, μακαρίστηκε κοντά στους δικούς του. Ο Κύριος να τον αναπαύσει.

οδοφράγματα

 

ΟΔΟΦΡΑΓΜΑΤΑ

23 Απριλίου 2003 ο Ραούφ Ντενκτάς αποφάσισε να ανοίξει τα οδοφράγματα. Ο Τάσος Παπαδόπουλος θεώρησε πως η ελεύθερη διακίνηση ήταν δικαίωμα των πολιτών και το αποδέχτηκε. Για τριάντα περίπου χρόνια, από το 1974, χρονιά της εισβοής,  καμιά επικοινωνία δεν υπήρχε ανάμεσα στη μοιρασμένη μας χώρα, κι όσα είχαμε ζήσει στα κατεχόμενα οι πρόσφυγες  τα βλέπαμε όνειρο στον ύπνο, εκκλησιές, χωριά, σχολεία, πλατείες, τη ζωή μας. Πολλοί εκείνες τις μέρες ξημεροβραδιάζονταν στα συρματοπλέγματα με τον πόθο να πάνε στα χωριά τους, αλλά επέστρεφαν άρρωστοι, ώσπου έπαθαν ανοσία.

Για να μεταβείς στα κατεχόμενα έπρεπε να επιδείξεις διαβατήριο ή ταυτότητα, να αποδεχτείς πως εκεί υπάρχει άλλο κράτος, με την αστυνομία και τον στρατό του, Τούρκους σαράντα χιλιάδες. Πολλοί πέρασαν χωρίς να τους πειράζει, πολλοί δεν πάμε γιατί δεν θέλουμε να αποδεχτούμε την κρατική υπόσταση των παρανόμων, ούτε και να σταθούμε μπροστά στο φυλάκιο και να δείξουμε την ταυτότητά μας σε παράνομο αστυνομικό, δεν πήγαμε και δεν θα πάμε.

Στο μεταξύ οι τουρκοκύπριοι επιζητούν το άνοιγμα πολλών οδοφραγμάτων που τους συμφέρουν οικονομικά, αλλά δεν αποδέχονται άνοιγμα που διευκολύνει τους Έλληνες. Λόγοι στρατιωτικής ασφάλειας, λένε, δεν τους επιτρέπουν τα στρατεύματα της εισβολής και της μαύρης κατάρας. Τα δικά σας δικά μας και τα δικά μας πάλι δικά μας, κάπως έτσι το παίζουν, κι εμείς τα διαβάζουμε στις εφημερίδες και παρακολουθούμε τις ειδήσεις τηλεοπτικά, υπομονήν καμήλου, ιδιαίτερα με τον αυτοεπαναλαμβανόμενο Τατάρ.  

Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ, όταν σωπάσαν τα πουλιά

 

Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ, Όταν σωπάσαν τα πουλιά, μυθιστόρημα, Κάρβας Εκδόσεις

Λίγο πριν διαβάσω το μυθιστόρημα του Νίκου Νικολάου- Χατζημιχαήλ «Όταν σωπάσαν τα πουλιά», είχα τελειώσει τη διατριβή -βιβλίο του Μιχάλη Σταυρή για τον Καταλάνο,  ενώ χρόνια πριν είχα διαβάσει τον Φιλόθεο του Γιώργου Καμηλάρη κι  έτσι είχα πολύπλευρη πληροφόρηση και διασταυρωμένη για πρόσωπα και πράγματα της εποχής.

Ιστόρημα ή μυθιστόρημα, το έργο μεταφέρει στο Βαρώσι και στην Καρπασία αρχές του εικοστού αιώνα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής, ιδιαίτερα το εθνικό μας θέμα και το εκκλησιαστικό.  Πρωταγωνιστής ο Παπαγιάννης, δυναμικός ιερέας της εποχής και της περιοχής με τα δράματά  του, τον θάνατο της γυναίκας του στη γέννα, την μυστική κι αξιοπρεπώς αναφερόμενη ερωτική του ζωή, με τις πολιτικές δίκες στα δικαστήρια,  την αγροτική ζωή τότε και τα κατάλοιπα της τουρκοκρατίας.

