Τετάρτη 26 Απριλίου 2017

Συντακτικά φαινόμενα στην Πολιτική

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Στέλιου Παπαντωνίου
Σκεφτείτε πόσα πράγματα μαθαίνουμε στο σχολείο και τα θεωρούμε άχρηστα, μα κι αυτά φτάνει να’ χουμε λίγο μεράκι, και μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε και να τα ανακυκλώσουμε, να φαινόμαστε και οικολόγοι στο γράψιμο.
Στο συντακτικό μαθαίνουμε για τις κύριες προτάσεις, για τα είδη των δευτερευουσών, τις υποθετικές προτάσεις, είδη του υποθετικού λόγου, σκέψεις του λέγοντος, επαναλήψεις στο παρόν και στο μέλλον, εκείνο το απραγματοποίητο που πολύ μας πάει, αιτιολογικές προτάσεις, χρονικές, συμπερασματικές, τελικές. Όλες όμως μας κάνουν, για να δούμε και ολίγον συντακτικά την πολιτική μας ζωή, εδώ που μας έφτασαν, κοινώς μας οδήγησαν, τα πολιτικά υποκείμενα ως δρώντα πρόσωπα, που πολλές φορές μετατρέπονται σε παθητικά και με παθητικότατη μάλιστα σύνταξη …πράματα και θάματα που είδαμε τελευταία… Ας μείνουμε σ’ αυτά.
Κύρια πρότασή μας, αγωνιζόμαστε να λύσουμε ως Έλληνες και Οθωμανοί της Κύπρου το κυπριακό. Δεχτήκαμε όμως να αυτοεμπαιζόμαστε με τες λεγόμενες «κυπριακής ιδιοκτησίας συνομιλίες», ένα μέλος των οποίων, η ισχυρή πλευρά, μας το παίζει η αδύνατη, ενώ έχει παρά το πλευρόν της σαράντα τόσες χιλιάδες στρατιώτες, ναύτεξ, μπαρμπάρους, κι όπως στο διάλογο Αθηναίων-Μηλίων, έτσι κι αυτοί μας λεν, «εσείς ως αδύνατοι μπορείτε να ομιλείτε περί δικαίου και εμείς ως δυνατοί περί συμφέροντος». (Πάντα όμως στο τέλος -τα βλογημένα- ξεχνούμε πως οι Αθηναίο έφαγαν την κατραπακιά, παρόλο που το ‘παιζαν οι ισχυροί της γης!)
 Υποθετικές προτάσεις πολλές θέσαμε από το 1974. Ιδιαίτερα από το 2004 μερικοί εθελούσιοι τυφλοί, υπέθεταν πως: αν ο Ερντογάν… τότε θα. Κι αυτό όχι μια, αλλά πολλάκις, μέχρις αορίστου επαναλήψεως στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον. Ο Ερντογάν όσες υποθέσεις κι αν κάνουμε, όχι μόνο δεν παραμένει εις την αυτήν θέσιν, αλλά γίνεται υβριστικότερος, απέναντι πρώτα στο εσωτερικό της χώρας του (τι ευτυχία να μην είσαι Τούρκος και να κινδυνεύεις καθημερινά και κατανυκτικά να συλληφθείς και να υποστείς, να μετατραπείς σε πάσχον αντικείμενο) και απέναντι σε όλους τους γείτονες, Ιράκ, Συρία, Ελλάδα, Κύπρο.
Από όλα τα είδη των υποθετικών προτάσεων εκείνο το απραγματοποίητο ανακηρύσσεται νικητής, έστω κι αν κάποιοι ακόμα εδώ, μόνο την ευκτική χρησιμοποιούν ονειρευόμενοι ότι όχι μόνο θα  λυθεί το  κυπριακό αλλά θα τους αποδοθούν και τα έχει τους. Φανατικά προσκολλημένοι στη ΔΔΟ εκτός από την ευκτική το πολύ να μάθουν για τα καλά την υποτακτική και την προστακτική, άλλοι να προστάζουν κι αυτοί να υπακούν ως υποτακτικοί, κάτι που ήδη συνέβη στη βουλή μας με τους τριάκοντα, ως προεξαγγελτική παράθεση.
Αν έρθουμε όμως και στα ενδοπολιτικά μας, αιτιολογικές προτάσεις χρησιμοποιούν ιδιαίτερα αυτή την περίοδο τα κόμματα, που ετοιμάζονται για τις προεδρικές. Αιτιολογικές πραγματικές, μυθικές, μυθιστορηματικές, για να αποδείξουν πως δεν ενδιαφέρονται για τον θώκο, αλλά για την πατρίδα. Το μυθιστορηματικό αυτό είδος μπορεί να ονομαστεί «αβερώφειον». Όλοι οι άλλοι ενδιαφέρονται για την καρέκλα πλην του κυβερνώντος κόμματος. Το άλλο παρακυβερνών, χρησιμοποιεί απλούν μέλλοντα καθορισμένου χρόνου: τον Ιούλιο θα σας πούμε.
Οι τελικές μας προτάσεις του τύπου «εργαζόμαστε σκληρά για να λύσουμε το κυπριακό, με βάση τα ψηφίσματα των Η.Ε, τις αρχές της ΕΕ κοκ.» επαναλαμβάνονται με δική μας επιφώνηση την ευκτική: Είθε να, είη, έσοιτο, γένοιτο.

