Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2023

άλλους ξέρω άλλους καθόλου...

 ΑΛΛΟΥΣ ΞΕΡΩ, ΑΛΛΟΥς ΑΚΟΥΣΤΑ, ΑΛΛΟΥς ΚΑΘΟΛΟΥ

Όταν πήρα μετάθεση για το Γυμνάσιο Αθηένου, πολλοί συνάδελφοι έσπευσαν να με πείσουν να διαμαρτυρηθώ, κι εγώ ρωτούσα, «υπηρετήσατε στην Αθηένου;» - Όχι, μου έλεγαν, αλλά γιατί να πας εκεί;

Συνηθισμένος να μη διαμαρτύρομαι, όπου με έστελλαν πήγαινα, πάντα με κέρδος, γιατί μάθαινα νέους τόπους κι ανθρώπους, στην Αθηένου λοιπόν πέρασα δυο χρόνια αξέχαστα, ήταν ο παράδεισος της επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας, μικρό σχολείο και προπάντων νοικοκυραίοι άνθρωποι με τα όλα τους.

Κάπως έτσι και τώρα, τον Χατζηγιάννη ούτε τον ξέρω ούτε τον αντίκρυσα, ξέρω πως είναι τραγουδιστής, ήταν, λένε, τώρα δεν τραγουδά, αν και άκουσα πως την τελευταία φορά ήταν εδώ και τραγούδησε κατά δύναμη  (ήταν ανάμεσα στους τόσους κιθαρωδούς κι η Στυλιάνα μου, η εγγονή) λοιπόν, ο άνθρωπος ήταν ή είναι τραγουδιστής, μουσικός, τον τοποθέτησε ο Πρόεδρος υφυπουργό πολιτισμού, θεωρήθηκε από πολλούς η ευκαιρία να τα ψάλλουν του Προέδρου, ακόμα δεν παρουσιάστηκε στη βουλή ο άνθρωπος, «γιατί τον Χατζηγιάννη; Αυτός είναι τραγουδιστής», και χαχαχα και χοχοχο, αφού δεν τον είδετε τον άνθρωπο, δεν ξέρετε αν μπορεί να διοικεί, πώς θα τα πάει, κάντε υπομονή άνθρωποί μου συνάνθρωποί μου συμπολίτες μου…

Αλλά τι λέω. Είναι δυνατόν να είναι όλοι ευχαριστημένοι; Πείτε τα κι εσείς να ξεσκάσετε… 

υπουργείο υφυπουργείο

 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΦΥΠΟΥΡΓΕΙΟ …

16 Αυγούστου 1960 αναλαμβάνει το πρώτο υπουργικό συμβούλιο πο αποτελείται από επτά Ελληνοκύπριους και τρεις Τουρκοκύπριους υπουργούς. 1960-63 Μετά τις διακοινοτικές ταραχές αποχωρούν οι τουρκοκύπριοι. Με νόμο του Μαρτίου 1965, οι νομοθετικές αρμοδιότητες της Ελληνικής Κοινοτικής Συνέλευσης μεταβιβάστηκαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Για τα εκπαιδευτικά θέματα δημιουργείται το Υπουργείο Παιδείας, 1965

Το Υπουργείο Παιδείας  καταργήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1993.

Το διαδέχθηκε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (1993-2019).

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αντικαταστάθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας 9 Ιουλίου 2019

Το Υφυπουργείο Πολιτισμού δημιουργήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022.

 Στο υφυπουργείο εντάχθηκαν

οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες,

η Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας,

το Τμήμα Αρχαιοτήτων (από 1η Ιουλίου 2023) και

μέρος των δραστηριοτήτων του ΘΟΚ.  Στις 22 Ιουνίου 2021 ανακοινώθηκε ο πρώτος Υφυπουργός Πολιτισμού, Γιάννης Τουμαζής, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα στις 4 Ιουλίου 2022.

 

Το ερώτημά μου είναι, ύστερα από τόσες αλλαγές, έχει αλλάξει κάτι στη δημιουργία έργων πολιτισμού; Αυξήθηκε η παραγωγή λογοτεχνικών έργων, μουσικής, ζωγραφικής, γλυπτικής, θεατρικών παραστάσεων, οργάνωση διαλέξεων, εκθέσεων, ό τι τέλος πάντων σχετίζεται με αυτό που θεωρείται πολιτισμός;

Η αλλαγή ονομασιών του Υπουργείο Παιδείας και η δημιουργία νέων θέσεων ώθησε τον πολιτισμό;

Ερωτώ επειδή δεν ξέρω. Κατ’ εμέ τα πράγματα έχουν ως είχαν. Ουδεμία αλλαγή. Μπορεί να λανθάνομαι. Διαφωτίστε οι γνωρίζοντες. 

