Παρασκευή 28 Ιουνίου 2024

Αγγέλα Καίμακλιώτη, Λυκόσκυλα

 

Αγγέλα Καϊμακλιώτη, Λυκόσκυλα, εκδόσεις  βακχικόν

Η Αγγέλα Καϊμακλιώτη στην ποιητική συλλογή της Λυκόσκυλα ποιεί και μύθους ποιεί και στίχους.

Μέσω των μύθων μάς μεταφέρει τα συναισθήματα και τις σκέψεις της από την Ιστορία της φυλής μας και τα πάθη που αισθάνεται δυνατά και βαθύτατα. « Η πίκρα μ΄έσωσε, καθώς πικρό το αίμα της πικρής φυλής μου» όπου η ποιήτρια είναι ο φορέας των συναισθημάτων της φυλής.

Αλλά επειδή στο μύθο κρύβονται οι μεγάλες αλήθειες, αφού από αυτόν ξεκινούν θρησκεία και φιλοσοφία, τα σύμβολά τους βοηθούν στην αναζήτηση των μεγάλων μυστικών του κόσμου. Πλην των γενικών μεγάλων συμπυκνωμένων αληθειών και επιμέρους ισχύοντα στους κύκλους του τροχού της Ιστορίας φωτίζονται σε άλλα ποιήματα.

Η ισχύς των μύθων από αρχαιοτάτων χρόνων ως σήμερα φανερώνει διαχρονικές αλήθειες της τραγωδίας και της ζωής παντός είδους ( Μήδεια)

Τα κατά φύσιν των στωικών και παρά φύσιν, ύβρις και τίσις ισχύουν στον μικρόκοσμο και στον μακρόκοσμο, στη ζωή μας.

Σημαδιακές ιστορικές μέρες και μήνες δεν επαναλαμβάνονται μόνο ως επέτειοι αλλά αφήνουν χαραγμένα μηνύματα στη φύση και στην Ιστορία μας. Η ποιήτρια τα διαβάζει και τα αποκρυπτογραφεί.

Η ποίηση της Αγγέλας Καϊμακλιώτη είναι του βάθους της Ιστορίας και της συνείδησής μας. Μαρτυρεί την αρχαιότατη γραμμή μέσα από τα ήθη και τα έθιμα, την ταυτότητα.

Ο κύκλος της ζωής και του θανάτου, «το αιώνιο του έρωτα κάλεσμα λίγο πριν από το θάνατο κύκλος», το παιχνίδι των λέξεων, η πυθιακή εκφορά του λόγου, θυμίζουν το αρχαίο εκείνο του Ηρακλείτου «ο άναξ ου το μαντείον εστί το εν Δελφοίς ούτε λέγει ούτε κρύπτει αλλά σημαίνει.»

Η προσπάθεια να συλληφθούν και να εκφραστούν συμπαντικές αλήθειες οδηγούν στην καταφυγή σε επιστημονικούς σύγχρονους όρους που όμως η ποίηση  με τις εικόνες της ωραΐζει.

Συμπληρωματικά, στη συλλογή ανοίγονται παράθυρα στην καθημερινότητα και στη ζεστή ζωή, σε μια νήσο πάσχουσα, με πόλεις που καταρρέουν προκαλώντας πόνο στους δεδιωγμένους, που επιστρέφουν κολασμένοι. Ο πόθος του ενός και παντός ανεκπλήρωτος, οδηγεί κάποτε σε εκρήξεις.

Ο στίχος της ποιητικής συλλογής δουλεμένος, αυστηρός, αναγκάζει την ποιήτρια μέσα σε στενά πλαίσια να εκφράσει τις γενικές της συλλήψεις των μεγάλων αληθειών.

Μύθος και στίχος συμπυκνωμένα. Μια ποιητική συλλογή υψηλού  επιπέδου, που οικονομεί τις λέξεις, συλλαμβάνει και εκφράζει αυστηρά το ουσιώδες, με σεβασμό στα πράγματα, στον εαυτό της και στον αναγνώστη.