Συμπερασματική ερωτηματική πρόταση: Ώστε, ύστερα από όλα αυτά, δεν βλέπετε λύση του κυπριακού; Άρνηση στις προτάσεις κρίσεως: ου.

Πέμπτη 20 Απριλίου 2017

Τάκη Νεοφύτου, Ο Γιάννης Κλεάνθους και η Κερύνεια του

Το βιβλίο του Τάκη Νεοφύτου «Ο Γιάννης Κλεάνθους και η Κερύνεια του», Λευκωσία 2017, είναι ένα καλογραμμένο και καλοτυπωμένο βιβλίο, που βοηθά τον αναγνώστη να περιδιαβάσει στα κάστρα του αγίου Ιλαρίωνα και της Κερύνειας, μέσα από τις νοερές ξεναγήσεις του Γιάννη Κλεάνθους, ανθρώπου που έδεσε τη ζωή του με τον πολιτισμό της Κερύνειας. Πολλές φωτογραφίες συμβάλλουν στην οπτικοποίηση των γραφομένων, και στη απόκτηση γενικής άποψης για τους σημαντικούς αυτούς αρχαιολογικούς μας χώρους, που οι Τούρκοι προσπαθούν να παραχαράξουν ιστορικά. Το βιβλίο αποτελεί όχι μόνο αναγνώριση της προσφοράς του Γιάννη Κλεάνθους στον τόπο και ιδιαίτερα στα δυο αυτά φρούρια, αλλά και οφειλή στις επόμενες γενιές που πρέπει να ξέρουν από πρώτο χέρι την πραγματικότητα, όπως την έζησαν αυτοί που δέθηκαν μαζί της και μας την παραδίδουν με την αγάπη τους, χρέος στον τόπο, την Ιστορία και τους ανθρώπους του.

Στέλιος Παπαντωνίου  

Τετάρτη 19 Απριλίου 2017

Έφυγαν οι φίλοι

Έφυγαν οι φίλοι
Μ’ άφησαν σ΄αυτή τη γκαλερί
Να περιδιαβάζω στις στιγμές
Να κολυμπώ στη μαγεία των χρωμάτων τους
Μέσα στην άκρα σιωπή
Ψιθυρίζουν σιγά σιγά τα ονόματα π’ αγαπήσαμε
Τ’ αεράκι χαϊδεύει τις σκουριασμένες μας όψεις
Κι οι φίλοι κρατούν χαρταετούς
Με τις ζωγραφιές τους
Με τις στιγμές τους

Ν’ απομακρύνονται στον απέραντο χρόνο.

Τρίτη 18 Απριλίου 2017

Ζει και επιζεί

Ζει και επιζεί
Του Στέλιου Παπαντωνίου

Το έθνος που στάθηκε εχθρικό απέναντι στον ελληνισμό έδωσε χτες τις εξετάσεις του κι εξέπεμψε προς τα έξω την εικόνα του, από τον ανώτατο άρχοντά τους ως τις μεγαλουπόλεις και τα χωριά. Ένας μισαλλόδοξος άνθρωπος που επιζήτησε να επιβληθεί και διά νόμου δικτατορικά στη χώρα του, μυριάδες φοβισμένοι, άλλοι φανατισμένοι, άλλοι διαμαρτυρόμενοι με τον τρόπο τους, ύποπτοι ο ένας στον άλλο, ένα κλονισμένο κράτος, που το άγει και το φέρει ο Ερντογάν, με όλους τα βάζει, όλους θέλει να κατακτήσει, όλοι να τον υπακούν, γιατί πρέπει να γράψει ιστορία ή να ξαναγράψει την ιστορία. Η γενική εικόνα του εμπνέει ταραχή και φόβο, κάτι χιτλερικό στο σύνολο.