 

τα πάντα ρει

 ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΡΕΙ

Ημείς λοιπόν τα γερόντια δεν ευνοούμεν και πολύ τας αλλαγάς, ηρέμα και ησύχως θέλομεν να διάγωμεν τον βίον, επαναστατικάς τροποποιήσεις εις την ζωήν αποφεύγομεν, δεν είναι της ηλικίας ούτε του χαρακτήρος, διό εύρομεν καλήν την επιλογήν του Προέδρου, «μία από τα ίδια», διότι δεν περιμένομεν τίποτε από τας κυβερνήσεις.

Έστω ότι έχομεν νέον Πρόεδρον, και τι ποιήσει ο δόλιος; Θα λύσει το κυπριακόν, ενώ η Τουρκία καραδοκεί να κατασπαράξη την υπόλοιπην νήσον; Θα πείσει τας εναπομείνασας Τραπέζας να απαλύνουν τον πόνον των πελατών των, των οποίων κατεβρόχθισαν τα οικήματα λόγω δανείων; Θα συνδράμη μήπως η Τράπεζα ή ο Υπουργός των Οικονομικών κεραυνοβόλως εις την ανόρθωσιν του οικονομικού επιπέδου των πτωχών;

Αλλ΄εκείνην την Υπουργόν Παιδείας σκέπτομαι, τι νέον να εισαγάγη, την ώραν που επί έτη πολλά υπηρέτει το σύστημα και ήτο μάλιστα πρωτεργάτις ως διευθύντρια του Παιδαγωγικού! Θα αλλάξει τους καθηγητάς και διδασκάλους, θα αλλάξει τους μαθητάς ή τους γονέας αυτών, θα αλλάξει τα βιβλία, όντα τα πλείστα ακαταλαβίστικα, θα αλλάξει τας μεθόδους διδασκαλίας, θα διδάξει τους διδάσκοντας πώς να γράφωσιν την ελληνικής απλά και κατανοητά; Η καθαρεύουσα εις ην τώρα γράφω είναι κατανοητή περισσότερον της θεωρουμένης δημοτικής εις ην γράφουσιν πλείστοι ξύλινοι εγκέφαλοι, χείρες και πόδες.

Τι ποιήσωμεν οι υπεύθυνοι άνθρωποι; ερωτά και ο ψαλμωδός! Ο ποταμός ρέει, η αλλαγή ανεπαίσθητη, ως ο μέγας Ηράκλειτος υπεστήριζε «τα πάντα ρει», ή «δις εις τον αυτόν ποταμόν ουκ αν εμβαίης»!  Ίσως μία τις αλλαγή να επήλθε, τα αντανακλαστικά ημών όμως δυσλειτουργούσιν.

Και πάλιν ίδωμεν! 

Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2023

Σωκράτης Αντωνιάδης, Για την τιμή των αόπλων

 Σωκράτης Τ. Αντωνιάδης, Για την τιμή των αόπλων, εκδόσεις Βιβλιοεκδοτική

Η συλλογή χωρίζεται στις ενότητες: Ποιητικά, Στιγμές, Μνήμης, Ηρωικά- Αντιηρωικά, Νυχτερινά, με ποιήματα ολιγόστιχα, συμπυκνωμένα νοήματα και συναισθήματα.
Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος είναι ο άνθρωπος. Όπως λέμε το ύφος είναι ο άνθρωπος. Κι η ποιητική αυτή συλλογή φανερώνει έναν άνθρωπο ευαίσθητο, που συλλαμβάνει με τις κεραίες του το άληπτον, ακριβώς εκείνο που οι ποιητές μόνο σφιχτοκλείνουν βαθιά και εκφράζουν, εκπροσωπώντας ταυτόχρονα και τον εαυτό τους αλλά και τους ομοίους, και μάλιστα την ίδια την πόλη τους, γιατί ο ποιητής είναι και βαθύς γνώστης της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, της ιστορίας και του πολιτισμού της τα οποία μεταφέρει ποιητικά στο έργο του.
Δύσκολο να εκφράσω τα νοήματα των ποιημάτων όλων, γιατί μερικά είναι εύληπτα, μερικά όμως απαιτούν την εμβάθυνση, αφού έστω και απλά γραμμένα, με μαεστρία όμως δομημένα, έχουν το νοηματικό τους βάθος, φιλοσοφικό, πείρα ζωής, προπάντων όμως αέρινο, που διαφεύγει μέσα από τα δάχτυλα, όπως το τοπίο του ταξιδευτή με το αυτοκίνητό του.
Ο ποιητής συλλαμβάνει στιγμές και τις στερεοποιεί, καταθέτει στο ταμείο της αιωνιότητας, η μνήμη του λειτουργεί με διάθεση ρομαντισμού, αλλά και ρεαλιστικά αντιμετωπίζει τα γεγονότα. Ποιητής των απλών πραγμάτων και στιγμών, για την τιμή των αόπλων, αφήνει στον αναγνώστη τη γεύση του γλυκόπικρου, που όμως αντιλαμβάνεται πως χρειάζεται και δεύτερη και τρίτη και τέταρτη ανάγνωση. Αξίζει τον κόπο.
Στέλιος Παπαντωνίου
Όλες οι αντιδράσεις:
Stelios Polemitis, Παναγιωτης Νικολαιδης και 25 ακόμη

Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2023

εν ταις ημέραις

Εν ταις ημέραις εκείναις ανήλθον οι κύνες των κομμάτων εις το γραφείον του νεοεκλεγέντος και είπον αυτώ, «πρόεδρε, δος ημίν το επιβάλλον μέρος της ουσίας, τουτέστιν τα αναλογούντα υπουργεία», και είπεν ο πρόεδρος αυτοίς, «υπάγετε εις το εξώτερον και άφετέ με ποιείν ά υπεσχέθην εις τον δύσμοιρον και κακοπαθήσαντα λαόν».  Ο δε λαός ακούσας εταράχθη σφόδρα.
Ανήλθεν δε και ο μεταμορφωθείς εκ δεξιών και εφίλησεν αυτόν, ελπίζομεν ουχί φιλήματι δολίω, και είπεν αυτώ, «τιμονιέρη καλέ, έχε εμπιστοσύνην εις ημάς, πάν ό τι καλόν ποιήσεις διά την χώραν ημών, ευρήσει ημάς παρά το πλευρόν σου. Και κρούσας την θύραν των ευρωπαίων ήνοιξα δι’ εσέ Κόμμα το Λαϊκόν».
Ο εξ αριστερών ελάκτισεν εις την γην και είπεν, «μη ημών τους κύκλους τάραττε, αντιτασσόμενοι εγεννήθημεν και αντιτασσόμενοι παραμένομεν. Μηδένα των εξ ευωνύμων  υπουργοποίει. Πενθούμεν γαρ διά τον γενόμενον σεισμόν και διά τους αδελφούς τουρκοκυπρίους.» 
Και εκείνοι μεν κατήλθον,  ημείς δε αναμένομεν την επαλήθευσιν των προεδρικών διακηρύξεων και την διάψευσιν των κομματοκυνών.  Ίδωμεν.

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2023

Νίκος Χριστοδουλίδης θρησκεία πατρίδα οικογένεια

 Νίκος Χριστοδουλίδης: Οικογένεια, θρησκεία, πατρίδα

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει εκλεγεί Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Διετέλεσε υπουργός των εξωτερικών επί Νίκου Αναστασιάδη και γνώρισε από πρώτο χέρι το κυπριακό πρόβλημα, τη δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο τόπος. Οι σπουδές του τον βοήθησαν να θεμελιώσει την Ιστορία του τόπου του και να διδαχθεί από αυτήν.

Ως μέλος κόμματος, του ΔΗΣΥ, συνειδητοποίησε τη δύναμη των κομμάτων και το ρόλο που παίζουν στην πολιτική και κοινωνική ζωή. Μελέτησε τον τρόπο λειτουργίας τους και διείδε τις ατραπούς που οδηγούν στα ανώτατα αξιώματα του κόμματος. Πολύ πρέπει να προβλημάτισε η άνοδος Αβέρωφ Νεοφύτου στην προεδρία του κόμματος, περισσότερο όμως η ατράνταχτη απόφασή του να υποβάλει υποψηφιότητα για την προεδρία της Δημοκρατίας.

Οι εμφανίσεις ανωτάτων στελεχών του ΔΗΣΥ την ημέρα της εκλογής του ως  Προέδρου της Δημοκρατίας φανέρωσαν πως πολλοί ήξεραν εκ των προτέρων για την αποτυχία του προέδρου του κόμματός τους, είχαν τα προγνωστικά, τον υποστήριζαν όμως γιατί αυτό θεωρούσαν καθήκον τους, αλλά με μαύρη καρδιά και με την ελπίδα πως θα έλθει ώρα όλα να αποκαλυφθούν, τα αδύνατα σημεία του υποψηφίου τους και της λειτουργίας του κόμματός τους, εξ ου και άφησαν να νοηθεί πως ενδιαφέρονται για την προεδρία του κόμματος και κατ’ ουδένα λόγο δεν θα αφήσουν τον Αβέρωφ Νεοφύτου να ηγείται, τον αίτιο της αποτυχίας του και του κόμματός τους.

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης επέδειξε μεγάλο θάρρος και αποφασιστικότητα, υπομονή και επιμονή στις κομματικές διεργασίες, ανέχτηκε κατηγορίες και υπονοούμενα, πιέσεις φανερές και αφανείς να μην υποβάλει υποψηφιότητα, παρόλο που η υπεροχή του ήταν καταφανής και από τα προγνωστικά δηλωμένη, ο κομματικός όμως πατριωτισμός και φανατισμός υπερίσχυε, γι’ αυτό ο αγώνας του για απελευθέρωση από τα κομματικά δεσμά από άλλους μεν θεωρείται αποστασία, από άλλους όμως μια επαναστατική πράξη που έσωσε και το κόμμα και τον τόπο.

