ΓΛΑΥΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ-ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΔΗΣ-ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΣΩΝΗΣ

Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα, τόμος Α΄:100 Λογοτέχνες της Λάρνακας

Κύριε βουλευτά, κύριε δήμαρχε, κυρίες και κύριοι

Ομπρός οι δημιουργοί. Οι πνευματικοί εργάτες, λογοτέχνες και καλλιτέχνες, που προσφέρουν στο δήμο, στο κοινό,                                                 για το κοινό καλό. Αυτοί διασώζουν το πνεύμα,                                           το ήθος του τόπου και των χρόνων.

 Άοκνοι, πιασμένοι από το χέρι του Θεού της έμπνευσης                         και της σκληρής δουλειάς.                                                                            Αυτούς τους δημιουργούς άλλοι πρέπει να διασώσουν,                        δημιουργοί κι αυτοί, και στην προκειμένη περίπτωση,                                   οι Γλαύκος Γεωργιάδης, Γιώργος Κιτρομηλίδης και Κώστας Κατσώνης.

Τρεις ακούραστοι εργάτες του λόγου και της επιστήμης,                                                         που μας δίνουν συγκεντρωμένους σ΄ένα τόμο τους καθ’ οιονδήποτε τρόπο σχετιζόμενους με τη Λάρνακα τεχνίτες του λόγου.

Το βιβλίο που παρουσιάζουμε, Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα, τόμος Α΄:100 Λογοτέχνες της Λάρνακας αποτελεί καρπό συνεργασίας των τριών,  ομολογημένης αγάπης στην πόλη και στην πνευματική της ζωή.

Οι τρεις αγαπητοί φίλοι συγκέντρωσαν σ΄ένα τόμο τους  λογοτέχνες της Λάρνακας, αλφαβητικά, όσους γεννήθηκαν ή έζησαν στη Λάρνακα, με βιογραφικά στοιχεία, κατάλογο έργων, δείγματα λίγα της δουλειάς τους ή κριτικών για την παραγωγή τους.

Είναι πασιφανές πως το εγχείρημα ήταν δύσκολο,                                               να δοθούν αντιπροσωπευτικά έργα των περιλαμβανομένων,                               αλλά και με κριτήρια και υποκειμενικά και αντικειμενικά και ομαδικά.

Γι΄αυτό επαινούμε το έργον.

Δεν κρίνουμε με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια την προσπάθεια, δεν είναι δουλειά μας, γιατί το βιβλίο αλλού αποβλέπει:                                      στην εκλαϊκευση της πνευματικής ζωής της Λάρνακας,                                    στο άπλωμά της στα παιδιά και στους νέους,                                                                                      στους μελετητές και ενδιαφερόμενους,                                                              στην καλώς νοούμενη δημοκρατική πνευματική άνοδο.

Το βιβλίο είναι ένα έργο που προσφέρει μια γενική εικόνα                           της όχι ευκαταφρόνητης πνευματικής λαρνακιώτικης δημιουργίας,  αλλά ως μέρος μαρτυρεί και για το όλον της κυπριακής                                              και κατ’ επέκταση της ελληνικής πνευματικής παραγωγής.

Οι συγγραφείς με το βιβλίο αυτό καλούν τον ενδιαφερόμενο                         να ψαύσει τη γραφίδα και να γευτεί τον πνευματικό ιδρώτα των Λαρνακέων                  ή να καταφύγει στο βιβλίο ως σε λεξικό λογοτεχνών ή μικρή ανθολογία.

ΠΠΠΠΠΠππππππ

Μπορεί να μη βρισκόμαστε στα σπάργανα                                                        στον τομέα της συλλογής και διάσωσης και γενικής θεώρησης                         των έργων των συμπατριωτών μας, γιατί ήδη,                                                 όπως ομολογούν οι συγγραφείς, πολλοί εργάστηκαν προηγουμένως.