Περάσαμε κι εμείς δικτατορίες. Κακώς, γιατί ανεχτήκαμε. Δεχτήκαμε την επίθεση του τουρκικού στρατού, τον έχουμε να καταπατά κάθε ιερό και όσιό μας, και αναμένουμε να λύσουμε το πρόβλημά μας σε συνομιλίες με τον εδώ εκπρόσωπό του, για τον οποίο υφάνθηκαν ονειροφαντασιές. Από πού ξεκινά ο άνθρωπος και πού καταλήγει όταν μπλέξει. Ούτε αχ καημένε Ακκιντζί ούτε βαχ. Τα’ θελε και τα’ παθε. Αν υπάρχουν σήμερα στην ελληνική κυπριακή πλευρά άνθρωποι που τον εμπιστεύονται, θα πρόκειται περί… Θού, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου! Η όλη πορεία των ενδοκυπριακών από καιρό το ξέρουμε ότι δεν οδηγεί πουθενά. Αλλά όντας οι πολιτικοί μας μεγάλοι ή μικροί, ανάλογα με τις περιστάσεις και με τις συγκρίσεις, πρέπει να αποδείξουν στην υφήλιο πως εμείς θέλουμε λύση, με αποτέλεσμα να κάνουμε τεμενάδες, να σκύβουμε παντοιοτρόπως και να αυτοεξευτελιζόμαστε. Όχι όλοι. Αυτοί που αυτοεξευτελίζονται. Κάτι πολύ απαράδεκτο και αντιπαιδαγωγικό, γιατί κατά τη συμπεριφορά των αρχόντων και η των ακολούθων τους.

Ο τουρκικός λαός πήρε τις αποφάσεις του, να ζήσει με διατάγματα ή να καθοδηγείται στην καταβρόχθιση των άλλων γειτονικών του λαών, γιατί αυτό λέει η ιστορία, η παράδοσή του. Οι δικές μας για την ελευθερία παραδόσεις διδάσκουν πως θυσιαζόμαστε για την ελευθερία γιατί τη θεωρούμε την ανώτερη ανθρώπινη αξία. Μάλλον δεν κάνουμε χωριό, από το 1453, από την πτώση της Πόλης, που κι αν έπεσε, είναι εκεί ζωντανή και δεν τους αφήνει να κοιμηθούν, πράμα που φαίνεται, στις δηλώσεις και εκδηλώσεις τους.

Εδώ βρέθηκαν αφεντάδες από το 1571 με την κατάληψη της Κύπρου από τους Οθωμανούς, μας πούλησαν στους εγγλέζους, εμείς πληρώναμε τα χρωστούμενα, αυτοί ήταν οι Μωαμεθανοί, εμείς οι μη μωαμεθανοί, όνομα δεν είχαμε. Εκείνοι το 18 εμείς το 80 τοις εκατόν. Τώρα ζητούν ισότητα. Ενώ έχουν καταλάβει τα διπλάσια των όσων δικαιούνται, ενώ εκμεταλλεύονται την κυπριακή υπηκοότητα και όλα όσα οι ευρωπαίοι πολίτες, ενώ κατακρατούν πολλαπλάσιες ακτογραμμές, ενώ εισάγουν τούρκους πολίτες, ενώ ζουν με τα κλεψιμιά, ενώ δεν έμεινε πανανθρώπινος νόμος που να μην καταπατήσουν.

Οι πολιτικοί μας ακόμα ψάχνονται. Ο δρόμος δεν οδηγεί πουθενά. Γι’ αυτό πρέπει να καθαρίσουν το μυαλό τους και να πάρουν καθαρές αποφάσεις. Αυτός ο λαός, ο ελληνικός κυπριακός, δεν κρατήθηκε εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια στα χώματά του για να τον εξολοθρεύσει κανένας βάρβαρος, καμιά δύναμη. Η Ιστορία του άλλα λέει. Ζει και επιζεί.

Ας ξεκινήσουν από αυτή την αρχή κι ας σχεδιάσουν. 