Στις δημόσιες εμφανίσεις του ο Ν.Χ. παρουσιαζόταν με την οικογένειά του, σύζυγο και τέσσερις κόρες και την ημέρα ανακήρυξής του ένα επεισόδιο με ένα παιδί του έδωσε την ευκαιρία να φανερωθεί και πάλι ο καλός πατέρας.

Την ημέρα των εκλογών ήταν το μνημόσυνο της μητέρας του, πήγε εκκλησία, κοινώνησε των αχράντων μυστηρίων και έδωσε την καλήν μαρτυρίαν.

Η ομιλία του μεστή αγάπης για την πατρίδα έδωσε το στίγμα των προτεραιοτήτων του.

Οικογένεια, θρησκεία, πατρίδα φάνηκε πως είχαν αξία στη ζωή του, με αυτά ήταν αναθρεμμένος και απέδειξε πως είναι περήφανος για τις αξίες του.

Πώς θα πολιτευθεί, θα φανεί. Ήδη όμως η πρώτη του κίνηση περί ίσης με τους άνδρες συμμετοχής γυναικών στο υπουργικό συμβούλιο κρίνεται θετική, όπως και η προσπάθεια να επιτύχει μια κυβέρνηση γενικής αποδοχής. Ίδωμεν. 

Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2023

περί αξιοπρέπειας ο λόγος

 ΠΕΡΙ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ Ο ΛΟΓΟΣ

αξιοπρέπεια, η στάση ζωής κατά την οποία σέβεται κανείς τον εαυτό του και δεν τον ταπεινώνει συμπεριφερόμενος ανάρμοστα, μικροπρεπώς, ευτελώς- η υπερηφάνεια, με ευγένεια ήθους, χωρίς έπαρση (Λεξικό Μπαμπινιώτη)

Πολλές φορές καταφεύγουμε στα λεξικά να βρούμε τη σωστή σημασία λέξεων, γιατί τόση φθορά έχουν υποστεί και υφίστανται, που χάνουν και το νόημά τους. Αφορμή για τη λέξη αξιοπρέπεια μου δίνει η χτεσινή δήλωση Αβέρωφ Νεοφύτου, πως δέχτηκε με αξιοπρέπεια την ήττα. Τι σημαίνει αξιοπρέπεια και πώς την έχει επιδείξει καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο; Ποιος ανέβαινε στα τράκτορ, ποιος μάζευε φρούτα και λαχανικά, ποιος έκανε τον σερβιτόρο, ποιος όλα τα μπορούσε και κύριο σύνθημά του ήταν αυτή η παντοδυναμία του; Δεν ταπείνωνε τον εαυτό του; Δεν συμπεριφερόταν ανάρμοστα στο αξίωμά του; Δεν έδειχνε έπαρση μέχρις ύβρεως καθημερινά με όλα εκείνα τα αυτός μόνο μπορεί; Αναξιοπρεπής και μόλις δέχτηκε το μήνυμα της ήττας, αφού έσπευσε να δηλώσει υποψηφιότητα για αρχηγός του κόμματος και πάλιν, μη χάσει η Βενετιά βελόνι. Και ανελλήνιστος…

Α ρε Θουκυδίδη, κι οι λέξεις έχασαν τη σημασία τους…τι να τα λέω, που εσύ τα λες καλύτερα!

«Για να δικαιολογούν τις πράξεις τους άλλαζαν ακόμα και την σημασία των λέξεων. Η παράλογη τόλμη θεωρήθηκε ανδρεία και αφοσίωση στο κόμμα, η προσωπική διστακτικότητα θεωρήθηκε δειλία που κρύβεται πίσω από εύλογες προφάσεις και η σωφροσύνη προσωπίδα της ανανδρίας. Η παραφορά θεωρήθηκε ανδρική αρετή, ενώ η τάση να εξετάζονται προσεκτικά όλες οι όψεις ενός ζητήματος θεωρήθηκε πρόφαση για υπεκφυγή. [3.82.5] Όποιος ήταν έξαλλος γινόταν ακουστός, ενώ όποιος έφερνε αντιρρήσεις γινόταν ύποπτος. Όποιον επινοούσε κανένα τέχνασμα και πετύχαινε, τον θεωρούσαν σπουδαίο, κι όποιον υποψιαζόταν σύγκαιρα και φανέρωνε τα σχέδια του αντιπάλου, τον θεωρούσαν ακόμα πιο σπουδαίο. Ενώ όποιος ήταν αρκετά προνοητικός, ώστε να μην χρειαστούν τέτοια μέσα, θεωρούσαν ότι διαλύει το κόμμα και ότι είναι τρομοκρατημένος από την αντίπαλη παράταξη. Με μια λέξη, όποιος πρόφταινε να κάνει κακό πριν από άλλον, ήταν άξιος επαίνου, καθώς κι εκείνος που παρακινούσε στο κακό όποιον δεν είχε σκεφτεί να το κάνει. [3.82.6] Αλλά και η συγγένεια θεωρήθηκε χαλαρότερος δεσμός από την κομματική αλληλεγγύη, γιατί οι ομοϊδεάτες ήσαν έτοιμοι να επιχειρήσουν οτιδήποτε, χωρίς δισταγμό, και τούτο επειδή τα κόμματα δεν σχηματίστηκαν για να επιδιώξουν κοινή ωφέλεια με νόμιμα μέσα, αλλά, αντίθετα, για να ικανοποιήσουν την πλεονεξία τους παρανομώντας.»