Οι καιροί όμως αναδύουν νέα παραγωγή,                                                         νέους ανθρώπους νέα έργα                                                                                      κι ευτυχώς βρίσκονται μερακλήδες της δουλειάς                                          σπυρί σπυρί να συγκομίσουν, να επεξεργαστούν,                                                               να προσφέρουν ανιδιοτελώς στο κοινό και για το κοινό καλό.                     Ιδιαίτερα των νέων μας. Που δεν πρέπει να αφεθούν μόνο στο φαίνεσθαι της εμπορικής και καταναλωτικής μας κοινωνίας,                            αλλά να οδηγηθούν με τέτοια συγκεντρωτικά και εύχρηστα βιβλία              στη σύλληψη του πλάτους της πνευματικής ζωής του τόπου τους,            για να εισδύσουν με τη μελέτη και το στοχασμό στο βάθος,                      έχοντας  πρότυπα προς μίμηση και πηγές γνήσιας γνώσης.

###########

Μερικά βιβλία εκπορεύονται από τις ίδιες τις απαιτήσεις της ζωής, όπως αυτό που παρουσιάζουμε σήμερα.                                                       Ποιοι λογοτέχνες έζησαν σ’ αυτό τον τόπο, τι παρήγαγαν;                     Μπορούμε να έχουμε ένα δείγμα της γραφίδας των;                                       Πώς τους είδαν οι κριτικοί της εποχής τους ή οι συνάδελφοί τους;

Σε όλα αυτά τα ερωτήματα απαντά το βιβλίο,                                                 άριστο βοήθημα για το σχολείο, δημοτικό ή γυμνάσιο,                                    γιατί δίνει μια γενική εικόνα, κι αποτελεί ένα πρώτο θεμελιώδες βήμα συγκεντρωμένης και αναγνωρισμένης  παραγωγής σε έλληνα λόγον           στην πόλη του Ζήνωνα.                                                                                                                     Από αυτό το βιβλίο μπορεί να εκκινήσει ο μελετητής                                                         για τις περαιτέρω αναδιφήσεις του.

Το ελπιδοφόρο είναι πως η περίπτωση δεν θα είναι μεμονωμένη                    αλλά μάλλον προάγγελος άλλων παρόμοιων εργασιών,                                     που θα ακολουθήσουν και θα παρουσιάζουν                                                  όλους τους πνευματικούς δημιουργούς και καλλιτέχνες της Λάρνακας.                                            Αναμένεται λοιπόν συνέχεια στην έκδοση,                                                                για να διασωθεί η ποικίλη πνευματική παραγωγή της πόλης, συγκεντρωμένη σε εύχρηστους τόμους.

                                                 ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟ

Το βιβλίο αρχίζει με Πρόλογο της συγγραφικής ομάδας,                                 στον οποίο πληροφορούμαστε πως τούτο αποτελεί  προϊόν πολύχρονης και εντατικής μελέτης, με έρευνα και συνεντεύξεις,                                      η οποία ακόμα συνεχίζεται με νέα, καθημερινά ευρήματα.                                                            

Οι συγγραφείς προσεγγίζουν το θέμα με δέος και δισταγμό.                      Η σκέψη τους στρέφεται περισσότερο προς τους νέους,                                  που πρέπει να γνωρίσουν τους δημιουργούς.                                                      Χρέος στο παρελθόν και το μέλλον του τόπου.

Στόχο της παρούσας έκδοσης καθορίζουν                                                               το να αναδείξουν το έργο των νεοελλήνων πνευματικών δημιουργών παντός λογοτεχνικού είδους                                                                                  που συνδέθηκαν  καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τη Λάρνακα.

Στον τόμο περιλαμβάνονται εκατόν δημιουργοί.
α) γεννημένοι στη Λάρνακα
β) από άλλες περιοχές αλλά έζησαν και δημιούργησαν στη Λάρνακα                                                 γ) άλλοι συγγραφείς, παιδικής νεανικής και γενικότερης λογοτεχνίας.

Πρόθεση της συγγραφικής ομάδας είναι η έκδοση και άλλων τόμων, στους οποίους θα περιληφθούν και νεότεροι λογοτέχνες και άλλοι πνευματικοί δημιουργοί που δεν περιλήφθηκαν στον τόμο αυτό.