Παρασκευή 14 Απριλίου 2017

Μεγάλη Παρασκευή

Ναι, αλλά εμείς Παρασκευή έπρεπε να στολίσουμε τον επιτάφιο, και δεν υπήρχαν βέβαια τότε ανθοπωλεία στη Λευκωσία, επιδρομές νυχτιάτικα λοιπόν, στο γειτονικό κήπο σήμερα λεγόμενο του Ορφέα, ο μακαρίτης όμως ο Κυριάκος ολοχρονίς με την κηπουρική και το στήσιμο του κήπου δε θα μας άφηνε να του κόψουμε τα λουλούδια, έμενε εκεί ως αργά, έτσι κι αλλιώς γνώριζε τα κοπελλούθκια της γειτονιάς, την άλλη μέρα στις μανάδες και στους κυρούδες μας καταγγελία, ας πάμε σε άλλα σπίτια, τα πρώτα που χτίζονταν έξω από τα τείχη, πριν ακόμα υπάρξει Γυμνάσιον Θηλέων Παλουριωτίσσης, ήταν με κήπους, καινούργια σπίτια, καγκελλόπορτες, αλλά μπορούσαμε να πηδήσουμε, να κλέψουμε λουλούδια, έτσι  λέγεται η πράξη, να τα μαζέψουμε ύστερα σε ένα μπάνιο τενεκεδένιο με νερό, για να τα χρησιμοποιήσουμε την άλλη μέρα, πρώτα μυρσίνη, άντε τώρα με κανένα αυτοκίνητο μεγαλύτερού μας που μας κουβαλούσε στα όρη να κόψουμε μυρσίνη και μυροφόρες, ολόκληρες κοφίνες έπρεπε να γεμίσουν, το μερσίνι σαν βάση στον επιτάφιο, κι ύστερα κάμποσο γυψόφυλλο, ήταν της μόδας, λευκό και φουντωτό, κι όσα ωραία από τα κλεμμένα.
Τις μυροφόρες θα τις έδινε τη νύχτα ο παπάς στους πιστούς την ώρα που προσκυνούσαν τον επιτάφιο, να πάρει κι αυτός καμιά μπακκίρα, φτωχός άνθρωπος, κι ύστερα το μερσίνι μετά την Παρασκευή, θα το απλώναμε στο δάπεδο, σύμβολο της νίκης της ζωής πάνω στο θάνατο, να μυρίζει η εκκλησιά, να πατούν οι πιστοί και να τρίζει μοσκοβολιά.
Και η λαμπρατζιά, νομίζουν  τώρα τα παιδιά πως μόνο αυτά στην εποχή τους αγωνίζονται γι’ αυτήν, πού να’ ξεραν, σοβαρούς που μας βλέπουν, τι αστυνομία μας κουβαλούσαν οι εργολάβοι, σαν τους αρπάζαμε τους πόντους και κάθε λογής ξυλεία που βρίσκαμε σε καμιά οικοδομή, τότε γύρω στο 55, χτιζόταν δίπλα στον παλιό Ολυμπιακό ένα καινούργιο, μεσάνυχτα μας ξύπνησε η αστυνομία, καταγγελία πως κλέψατε τα ξύλα για τη λαμπρατζιά της εκκλησιάς, κατάθεση από κραββάτου, δεν ξέρω πόσα πλήρωσαν οι γονιοί μας τότε, αλλά μάθαμε. Οι οικοδόμοι χρειάζονται την ξυλεία τους.


Πέμπτη 13 Απριλίου 2017

Μεγαλοβδομαδιάτικο

Στέλιος Παπαντωνίου
Μεγαλοβδομαδιάτικο

Πλυμμένα τα πόδια τους
Πνιγμένα στο νερό
Έρχονταν ένα ένα
Κι η Φραγκογιαννού
Με τα κορίτσια της
Κι  όλοι οι άγνωστοι μικρούληδες
Σταυρωμένοι στη δουλειά
Στα βάσανα
Να κουβαλούν τώρα τις πέτρες του δικού τους μαρτυρίου
Δεν φαινόταν ο κόσμος  χρυσοστεφανωμένος
Ένα βούρκο ποτάμι κυλούσε
Κοντά στην παραλία με τα νεκροκρέβατα
Ζωγραφισμένα όλα με το χέρι του
Πού τον θυμήθηκα τέτοια μέρα
-Κυρ Αλέξανδρε, λέω,
Είστε για έναν καφέ;
-Εξέρχεσθε, λέει, εις απάντησιν αυτού,

Και τα βρίσκουμε.