παγκόσμια ημέρα της ελληνικής γλώσσας

 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ Της ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΓΛΩΣΣΑς

Παγκόσμια ημέρα της ελληνικής γλώσσας, μέρα θανάτου του Διονύσιου Σολωμού, ελευθερία και γλώσσα, η γλώσσα ελευθερώνει τις σκέψεις και τα συναισθήματα του ανθρώπου, κι οι ποιούντες οι ελεύθεροι, γιατί εκφράζονται έξω από τις νόρμες, τα πουλιά συνομιλούν, τα δέντρα ακούν και θαυμάζουν, η ποίηση, η ελευθερία κι ο Διονύσιος, ο μέγας δάσκαλος της δυσκολίας να εκφραστεί ο άνθρωπος. 

«Κιστημένος, κιστίζω», οι εφημερίδες γεμάτες σήμερα με τη λέξη, στα μικράτα μας συνοδεύαμε το «κιστημένος» και με χειρονομία, σφιχτή αριστερή παλάμη και από πάνω να ανεβοκατεβάζουμε την δεξιά, με ρυθμό, κι -στη- με- νος. Αλλά πήγα στο λεξικό το πρωί, να ξαναδώ τη λέξη, πού τη βρήκαμε τι σημαίνει, και ρωτώ καμιά φορά, έχετε λεξικό στο σπίτι, όχι λεν, ελληνικό λεξικό όχι, διάβασες Όμηρο, όχι, Θουκυδίδη όχι, αγία Γραφή τουλάχιστον, όχι, ας είναι κανένα Χρυσόστομο, Γρηγόριο, και ποιοι είν’αυτοί, από Πλάτωνα όμως, αααα, εδώ δεν παίζουμε, πρέπει να είναι δύσκολος, ποιος, ο ηδύτατος, τη γλώσσα του θα την μιλούσαν οι θεοί, ας πάμε σε νεότερους, όσους και να διαβάσεις θα σου μείνει Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ρίτσος, Ελύτης, μα δεν κάνουμε τέτοια στο σχολείο, ή δεν θυμάμαι, ένα  ολόκληρο βιβλίο τους δίνουν με πάνω από εκατόν κείμενα, διδάσκονται πέντε έξι, κάτι μαϊντανά, χωρίς να τα αναγνώσουν, χωρίς να καταλάβουν τι λεν, γνώση κατανόηση εφαρμογή ανάλυση σύνθεση αξιολόγηση, τι είναι αυτά; Μάλλον θα γράφετε πολλά κείμενα οι ίδιοι, ποιοι; εμείς; Ακουστά έχω πως εσείς γράφατε έκθεση στον καιρό σας. Τελικές εξετάσεις μόνο μια έκθεση!… 

Μα δεν μιλούμε και πολλά ελληνικά στο σχολείο, περισσότερο κυπριακά, κι αυτά ελληνικά είναι, δεν διαβάζουμε ελληνικά βιβλία, εγώ προτιμώ τα ξένα… δεν γράφουμε ελληνικά….Μα πόσες είναι οι γλωσσικές δεξιότητες; Τι; Ανάγνωση, κατανόηση, ακρόαση-ομιλία, γραφή…Πόσες ώρες εξασκείστε; Ποιοι; Άλλη δουλειά δεν έχουμε; Περήφανοι για την ελληνική μας γλώσσα, μα δεν έχουμε καιρό να την καλλιεργήσουμε. Κρίμα. 


Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2023

ο Κρόνος λέγει

 Ο ΚΡΟΝΟΣ ΛΕΓΕΙ

Ο Κρόνος κατέρχεται απειλητικός με τ’ άσπρα του μαλλιά, τα γένια,

οργισμένος φωνάζει «κατατρύχεσαι με πολλά και ανάξια σαρίδια

οι κορφές λάμπουν χιονισμένες  κι εσύ με τα χέρια στις τσέπες

 παρακολουθείς ένα φτηνό θέατρο

που θα είχε σημασία αν παιζόταν σωστά

Πίσω στα παρασκήνια εργάζονται πολύ περισσότεροι

λίγοι θα εμφανιστούν στη σκηνή

άλλοι διαβλέπουν από τους θεατές

άλλοι χειροκροτούν κατά παραγγελία

τα σημαντικότερα βρίσκονται έξω από την καθημερινότητα

ο χρόνος περνά, ο άνθρωπος γερνά και δεν είναι μόνο για να πορεύεται

αλλά για να θρώσκει άνω σχώμεν τάς καρδίας!

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2023

Χρίστος Τσιαήλης Ούγκα

 Χρίστος Ρ. Τσιαήλης, Ούγκα, οστικοί ιστορισμοί, ποίηση, εκδόσεις Γκοβόστη

Ο Χρίστος Τσιαήλης είναι λογοτέχνης, εκφράζει σκέψεις και συναισθήματα με πολύ προσωπικό τρόπο, ανοίγει τον δρόμο του στην ποίηση πρωτότυπα, συλλαμβάνει μια μεγάλη ιδέα, την καταγράφει και δομεί ποιητικώ τω τρόπω, μακριά από τους συνήθεις. Χαράζει τη δική του πορεία και σφραγίζει την πολύ προσωπική του λογοτεχνική παραγωγή.

Στη νέα του έκδοση ποιημάτων με τίτλο «Ούγκα οστικη ιστορισμοί» αν ήταν ιστοριοδίφης, αρχαιολόγος, ανθρωπολόγος, επιστήμονας της πορείας του ανθρώπου στη γη και της εξέλιξής του, θα συμπλήρωνε με βιβλιογραφία και παραπομπές σε επιστημονικά συγγράμματα. Αν ήταν φιλόσοφος, θα ανέπτυσσε τις θεωρίες του λογικά και με συνέπεια.

Η ποίηση είναι ελευθερία. Γι’ αυτό και στο έργο του αυτό ο ποιητής, ενώ καταγράφει αδρομερώς κύριους σταθμούς της πορείας του ανθρώπου στη γη, με κύριο την γλώσσα, υπομιμνήσκει υποσυνείδητα τις φιλοσοφικές θεωρίες των Στωικών περί εκπυρώσεως, όπως τις δέχθηκε και ο Νίτσε, δηλαδή περί της φθοράς και επαναδημιουργίας του ιδίου ακριβώς κόσμου. Υποβάλλει επίσης στους γνώστες την πορεία του παλαμικού Γύφτου, που καταστρέφει τις τρέχουσες έννοιες της θρησκείας και πατρίδας και επαναφέρει στη ζωή κεκαθαρμένες στον κόσμο των Ιδεών.

Έτσι και ο ποιητής ποιεί τον κόσμο και την πορεία του της άνω και κάτω οδού, αφήνοντας τον αναγνώστη προβληματισμένο για το εγχείρημα. 

εκλογικά

 Εκλογικά

Μπαίνουμε στη δεύτερη φάση των προεδρικών εκλογών. Νίκος Χριστοδουλίδης και Ανδρέας Μαυρογιάννης, από τον ίδιο πολιτικό χώρο, συνεργάτες του απερχόμενου Προέδρου, με αποτυχία του Αβέρωφ Νεοφύτου, που οφείλεται εν πολλοίς στον ίδιο και στη γραμμή που ακολούθησε, της αυτοπροβολής και υπερηφάνειας μέχρις ύβρεως.

Πολλές οι οπτικές γωνίες από τις οποίες είδαν το θέμα δημοσιογράφοι και απλοί πολίτες, η κομματική άποψη, ο ρόλος του προεδρικού, η μοναχική πορεία, οι διασπάσεις και συσπειρώσεις κομμάτων, η συνέχιση της πολιτικής της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, ενώ ο μόνος εναντιωθείς σ΄αυτήν Γιώργος Κολοκασίδης απέτυχε να πείσει παίρνοντας το 1,33% των ψήφων.

Μη εμπλεγμένος σε κομματικές διαδικασίες, απλά υποθέτω πως μεγάλα και σκοτεινά μαγειρεία έφεραν στην προεδρία του ΔΗΣΥ τον Αβέρωφ Νεοφύτου. Προβληματική για τον γράφοντα η άνοδός του, εξ ου και η υπόθεση που οι λεγόμενες δημοκρατικές διαδικασίες είναι πλήρεις ατομικού δηλητηρίου. Το ίδιο υπολογίζω πως συνέβη και με την προώθησή του ως υποψηφίου προέδρου.

Η άρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη να μετάσχει στην κομματική  συμπαιγνία ανέδειξε έναν άνθρωπο που μπορεί να τα βάλει με το κομματικό κατεστημένο και να πείσει το 1/4 του κόμματος να τον ακολουθήσει, έχοντας την ίδια γεύση για τα εσωκομματικά.

