ΣΤΕΦΑΝΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, ΕΚΒΑΤΑΝΑ
Στο τέλος,
αυτό συμβαίνει με τους ποιητές που γράφουν πεζά, η ποίηση δεν τους
εγκαταλείπει, τους αρέσουν τα παιχνίδια με την ιστορία, τη φιλοσοφία, την
αυτογνωσία, αφήνονται ελεύθεροι, γράφουν
κι έτσι τους χαιρόμαστε. Ο μεγαλέξαντρος, η Ρωξάνη η Οφιλία, τα Εκβάτανα και
όσα μας ταξιδεύουν, αλλά πάντα επιστρέφουν στην Πενταλιά. Το μέγα δίδαγμα. Από
κει που ξεκίνησες, εκεί να επιστρέψεις.
Ο συγγραφέας
ξέρει να διαβάζει την ιστορία, κάτι παραπάνω από Ιστορία, έλεγχος και κριτική
των πηγών, ο επιστήμονας δεν υποχωρεί μπροστά στο μυθιστοριογράφο, που κυκλώνει
το θέμα, και περικυκλώνει τους αναγνώστες μέσα στο λαβύρινθο των σκέψεων,
γνώσεων και προβληματισμών του, με ωραίες όμως αναφορές, μυθικές και ποιητικές, αφού ο λογοτέχνης μπορεί να
πάει πιο πέρα από τον ιστορικό, δεν παύει όμως να είναι ο επαναστάτης, που
ταυτόχρονα παλεύει για την ανατροπή δικτατοριών και φιλοσοφεί για τη δομή των λογοτεχνικών
έργων.
Κάποτε λες,
οι άνθρωποι στην ίδια εποχή τα ίδια πράγματα αγάπησαν τους ίδιους ποιητές τους
ίδιους μύθους, γι’ αυτό και συνεννοούνται, εσωτερικά, τα κοινά δεσμά τόπων και
χρόνων και του πνευματικού κλίματος που οδηγούν και πάλι στην αναζήτηση της
νεοελληνικής ταυτότητας ή στη διαπίστωση της μέσα από τους μαιάνδρους του
ποταμού της σκέψης και της μνήμης.
Είμαστε όλοι
ξεριζωμένοι από κάπου. Μια χαρακτηριστική φράση μεστή περιεχομένου, ανάμεσα
στις ιστορίες μελών της οικογένειας αλλά και της γενικότερης προσφυγιάς που
επικρατεί σήμερα στον κόσμο μας. Κι έτσι με μια μονοκοντυλιά, φεύγουμε από την
Πενταλιά, πάμε στην Αίγυπτο, στην Αθήνα και μάλιστα στο Παρίσι, τον καιρό των
μεγάλων ονομάτων όπως του Σαρτρ, του Ντε Γκολ, του υπαρξισμού ως φιλοσοφίας και
τρόπου ζωής και τις συζητήσεις για το επαναστατικό πνεύμα των Γάλλων, με θέσεις
και αντιθέσεις, λόγο και αντίλογο, πλατωνικοί διάλογοι ένα πράμα.
Τον ίδιο
καιρό στην Κύπρο δρα η ΕΟΚΑ Β’ ο Μακάριος και ο Γρίβας, ο καθένας στις θέσεις
του, συζητήσεις επί συζητήσεων, το μέλλον αόρατο αλλά μοιάζει οδυνηρό. Ζούμε με το συγγραφέα για λίγο το
Λονδίνο και παρακολουθούμε τις προσωπικές σχέσεις του συγγραφέα με την
Ανδρομάχη, οι πολιτικές αναλύσεις μαρξιστικού τύπου και Θουκυδίδειας έμπνευσης
εμπλέκονται στις ερωτικές σχέσεις , η διαπλοκή καλλιτέχνη και επιστήμονα είναι
εμφανής.
Το
Πολυτεχνείο κατεβάζει Παπαδόπουλο και ανεβάζει Ιωαννίδη, από δικτατορία σε
δικτατορία, συναντήσεις Καραμανλή το 1973 με αμερικανούς, αλλά πάντα τα αρχεία
για τον μελετητή είναι ελεγμένα, με πολλή προσπάθεια μπορεί να βρει κανείς την
πάσα αλήθεια. Το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου γίνεται ενώ ο συγγραφέας
βρίσκεται στο Παρίσι. Η αγωνία, οι προσπάθειες να διευρυνθεί η ομάδα με Ελλαδίτες
ονόματα ξακουστά της εποχής, ίσως βοηθήσουν. Η εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο είναι
γεγονός, όπως και οι προσπάθειες να κατανοήσουν, να διαφωτίσουν, να επιδράσουν,
η ομάδα των φοιτητών στη Γαλλία. Η εξιστόρηση των γεγονότων, των κύριων
επεισοδίων, των πρωταγωνιστών, της πτώσης της Κύπρου. Αυτά, στα πρώτα δέκα
κεφάλαια του βιβλίου. Είναι η καλύτερη περίοδος να το βρει κανείς και να το
διαβάσει. Αξίζει. Στέφανου Κωνσταντινίδη ΕΚΒΑΤΑΝΑ.
Στέλιος Παπαντωνίου