Στέλιος Παπαντωνίου

Παρασκευή 21 Ιουνίου 2024

ανάστα προστακτική ανέστη οριστική αορίστου

 

ΑΝΑΣΤΑ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ  ΑΝΕΣΤΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ

Η Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου προσπάθησε να θέσει τα πράγματα στην ορθή τους θέση και να υπενθυμίσει πως το ανάστα ο Θεός δεν σημαίνει Χριστός ανέστη αλλά αποτελεί παράκληση στο Θεό να αναστηθεί. Το ανάστα είναι προστακτική ενώ το ανέστη δηλώνει πως είναι πλέον γεγονός η ανάσταση, αναστήθηκε ο Χριστός.

Το ανάστα ο Θεός συνοδεύεται στη λειτουργία του Μεγάλου Σαββάτου με το σκόρπισμα δάφνης, λέει το Τυπικό, από τον ιερέα που πρώτος το ψάλλει από το ιερό. Η Σύνοδος έρχεται να θέσει τέρμα στο τρέξιμο των ιερέων στην εκκλησία γιατί δεν πρόκειται για αναγγελία γεγονότος, της αναστάσεως, αλλά για παράκληση στο Θεό να αναστηθεί. Ο κόσμος καλό είναι να διαφωτίζεται και να ξέρει περί τίνος ο λόγος και οι ενέργειες.

Παραδείγματα γλωσσικά πιο κάτω

 

[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]   ανάστα [προστακτική. του αρχ. ἀνίσταμαι `ανασταίνομαι΄, από μσν. εκκλ. φρ. «ανάστα ο Θεός κρίνoν την γην»]

«Ἐξεγέρθητι, ἵνα τί ὑπνοῖς, Κύριε; ἀνάστηθι «Ἀνάστα, Κύριε· σῶσόν με,  Θεός μου.»  

Καὶ πάλιν, «Ἀνάστα,Κύριε, βοήθησον ἡμῖν, καὶ λύτρωσαι ἡμᾶς  

  Ἀνάστα, Κύριε, σῶσόν με,  Θεός μου. Ὅτι σὺ ἐπάταξας πάντας τοὺς ἐχθραίνοντάς μοι

  Ἀνάστα,  Θεὸς, δίκασον τὴν δίκην σου, μνήσθητι τῶν ὀνειδισμῶν σου, 

Ως φιλόλογος δεν λησμονώ πως παρόμοια σκηνή παρουσιάζει ο Αισχύλος στους Πέρσες, όταν ύστερα από την αναγγελία της μεγάλης τους ήττας , ο χορός καλεί τον Δαρείο να σηκωθεί από τον τάφο και να τους καθοδηγήσει στην παρούσα δυστυχία τους. Κι εκεί πολλές οι προστακτικές.

Τουλάχιστον να ξέρουμε, οπότε αναλόγως πράττουμε ή ερμηνεύουμε τις ενέργειές μας.
 

αγία Σοφια Νόβγκοροντ

 

Ἁγία Σοφία τοῦ Νόβγκοροντ

Το Βελίκι Νόβγκοροντ, από τις παλαιότερες ρωσικές πόλεις, βρίσκεται βορειοδυτικά τῆς Μόσχας. Το Βελίκι Νόβγκοροντ ἔπαιξε μεγάλο ρόλο στην ἱστορία τῆς χώρας. Ἀπό ἐδῶ οἱ φυλές τῆς περιοχῆς κάλεσαν τον Ρούρικ το 862 για να γίνει ἡγέτης τους. Το ἔτος αὐτό θεωρεῖται ἔτος ἵδρυσης του ρωσικοῦ κράτους. Το Βελίκι Νόβγκοροντ ὑπῆρξε ὡς τον 11ο  αἰώνα ἕνα από τα πλουσιότερα και σημαντικότερα κέντρα. Την περίοδο ἀπό το 1045 ὡς το 1050, στις ὄχθες τοῦ ποταμού Βόλχοβ ἀνυψώθηκε ἕνας μεγαλοπρεπής ναός- τῆς Αγίας Σοφίας. Ἦταν τεράστιος ὁ ρόλος που ἔπαιξε ἡ Ἁγία Σοφία για το Νόβγκοροντ και για ὅλη τη Ρωσία, γιατί ἦταν πράγματι ἕνα μεγάλο πολιτιστικό Κέντρο. Σ’αὐτό το Ναό λειτούργησε το πρῶτο ρωσικό σχολεῖο που ἱδρύθηκε ἀπό τον Γιαροσλάβ τον Σοφό και μια μεγάλη βιβλιοθήκη. Ἐδῶ δεν συγκέντρωναν μόνο βιβλία, ἀλλά και τα ἀντέγραφαν, ἀφοῦ πλεῖστα θα χρησιμοποιούνταν στη θεία λειτουργία.