ππππππππππππππππ

Ακολουθεί Εισαγωγικό σημείωμα της συγγραφικής ομάδας                       η οποία δηλώνει πως με την παρούσα έκδοση διευρύνει τους ορίζοντες της έννοιας δημιουργός λόγου                                                                                  και περιλαμβάνει χρονικά και νεότερους δημιουργούς,                                        όχι μόνο λογοτέχνες αλλά και άλλους,                                                             λόγιους στον ευρύτερο χώρο της λογοτεχνίας, της δημοσιογραφίας,          των εκδόσεων,                                                                                                                 και της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής της πόλης γενικότερα.

Έχουν δηλαδή συμπεριλάβει στη μελέτη τους συγγραφείς                               που ασχολούνται με όλα τα είδη της λογοτεχνικής                                            και συγγραφικής δημιουργίας: ποιητές, πεζογράφους, θεατρικούς συγγραφείς, διαλεκτικούς και λαϊκούς ποιητές,                                       συγγραφείς παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας,                                           μελετητές της λογοτεχνίας, κριτικούς, εκδότες κτλ.                                      Οι πνευματικοί δημιουργοί καταχωρούνται στο βιβλίο                                       με αλφαβητική σειρά του επωνύμου.

Τα ποιητικά κείμενα –δείγματα – μπορούν κάποτε να αποτελέσουν               μια ξεχωριστή ποιητική ανθολογία.

Μέσα από τα αποσπάσματα των συγγραφέων                                                      και των δημιουργών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο                        αναδεικνύονται οι δεσμοί και η αγάπη των λογοτεχνών στη Λάρνακα                            καθώς επίσης και οι αλληλεπιδράσεις στην καθημερινή ζωή                             και στη δημιουργική τους πορεία,                                                                      ενώ παρέχονται πληροφορίες για την ιστορία της πόλης και του Δήμου.

Σχετικά με τη Λάρνακα                                                                                           ως πνευματικό κέντρο της εποχής και τη Λογοτεχνία της Λάρνακας                                                                                παρατίθεται απόσπασμα από το βιβλίο του Λεύκιου Ζαφειρίου                                                                                                    «Η Νεότερη Κυπριακή Λογοτεχνία-γραμματολογικό σχεδίασμα»                      στο οποίο σκιαγραφείται η πνευματική ζωή της πόλης                                        από την εισαγωγή της τυπογραφίας το καλοκαίρι του 1878                                               και την κυκλοφορία της πρώτης εβδομαδιαίας εφημερίδας                             στη Λάρνακα, από τον Θεόδουλο Κωνσταντινίδη,                                    Κύπρος-Cyprus ( 29 Αυγούστου 1878) και άλλες εφημερίδες.

Το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο που τυπώθηκε στην Κύπρο                                   ήταν η συλλογή του ποιητή Θρασύβουλου Ρώπα Ποιημάτια                   (Λάρνακα 1879).

Το 1881 κυκλοφόρησε στη Λάρνακα και το πρώτο περιοδικό, η Ευτέρπη, από τον Θεόδουλο  Κωνσταντινίδη.                                                            Είναι η περίοδος που η Λάρνακα αποτελούσε                                             το πολιτιστικό κέντρο του νησιού, έδρα προξένων,                                  εμπορικό κέντρο της Κύπρου.

Ακολούθως παρατίθεται απόσπασμα από ομιλία του Φοίβου Σταυρίδη, που έγινε στο Δημητρίειο Πολιτιστικό Κέντρο Λάρνακας 15/4/1981,               και αναφέρεται σε κύρια πρόσωπα της πνευματικής ζωής του τόπου από τον Δημήτρη Λιπέρτη που γεννήθηκε στη Λάρνακα                                      ως τον Βασίλη Μιχαηλίδη που διέμενε στη μητρόπολη                                       και ασχολούνταν με τη ζωγραφική…                                                                                                                            γνωρίζεται με άλλους λογίους της εποχής,                                                   όπως τον γαλλο-κύπριο ποιητή Γουσταύο Λαφόν                                             και τον Θεμιστοκλή Θεοχαρίδη, έμπορο, ποιητή                                                και εκδότη της λιγόζωης εφημερίδας «Στασίνος».

                                            ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟοΟοοοοοο

Τα προαναφερθέντα κείμενα μπορούν να θεωρηθούν ένα καλό θεμέλιο, πλατύ και περιεκτικό, που διανοίγει τις οδούς της αλφαβητικής γνωριμίας με τους δημιουργούς.