Τετάρτη 5 Απριλίου 2017

ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ-ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ

ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ-ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ
ΔΙΘΑΛΑΣΣΟΥ
ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΚΑΡΒΑΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 2012

Πριν ασχοληθώ με τα ίδια τα ποιήματα, ως εισαγωγή διάβασα τις Σημειώσεις.
Πρόκειται για ποιητή με πολλή αγάπη στο έργο του και προπάντων σοβαρότητα, μελετημένο, με τη λεπτομέρεια να υποδεικνύει τη σημαντικότητά της και την έρευνα με τη γνώση να θεμελιώνει τον ποιητικό λόγο. Ήδη ο αναγνώστης έχει  κερδηθεί λόγω του σεβασμού του ποιητή προς αυτόν.
Ξεκάθαρος, απλός, λιτός, περιεκτικός λόγος, τεχνικά διαρθρωμένος, όντως φωτεινός. Και πίσω από τις τραγουδημένες μυστικές ομορφιές του τόπου, λυγμός από την καταστροφή.
Η δημοτική παράδοση και μούσα δεν διανθίζει αλλά αποτελεί την ίδια την ουσία του πολιτισμού μας, τις συλλήψεις του ανθρώπου σαν αντικρίζει ή παρακολουθεί εικόνες της φυσικής ζωής.
Ο ποιητής δεν είναι μόνο ευαίσθητος δέκτης της φυσικής ομορφιάς αλλά και την αποτυπώνει μπολιασμένη με την πνευματική του σκευή. Φράσεις σπάνιες και ποιητικές καρφώνονται ως επιμύθιο σε μικρά αλλά πολύφωνα κι αρμονικά ποιήματα σφραγίζοντας την όλη ποιητική σύνθεση.
Αφορμές από ανύποπτους χρόνους, ξεχασμένες, τυπωμένες σε περιοδικά εικόνες γαζώνουν το χρόνο με εντυπωσιακές μορφές. Ο ποιητής διαλέγεται με προσφορές άλλων στον τόπο και στη ζωή του, αποκαλύπτοντας ομορφιές. Ο ποιητής φανερώνει τις κρυφές όψεις των πραγμάτων.
Σ’ όποια στιγμή κι αν κρατηθεί στην ομορφιά και στη γαλήνη του παρελθόντος, το σκουλήκι των βαρβάρων δεν τον αφήνει να υπνώσει. Το 1974 στάθηκε η μεγάλη πληγή που αιμορροεί.
Μια τετράδα ποιημάτων για μια μικρή ομορφιά του παρελθόντος μεταθέτει σ΄ όλες τις βαθμίδες του χρόνου κι ανέρχεται τέλος στο άχρονο, στη Ουρανία Ελένη, την αιώνια ομορφιά, την ιδέα.
Η Καρπασία κι η Αμμόχωστος βρήκαν τον τεχνίτη ποιητή τους. Η όλη ατμόσφαιρα, οι εργασίες, ο ανθρώπινος μόχθος. Δεν είναι μόνο το συνταίριασμα. Είναι η δημιουργία και μεταφορά στον αναγνώστη μέσα από τον ποιητικό λόγο όλων των ιδιαιτεροτήτων της Καρπασίας που μένουν αιώνιες σ’ όποιον τις έζησε ή τις δημιουργεί, σ’ όποιον δεν τις γεύτηκε.
Μέσα από τους μύθους και τις παραδόσεις για εικόνες σεβάσμιες ο ποιητής- διαμορφώνοντας το ύφος του- εμβαθύνει στα κρύφια των παραδόσεων με την αγωνία του παρόντος της σκλαβωμένης πατρώας γης.
Η ποίηση με τα φτερά της αναβιώνει το παρελθόν, τις στιγμές που αιωνίζονται, τα τοπία που ανέρχονται στον άλλο πάνω κόσμο. Μεγάλη η ανυψωτική χάρη του ποιητή.
Οι λέξεις δεν φωτογραφίζουν γιατί φέρουν μαζί τους αισθήσεις κι αισθήματα και συναισθήματα, ιστορική γνώση και αυτογνωσία.
Πέρα από την επιστήμη ο ποιητής συλλαμβάνει το άφραστο κι ανήκουστο.
Και την ελπίδα στο σκοτάδι.

