Ο ΔΕΣΠΌΤΗΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ
Θα ήταν γύρω στο 1958, ήδη ο Χρίστος Τσιάρτας ήταν γνωστός ήρωας της ΕΟΚΑ, κάτω από το σπίτι του ή του Στεφανή το ξενοδοχείο, ήταν η είσοδος του χωριού, εκεί συγκεντρώθηκαν όλοι, ξένοι και δικοί για να υποδεχτούν τον μητροπολίτη Κυρηνείας Κυπριανό, τότε ο Πολύστυπος υπαγόταν στη μητρόπολη Κερύνειας. Ήρθε το μαύρο αυτοκίνητο από την Άλωνα, έστριψε την κρυάβρυση, ο παπάς με το ευαγγέλιο και τα παιδιά με εξαπτέρυγα, μουχτάρης κι αζάδες και τουρκόπουλος, έτοιμος ο δάσκαλος να τον καλωσορίσει, κατέβηκε ο δεσπότης, άρχισε ο δάσκαλος, είπε αρκετά, του δεσπότη όμως δεν του άρεσαν και του έκαμε παρατήρηση, «για την ένωση δεν είπες τίποτε, αλλά κανένας δεν δαγκώνει το χέρι που τον ταϊζει», κάπως έτσι του το είπε, ήταν ευθύς ο δεσπότης, δεν είχε κανένα να φοβηθεί, ο δάσκαλος όμως στεναχωρέθηκε. Την άλλη μέρα στην εκκλησία του άη Νικόλα λειτουργούσε, ιερέας ήταν αυτός που κατοικούσε στην είσοδο του χωριού από τον απόστολο Ανδρέα δεξιά το σπίτι, έψαλλε ο Ξενής, στο ιερό ο γιος του ο Γιώργος, καλοκαίρι ήταν, χοντρός όμως ο δεσπότης άρχισε να ιδρώνει, ανοίξτε τις πόρτες, έγινε, ανοίξτε τα παράθυρα, σβήστε τα κεριά, σβήστε τις καντήλες, όλα έγιναν, κι έβγαλε λόγο βροντερό που τέλειωσε με το «Και καλήν ελευθερίαν». Ήταν στη δεξιά σειρά των σκάμνων η μάνα του φίλου μου του Φύτου, τώρα ίσως να βρίσκεται στην Αφρική ο φίλος, η μάνα όμως ανοιχτόκαρδη, λέει στις παριστάμενες, να μην ακούσει ο δεσπότης, «Εσύ καλήν ελευθερίαν, εμείς δεν είμαστε γκαστρωμένες». Κι έμεινε ο λόγος στα καφενεία και το γελούσαν αργότερα.