Οι επιθέσεις που δέχτηκε ήταν υπέρμετρες, από τον Αβέρωφ Νεοφύτου και  τους οπαδούς του, από πολλούς δημοσιογράφους, αντιστάθηκε όμως και εξελέγη πρώτος στην πρώτη ψηφοφορία.

Ο Μαυρογιάννης δεν είχε την πολυτέλεια να μη δεχτεί την στήριξη του ΑΚΕΛ. Με ρίζες της δεξιάς, με πατέρα αγωνιστή της ΕΟΚΑ, εμφανίζεται να ζευγαρώνει τις αντιφατικές ροπές των αριστερών και δεξιών.

Το λεγόμενο Κέντρο υιοθετεί τον Νίκο Χριστοδουλίδη.

Και τώρα μόνοι, Χριστοδουλίδης- Μαυρογιάννης.

Προσωπικά δεν περίμενα να παρακολουθήσω τις διαλογικές συγκρούσεις από τηλεοράσεως για να κρίνω ή προκρίνω. Ήδη από δεκαετίας η στάση του Χριστοδουλίδη έδειχνε μια σοβαρή εργασία στο Υπουργείου Εξωτερικών. Πιστεύω μάλιστα πως ο υπουργός των εξωτερικών Χριστοδουλίδης διαμόρφωνε την πολιτική του προέδρου Αναστασιάδη στο κυπριακό και όχι το αντίθετο. Πολλοί θυμούνται με πόσο φόβο δεχτήκαμε στην αρχή την προεδρία Αναστασιάδη, φέροντος τα βάρη του δημοψηφίσματος του 2004 και της ακόλουθης στάσης του με τη μετάβασή του στην Τουρκία, τη συνάντηση με Ερντογάν, την καταγγελία έναντίον του Τάσου Παπαδόπουλου.

Ο Μαυρογιάννης, ως διαπραγματευτής, μάλλον έπαιρνε γραμμή από τον πρόεδρο, καθοδηγούμενο από τον Χριστοδουλίδη, υπουργό του των εξωτερικών.

Ο Αβέρωφ Νεοφύτου ασχολούνταν με τα καθημερινά εντός νήσου, και το τσιμέντωμα της κομματικής του αυτοκρατορίας.

Δεν γράφω διατριβή, δεν ανατρέχω σε εφημερίδες και περιοδικά, αυτή την εικόνα διαμόρφωσα ως τώρα. Και αύριο; Ήδη η σπουδή που επέδειξε ο Πρόεδρος να καλέσει τα στελέχη του ΔΗΣΥ στο προεδρικό δείχνει πως μάλλον συμβουλεύει να αποδεχτεί το κόμμα και ψηφίσει στο δεύτερο γύρο τον Χριστοδουλίδη ως πρόεδρο της Δημοκρατίας, να είναι ο ΔΗΣΥ συμπολίτευση και όχι αντιπολίτευση, για να κλείσει η πίσω πόρτα για το ΑΚΕΛ να ξανακυβερνήσει, που  ο Μαυρογιάννης άνοιξε, θεληματικά ή αθέλητα.

 

Μαρία Μιχαηλίδου Παλαμάς...

 Μαρία Μιχαηλίδου, Κωστής Παλαμάς «Με τα τρισεύγενα παιδιά…»  Μελέτη, Λευκωσία 2022

Η Μαρία Μιχαηλίδου σε ένα βιβλιαράκι των 60 σελίδων κατορθώνει να μας δώσει τον πνευματικό πλούτο του Κωστή Παλαμά, ενός μεγάλου αλλά ξεχασμένου εν πολλοίς σήμερα ποιητή, στη σχέση του με τα παιδιά, ιδιαίτερα ενδιαφέρον για την συγγραφέα θέμα.

Η προσπάθεια της Μαρίας Μιχαηλίδου στέφεται με επιτυχία, γιατί ξαναφέρνει στο φως συγκεντρωμένες σημαντικές στιγμές της ποιητικής πορείας του Κωστή Παλαμά, κι αν εστιάζει στη  σχέση του με τα παιδιά, από το μερικό μπορεί κανείς να συμπεράνει για το γενικότερο έργο του ποιητή και την σπουδαιότητά του.

Σ’ αυτή τη μελέτη παρακολουθούμε τη συμβολή του Κωστή Παλαμά στη λογοτεχνία για παιδιά και λογοτεχνικά βιβλία για τα παιδιά, προτροπές για συγγραφή βιβλίων για παιδιά, προτροπές στα παιδιά για διάβασμα λογοτεχνικών βιβλίων. Η συγγραφέας επιλέγει χωρία που αποδεικνύουν την αγάπη του Παλαμά για τα βιβλία και παραθέτει στοιχεία για ανθολογημένα του ποιήματα στα αναγνωστικά και ανθολόγια που διδάσκονται στη δημοτική εκπαίδευση και στο γυμνάσιο.