Στέλιος Παπαντωνίου

Τρίτη 4 Απριλίου 2017

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΡΟΔΟΣΘΕΝΟΥΣ ΜΟΡΙΔΟΥ

Στέλιου Παπαντωνίου
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΡΟΔΟΣΘΕΝΟΥΣ ΜΟΡΙΔΟΥ
ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Και οι αρχαίοι Έλληνες τραγωδοί είχαν έτοιμο το μύθο. Και οι θεατές που παρακολουθούσαν τα δρώμενα τον γνώριζαν. Απέμενε λοιπόν ο τρόπος ανάπτυξής του, η δραματικότητα και θεατρικότητα, ο τραγικός λόγος ως λογοτέχνημα, όπως και η όλη ατμόσφαιρα που κατόρθωνε να δημιουργήσει ο τραγωδός οδηγώντας στην κάθαρση.
Αυτές τις σκέψεις κάνω διαβάζοντας το βιβλίο της Παναγιώτας Ροδοσθένους Μορίδου Στα Μονοπάτια του Χρέους, Διηγήματα.
Τα θέματα των περισσοτέρων είναι γνωστά, η Μαρία Συγκλητική, η συμμετοχή των Ελλήνων της Κύπρου στους Βαλκανικούς πολέμους, ο θάνατος του Μάκη Γιωργάλλα από την ομάδα Γρηγόρη Αυξεντίου, ο γάμος του Αυξεντίου και της Βασιλικής, ο ηρωικός θάνατός του στο Μαχαιρά, τα βασανιστήρια του Θεοχάρη στις Πλάτρες και Ομορφίτα, η Αρχόντισσα της Λαπήθου, για την μακαριστή κυρα Φροσύνη, η κηδεία του Χαράλαμπου Πάλμα, αγνοούμενου, ο ξεριζωμός από τη γενέθλια γη. Ιστορίες βγαλμένες από τις σελίδες της Ιστορίας ή από προφορική παράδοση στη συγγραφέα.
Θέματα ιστορικά που αναπλάθονται μέσα από την ευαισθησία της συγγραφέως που βιώνει, συγκλονίζεται, εκφράζει τους κραδασμούς της ψυχής της και το γενικότερο αίσθημα του Ελληνισμού της Κύπρου.
Χαρακτηριστικά της γραφής της, εκ του ενός μπορούν να γενικευτούν, η Ιστορία δοσμένη μέσα από τα στοιχεία της φύσης και την κίνησή τους, τα πάθη του νησιού συνταιριασμένα με θρησκευτικότητα και απόηχους ποιημάτων, με εναλλαγή προσώπων, τριτοπρόσωπη αντικειμενική γραφή εναλλασσόμενη με πρωτοπρόσωπη, που περιλαμβάνει τον συμπάσχοντα με το σύνολο εαυτό της, κάρφωμα του χρόνου για ν’ αρχίσει να ξετυλίγεται το κουβάρι με ιστορικά πρόσωπα, γεγονότα αδιαμφισβήτητα σφραγισμένα με  προσωπικές τοποθετήσεις. Ύφος επικό, με ιστορικές υποσημειώσεις που μετατρέπεται και πάλι σε δραματικό, με εσωτερικούς μονολόγους που απηχούν δημοτικά τραγούδια. Εμβάθυνση σε συναισθήματα των ηρώων με συνεχείς εναλλαγές της οπτικής γωνίας αφήγησης.
Λόγος στολισμένος με όλη τη φιλολογική σκευή, κινηματογραφικές σκηνές σπαρταρούν, μα η συγγραφέας επεμβαίνει, εκφραστής του ήθους της, και επιβάλλει τον χαρακτηρισμό στα γιγνόμενα. Οι σκηνές ανακαλούν στη μνήμη σελίδες αρχαίων τραγωδιών, ενός πλήρους σώματος λογοτεχνημάτων, που βαραίνουν στα γραφτά, αποδεικνύοντας ή φανερώνοντας την επαρκή φιλόλογο, και θυμίζοντας περασμένες γραφές μαστόρων της τέχνης, που έπλεκαν το έργο τους σμιλί ή λάξευαν στο  λευκό χαρτί τις στήλες των ζωφόρων τους.
Το πλέγμα Ιστορία Λογοτεχνία Φιλολογία βρίσκει στα γραφτά της Παναγιώτας Ροδοσθένους Μορίδου έναν άξιο εκπρόσωπο.