Σε διαφορετικούς ρυθμούς κυλά η ιστόρηση,  πιο αργή στη δίκη, πιο γοργή προς το τέλος με τα αρχιεπισκοπικά. Το έργο συμπληρώνει Επιμύθιον στο οποίο με ειλικρίνεια ο συγγραφέας μελετητής ανοίγει τα χαρτιά του και διαφωτίζει τα σχετικά με τη συλλογή των πληροφοριών και τη συγγραφή. Πλούσια ονόματα με λογοτεχνική προσφορά τεράστια, ζωντανεμένος ένας κόσμος που θρηνούμε, στίγματα στην Ιστορία και στον τόπο, φαίνεται πως η Ιστορία κερδίζει τον λογοτέχνη μας.

Όπως γράφει, «τα γεγονότα τελικά που περιγράφονται στο μυθιστόρημα είναι τόσο πολλά, ώστε οι δική μου μυθοπλασία περιορίστηκε μόνο σε περιγραφές για τη σύνδεση των πραγματικών γεγονότων μεταξύ τους».

 Ήρεμος αφηγητής, ιστοριογράφος μάλλον, φωτίζει με τη γραφίδα του στιγμές της ιστορίας μας εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα τη λογοτεχνική παραγωγή του τόπου.

δυστυχήματα

 

Δι’ελέου και φόβου περαίνουσα, τα δυστυχήματα κι οι θάνατοι ανθρώπων συγκλονίζουν γνωστούς κι αγνώστους, γιατί ο καθένας μας σκέφτεται και φοβάται, μη μου κτυπήσουν την πόρτα για τα κακά μαντάτα, άκρα συμπάθεια στα αδικημένα θύματα, μπαίνει ο καθένας στη θέση των δικών τους, γονιών, αδελφών, παιδιών, μεγαλύτερος πόνος από το να θάβει γονιός το παιδί δεν υπάρχει, μια ανείπωτη θλίψη, κι ένα μαύρο φαράγγι να ανοίγεται μπροστά τους, οδύνη, λύπη, στεναγμός, η ώρα απρόβλεπτη, η τύχη αόρατη, ποιος φταίει, οι μεγάλες ταχύτητες που αναπτύσσουν τα σημερινά αυτοκίνητα, οι μοτόρες, σκιάς όναρ άνθρωπος, η ζωή κι ο θάνατος τόσο αγκαλιασμένοι.

 Όλα τα πλάσματα που πάσχουν είναι δικά μας, γι’ αυτό κι έχουμε όλοι μερίδιο στο πένθος και στην ευθύνη.

Νικόλαος Καταλάνος Μιχάλη Σταυρή

 

Μιχάλης Σταυρή, Νικόλαος Καταλάνος. Η συμβολή του στην πολιτική, κοινωνική και ιδεολογική κίνηση της Κύπρου (1893-1921) Εκδόσεις ΡΙΖΕΣ

Μακρόχρονο κόπο κατέβαλε ο Μιχάλης Σταυρή για να συλλέξει, οργανώσει και εκθέσει τα σχετικά με τη ζωή και το έργο του επαναστάτη εκπαιδευτικού και δημοσιογράφου Νικόλαου Καταλάνου που έδρασε στην Κύπρο στο τέλος του 18ου και αρχές 19ου αιώνα.

Μια εκρηκτική προσωπικότητα βρέθηκε αρχικά να διδάσκει στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, φυτώριο του ελληνισμού, ύστερα όμως από συγκρούσεις λόγω ιδεών και χαρακτήρα μετεπήδησε στη δημοσιογραφία και διαμόρφωσε ιδεολογικό και πολιτικό κλίμα με βασική κατεύθυνση την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Η περίοδος στην Κύπρο ήταν πλήρης μεγάλων και μικρών γεγονότων και σημαντικών σταθμών στην εθνική και στην εκκλησιαστική ζωή.

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου εκτίθενται τα ιστορικά γεγονότα στα οποίο πρωταγωνιστούσε, στο δεύτερο μέρος αναπτύσσεται ο ιδεολογικός κόσμος τον οποίο διαμόρφωσε και μέσα στον οποίο έδρασε.

Ο Μιχάλης Σταυρή με σαφήνεια και πολλές παραπομπές λεπτομερώς πληροφορεί και αναλύει, ώστε το έργο του να είναι ευανάγνωστο και ελκυστικό.

Το βιβλίο- διατριβή- τελειώνει με εικόνες, συμπεράσματα, βιβλιογραφία, παράρτημα και ευρετήριο.

Θησαυρός ιστορικών γνώσεων μιας περιόδου και ιδεολογικό ελληνικό πλέγμα.