Ακολουθεί επίμετρο και παράρτημα στο οποίο δημοσιεύεται η εργασία της Μαρίας στα εφηβικά της  χρόνια, όταν διδασκόταν τον Δωδεκάλογο του Γύφτου στην Στ΄Γυμνασίου, μια συγκινητική υπόμνηση ενός διδασκόμενου τότε έργου που άφησε τη σφραγίδα του σε δασκάλους και μαθητές.

Χαλκέντερη, μέλισσα του ωραίου, συγκεντρώνει σε βιβλιάρια τον πνευματικό της μόχθο και μας χαρίζει απλά και καθαρά την αγάπη της στα γράμματα και στον πολιτισμό.

Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2023

Καίτη Χρίστη

 ΚΑΙΤΗ ΧΡΙΣΤΗ, ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ, 2022

Η Καίτη Χρίστη είναι ασύγκριτη στην ευαισθησία και στην εκφραστική δύναμη. Πλησιάζει το έργο των άλλων, πεζό ή ποιητικό, πλήρης γνώσεων και βιωμάτων, γι’ αυτό με το φιλολογικό της νυστέρι τέμνει το έργο με αγάπη, εισέρχεται στην καρδιά του, στα βάθη εντός του, και, έχοντας εκφραστικό θησαυροφυλάκιο μεστό,  εκφράζεται με ευγένεια και με τη μαγεία του λόγου, προκαλώντας τον θαυμασμό του αναγνώστη.

Τα λογοτεχνικά, φιλοσοφικά, θεολογικά έργα με τα οποία ασχολείται, πολύπλοκα και πολυδύναμα, δέχονται την διεισδυτική ματιά της και της αφήνουν τα βαθύτατα μυστικά τους. Και αυτή, μάγος των λέξεων, των εκφράσεων, των παραθεμάτων, παρουσιάζει αριστοτεχνικά τα κείμενά της, ελκυστικά και αποκαλυπτικά και του αντικειμένου τους και της δεξιοτεχνίας της.

Επειδή μερικών ποιητών το έργο είχα κι εγώ την τύχη να μελετήσω και να γράψω για αυτό,  συγκρίνοντας τις δύο παρουσιάσεις, αναγνωρίζω την ανωτερότητα των εκθεμάτων της Καίτης Χρίστη. Μερικά από τα έργα στα οποία διεισδύει διδάσκονται ή διδάσκονταν στα σχολεία και έτσι  αποκαλύπτεται στο έργο της και η υπεύθυνη παιδαγωγός, γιατί ξέρει το αντικείμενο και τους αναγνώστες. Όντως γίνεται πλουσιότερος ο μέτοχος της πνευματικής της τραπέζης.

Ντοστογιέφσκι και Σιμόνη Βέιλ, ανώτερα πνεύματα, με υψηλές συλλήψεις, ή διεισδυτικά στο  εσώτερο του καταπετάσματος, που προσπάθησαν να συλλάβουν και εξέφρασαν πτυχές της ανθρώπινης νοοτροπίας, του επί μέρους αλλά και του εν γένει ανθρώπου, η διαπάλη με τέτοια μεγέθη, χρειάζεται αντίστοιχη νοητική δύναμη, ευαισθησία, ηθική καλλιέργεια, ενσυναίσθηση. Η Καίτη Χρίστη μελετά το έργο, εμβαθύνει, συλλαμβάνει τις δομικές του γραμμές, τα αγκωνάρια ή τους πυλώνες, και μεταδίνει  καθαρά τα μηνύματα στον αναγνώστη. Αλλά για να πληρωθεί και η όποια της απορία, κατ΄ επέκταση και του αναγνώστη, μελετά παράλληλα έργα, άλλους σχολιαστές, καταφεύγει σε άλλες φωνές που θα συμβάλουν στην κατανόηση του έργου που μελετά, ώστε να μας δώσει σφαιρική εικόνα του.

Η πάλη των ηρώων του Ντοστογιέφσκι, η πάλη των ιδεών, οι συγκρούσεις στα βάθη των ψυχών, οι ατραποί που βαδίζει ο μεγάλος συγγραφέας γνωρίζοντας και αποκαλύπτοντας τις ψυχές των ανθρώπων, των τύπων και των προσώπων, όπως και η  λαμπρή και διαυγής σύλληψη των μεγάλων αληθειών της Σιμόνης Βέιλ διανοίγουν τους ορίζοντες του αναγνώστη και τον οδηγούν σε βάθη άγνωστά του χάρη στην ικανότητα της Καίτης Χρίστη να συλλαμβάνει και πλουσίως να εκφράζει τα υψηλά νοήματα των έργων που μελετά.

Στέλιος Παπαντωνίου