Τρίτη 12 Απριλίου 2022

θουκυδιδικά σημασία λέξεων

 Την πιο επιτυχημένη έκφραση του φαινομένου της αλλαγής της σημασίας των λέξεων έδωσε ο Θουκυδίδης στο τρίτο βιβλίο του όταν γράφει «Και την ειωθυίαν αξίωσιν των ονομάτων ες τα έργα αντήλλαξαν τη δικαιώσει», δηλαδή «Ακόμα και την καθιερωμένη σημασία των λέξεων για τις ανθρώπινες πράξεις την άλλαξαν για να δικαιολογούν τις πράξεις τους».

Και πρώτο πρώτο φέρνουμε στο νου το «Γλωσσάρι» μερικών δημοσιογράφων, που προσπάθησαν να μας καθορίσουν ποιες λέξεις πρέπει να χρησιμοποιούμε, όταν μιλούμε για το κυπριακό. Έρχεται η Βικτώρια Νιούλαντ των ΗΠΑ, μιλά για τον «πρόεδρο» Τατάρ, μα πώς να τον πώ, μιλά για τον «βορρά», δεν υπάρχουν γι’ αυτήν κατεχόμενα, μα αφού το γλωσσάρι καθόρισε έτσι να τα λέμε κι εμείς, τι να πει αυτή;
Κι εμείς χειρότεροι. Βλέπει κανείς στην τηλεόραση την καταστροφή ολόκληρης της Μαριούπολης, μα είναι «φέικ νιους», ολόκληρα κινηματογραφικά συνεργεία από Χόλυγουντ και στα περίχωρα με αυτό ασχολούνται, γυρίζουν ψεύτικες ταινίες για να κατηγορούν τη Ρωσία. Πας να μιλήσεις, είσαι ουκρανολάτρης, είσαι πουτινόφιλος, είσαι… κι αρχίζουν οι χαρακτηρισμοί. Δεν τολμάς να κατηγορήσεις κανένα για εγκλήματα πολέμου, γιατί αμέσως θα βγουν από το μανίκι δεκάδες άλλα παραδείγματα από προηγούμενους πολέμους, εγκλήματα κατά ανθρώπων και κατά της ανθρωπότητας.
Καταφεύγω κι εγώ στο Θουκυδίδη. Για να επιβεβαιώσω πως δεν βλέπουμε κανένα νέο, δεν λέμε τίποτε νεότερο. Όλα έχουν ξαναγίνει, όλα έχουν λεχθεί. «Η επανάληψη είναι μήτηρ των επιστημών». Το μόνο που δεν ισχύει. Όλο και κάτι θα μαθαίναμε ως άνθρωποι ύστερα από τόσους πολέμους.