ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ
Η Τέχνη είναι ο χώρος έκφρασης της ελευθερίας του ανθρώπου,
είτε καλλιτέχνης λέγεται είτε απλός άνθρωπος, ερασιτέχνης. Εκεί χωρίς
περιορισμούς εκφράζεται. Το χωρίς περιορισμούς είναι πάντα συζητήσιμο. Δεν
είναι δυνατόν οι καλλιτέχνες μεταξύ τους να μην έχουν ηθικό κώδικα, δηλαδή δεν
μπορεί να κλέβει ο ένας από τον άλλο και να επιτρέπεται. Ή η κάθε Τέχνη θα έχει
από τη φύση της περιορισμούς, παρά την προσπάθεια πολλών να συγκεράσουν τέχνες,
τη ζωγραφική με τη μουσική ή την γλυπτική, η γλυπτική με την κίνηση των έργων της,
ή το συνδυασμό με χορό και μουσική, μέσα στα όρια των τεχνών πολλά γίνονται
παγκοσμίως, να υπερβεί ο καλλιτέχνης τα όρια και να σπάσει τα καλούπια.
Θεμιτόν.
Η ελευθερία ποτέ δεν υπάρχει από μόνη της. Η άλλη όψη του
νομίσματος είναι η ευθύνη. Ο καλλιτέχνης είναι ελεύθερος και υπεύθυνος για το
έργο του. Και υπεύθυνος σημαίνει να μπορεί να δικαιολογήσει το έργο του, να
δώσει λόγο, αλλά και να είναι έτοιμος να δεχτεί και τον έπαινο και τα βραβεία
και την αδιαφορία και τις διαμαρτυρίες ή τον ψόγο. Όπως είναι ελεύθερος ο
καλλιτέχνης να εκφραστεί, είναι ελεύθερος και ο θεατής, ακροατής κλπ να κρίνει
και να εκφράσει την κρίση του υπεύθυνα.
Η ελευθερία της Τέχνης έχει πολλές πτυχές, όπως κάθε τι το
ανθρώπινο. Υπάρχει η νομική πτυχή, διά νόμου δηλαδή κατοχυρώνονται τα
δικαιώματα ή τίθενται τα όρια ανάλογα με τη χώρα, το θρήσκευμα, το καθεστώς. Υπάρχει
η αισθητική πτυχή πρώτη, με κριτήρια τέχνης να κρίνεται το έργο. Υπάρχει και η
ηθική πλευρά, αφού η ελευθερία του ανθρώπου είναι θέμα και ηθικής του, δηλαδή
ορίων που θέτει ο ίδιος και ευθύνης του, κατά πόσο βλάπτει ή ωφελεί το
κοινωνικό σύνολο, πράγμα για το οποίο κρίνει το ίδιο το κοινωνικό σύνολο,
άνθρωποι, ομάδες. Το έργο τέχνης άρα έχει μια πολύπτυχη διαδρομή και επίδραση στους
γύρω του, οι οποίοι ως ελεύθεροι εκφράζουν τη γνώμη τους, αφού τους επηρεάζει.
Ότι η Τέχνη χρησιμοποιείται και για αλλότριους σκοπούς,
προπαγάνδα, επιρροή στις μάζες, υποβολή διαθέσεων και ιδεών, είναι συχνό φαινόμενο,
πάντα όμως υπό συζήτηση, αν δηλαδή είναι θεμιτό η Τέχνη να υπηρετεί, ή να
γίνεται φερέφωνο. Και εδώ βέβαια είναι η ελευθερία και η ευθύνη του καλλιτέχνη παίζει
τον πρώτο ρόλο, αν δηλαδή είναι ελεύθερος άνθρωπος ή υπηρέτης καθεστώτος ή
άλλου τινός.
Το συμπέρασμα είναι πως ο καλλιτέχνης είναι ελεύθερος αλλά
και αναγκαία υπεύθυνος. Ας εκφραστεί, ας εκφράσει την ψυχή του, να την δούμε,
μα να είναι και έτοιμος να δεχτεί τον έπαινο ή την αδιαφορία ή τον ψόγο.