Κυριακή 2 Απριλίου 2017

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΟΥΣΗΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΟΥΣΗΣ
ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΘΗΤΕΙΑΣ
- Η 1Η  ΕΣΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ
- Η ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1960-1965 ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΟΠΩΣ ΤΗΝ ΕΖΗΣΑ
- ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΥΘΙΣΤΟΡΙΑ
Εκδόσεις Βιβλιοεκδοτική, Λεμεσός- Κύπρος 2017

Ο τίτλος του βιβλίου είναι περιεκτικότατος. Όπως κρυστάλλινα εκφράζεται ο Γιώργος Πετούσης σε όλο το βιβλίο του, έτσι και ο τίτλος του ομολογεί εξαρχής τα πάντα.
Οι 570 περίπου σελίδες, χωρίζονται σε δυο μέρη, το πρώτο με εβδομήντα τρία κεφάλαια της αυτοβιογραφικής μυθιστορίας, το δεύτερο με έξι παραρτήματα και Επίλογο με χρήσιμες ιστορικές συνταρακτικές τοποθετήσεις για τα συγκεκριμένα έτη.
Στο βιβλίο ξαναζούμε με το συγγραφέα γεγονότα των οποίων υπήρξαμε μάρτυρες, αφού κοινά γνωστά μας πρόσωπα, φίλοι, συμφοιτητές, συστρατιώτες, έχουν το ρόλο τους στο έργο.
Μεγάλο μέρος της ιστορίας αναφέρεται στη ζωή της Λεμεσού της δεκαετίας του 1960, με τα χρόνια του Γυμνασίου και την αγάπη στα Γράμματα και τις χριστιανικές αξίες και τρόπο ζωής. Αυτή την αγαθότητα καρδιάς εξομολογείται ο συγγραφέας αναβιώνοντας το πνεύμα των χριστιανικών οργανώσεων της εποχής με όλες τις εκδηλώσεις τους.
Σημαντική και λεπτομερής η καταγραφή της στρατιωτικής θητείας των πρώτων στρατιωτών και αξιωματικών στην Κύπρο και στην Ελλάδα.
Βαθύτατος πόθος, οι ανώτερες σπουδές, μένει απραγματοποίητος, αλλά η αγάπη στα Γράμματα, στη λογοτεχνία ειδικά και στη γνώση ακατάπαυστη.
Ο κόσμος της εργασίας και του εμπορίου, προπάντων η πολιτική ροή των γεγονότων καθρεφτίζει τις πραγματικές και προσωπικές του απόψεις για καταστάσεις πρόσωπα κα πράγματα.
Άγνωστες στους πολλούς πτυχές της ιστορίας μας έρχονται στο φως, γιατί ο Γιώργος Πετούσης ερεύνησε και μελέτησε με πολλή σοβαρότητα την εποχή για την οποία γράφει.
Επαναφέρει στη μνήμη γεγονότα και λεπτομέρειες, βιώματα που συμμερίζονται πολλοί που έζησαν την ίδια εποχή.
Με θέσεις ξεκάθαρες σε θρησκευτικά και πολιτικά θέματα ομολογεί τις αλήθειες του και τον βαθύτερο εαυτό του.
Στο δεύτερο μέρος παρατίθενται αποσπάσματα από κείμενα άλλων ή μαρτυρίες, κύρια ιδέα των οποίων είναι πως στο Κυπριακό υπήρξαν δυο μεγάλες ευκαιρίες λύσης που χάθηκαν, μια με το σχέδιο Χάρτιγκ και τις βόμβες που ακολούθησαν κατά διαταγήν Μακαρίου –κατά τα γραφόμενα- και μια το 1964 με το σχέδιο Άτσεσον και την εισήγηση Γαρουφαλιά για  ένωση Κύπρου Ελλάδας και την απόρριψη και πάλι από τον Μακάριο.
Το βιβλίο, καλογραμμένο, με σαφή δομή, χωρίς προσπάθεια στρέβλωσης δήθεν καλλιτεχνικής, μιλά άνετα στον αναγνώστη και πλαταίνει τους ορίζοντες των μη γνωριζόντων, επαναφέροντας πολλά στη μνήμη των συνομηλίκων.
Ό τι έρχεται στο φως είναι προτιμότερο από την παραμονή στο σκοτάδι.

 Στέλιος Παπαντωνίου