Καθένας και η εποχή του, τα προβλήματά της,                                                     η ιδιοτυπία του λογοτέχνη- δημιουργού.                                                    Θαυμαστή συγκέντρωση υλικού, ιστορικού, κοινωνικού, πολιτισμικού.

Οπππππππππππππ

Οι δημιουργοί ως άνθρωποι έζησαν την εποχή τους,                        μετέσχαν στους αγώνες του λαού μας και του γενικότερου ελληνισμού, βίωσαν και εξέφρασαν το γενικότερο πνεύμα της εποχής τους                              και τον ιδιαίτερό τους ψυχισμό.

Διαβάζοντας για το μερικό, απλωνόμαστε στο γενικό,                                αναγόμαστε στις ιδέες και αξίες,                                                                            στην ψυχοσύνθεση και ανάλυση της πνευματικότητας                                 ατόμων και εποχής.

Άλλοι, επηρεασμένοι από τους γνωστούς ποιητές                                              και δεσπόζουσες φωνές στο πανελλήνιο,

άλλοι, προσανατολισμένοι σε παγκόσμιες διακηρύξεις,                   επαναστατικά κινήματα, καλλιτεχνικές σχολές,                                                                 φανερώνουν -μέσα από τα ελάχιστα δείγματα που περιέχονται στο βιβλίο- τη διακίνηση των ιδεών, τη ζωντάνια των ανθρώπων                            και του πνεύματος, τους ανοιχτούς ορίζοντες της Λάρνακας.

Αντίθετα, άλλοι γίνονται γνωστοί στον ευρύτερο ελληνικό χώρο                    και μάλιστα επιδρούν και αναγνωρίζονται                                                       με το έργο και τη σφραγίδα τους,                                                                                                                      γνήσιοι και βαθιοί εκφραστές της εποχής τους                                                  και των ιστορικών σταθμών της.

Το βιβλίο προσφέρει ακόμα μια μεγάλη υπηρεσία:                                      Φέρνει στο φως ανθρώπους που ο χρόνος τους πλάκωσε,                                                                  το έργο τους ξεχάστηκε,                                                                                           και όμως τούτο ακριβώς σημαίνει πως ένας τεράστιος θησαυρός πνευματικός, αλλά που αντιστοιχεί σε πολύτιμο χρόνο                           βρίσκεται ανεκμετάλλευτος                                                                                       και έτσι αναγκαζόμαστε- από άγνοια πολλές φορές-

 να επαναλάβουμε εργασίες που έχουν ήδη εκπληρώσει το σκοπό τους,                                                        όπως μεταφράσεις ξένων έργων,                                                                           είτε αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων.

Η αλφαβητική τοποθέτηση των δημιουργών παρέχει ακόμα τη χάρη           και τη χαρά, να αναμιγνύονται οι άνθρωποι κι οι εποχές,                                      οι σχολές σκέψης και έκφρασης                                                                           κι έτσι να συνταιριάζει  ο αναγνώστης και να βρίσκει σημεία ομοιότητας ή διαφοράς εκπληκτικά και καρποφόρα στη φιλολογική μελέτη.

Η επιβεβαίωση της ταυτότητάς μας μέσω των διαφόρων έργων                        είναι κι αυτή ένα κέρδος, αναγκαίο σήμερα.                                                           Οι ρίζες μας ξαναζούν, τα Κατεχόμενα εδάφη μας                                            μιλούν τη γλώσσα μας, κι εμείς τη δική τους.

Συγκεντρωμένα τα έργα των Λαρνακέων                                                καθρεφτίζουν μια πολυποίκιλη και πλούσια ζωή των δημιουργών, πνευματική παραγωγή θαυμαστή σε ποσότητα, ποιότητα και ποικιλία, κι όλα αυτά απλόχερα και άκοπα μας χαρίζονται                                                 στο βιβλίο της συγγραφικής ομάδας των                                                       Γλαύκου Γεωργιάδη, Γιώργου Κιτρομηλίδη και Κώστα Κατσώνη

Η Πνευματική Δημιουργία στη Λάρνακα

τους οποίους ευχαριστούμε για το έργο                                                                και στους οποίους ευχόμαστε καλή συνέχεια.

Ευχαριστώ