 

Τό Νόβγκοροντ ἀποτελεῖ μοναδικό κέντρο ὀρθοδοξίας και χριστιανικῆς τέχνης, κέντρο πολιτισμοῦ, λόγω τῆς φροντίδας ἀρχιεπισκόπων του. Εἶναι το λίκνο τῆς με πέτρα ἐθνικῆς ναοδομίας και εἰκονογραφίας.

Ὁ καθεδρικός ναός τῆς Ἁγίας Σοφίας στό Νόβγκοροντ εἶναι ὁ καθεδρικός ναός τοῦ Άρχιεπισκόπου τοῦ Νόβγκοροντ. Ἔχει ὕψος 38 μέτρα, πέντε τρούλους και χτίστηκε από τον Βλαδίμηρο του Νόβγκοροντ μεταξύ 1045 και 1050. Ἀντικατέστησε ἕνα δρύινο ναό πού φτιάχτηκε ἀπό τον ἐπίσκοπο Ἰωακείμ στα τέλη τοῦ 10ου αἰώνα. Ἡ Ἁγία Σοφία ἐγκαινιάστηκε ἀπό τόν ἐπίσκοπο Λουκᾶ (1035-1060) στίς 14 Σεπτεμβρίου 1050, ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Μιά τοιχογραφία ἀκριβῶς μέσα ἀπό τήν νότια εἴσοδο ἀπεικονίζει τούς ἁγίους Κωνσταντῖνο καί Ἑλένη, ἡ ὁποία ἀνακάλυψε τόν Τίμιο Σταυρό. Ἡ εἰκόνα αὐτή εἶναι ἀπό τίς παλαιότερες στόν ναό.

Το ὄνομα Ἁγία Σοφία δεν σχετίζεται με καμιά γνωστή ἁγία ἀλλά με τή Σοφία τοῦ Θεοῦ, κατ’ ἀπομίμηση  τῆς Ἁγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως. Μέσα στό ναό και ψηλά ὑπῆρχε θησαυροφυλάκιο καί βιβλιοθήκη, με παλαιά βιβλία. Μέσα στο ναό ὑπάρχει ἡ Παναγία ἡ Πλατυτέρα, εἰκόνισμα πού σχετίζεται μέ τή διάσωση τῆς πόλης ἀπό ἐπιδρομή στρατευμάτων στα 1170. Οἱ θόλοι ἔχουν ἀποκτήσει τό τελικό τους σχήμα γύρω στα 1150, ὅταν ὁ καθεδρικός ναός ἀποκαταστάθηκε μετά ἀπό πυρκαγιά. Το ἐσωτερικό ἦταν ζωγραφισμένο στα 1108 κατ’ἐντολή τοῦ ἐπισκόπου Νικήτα. Μερικά ἄλλα σημεῖα τοῦ ναοῦ εἶναι ἐπίσης ζωγραφισμένα ἀλλά δυσδιάκριτα σήμερα, λόγω ἄλλων πυρκαγιῶν.

Ὁ ἀρχιεπίσκοπος Νίφων (1130-1156) ἔχει κάμει κάτασπρο τό ἐξωτερικό τοῦ ναοῦ. Ὁ ναός ἔχει κατά διαστήματα ὑποστεῖ ζημιές ἀλλά ἀκολουθοῦσαν ἐπιδιορθώσεις. Ἀπό τις νεότερες ἐπαναζωγραφίσεις ἀναφέρεται αὐτή τοῦ 1860, γιατί πολλές ἀπό τις σημερινές τοιχογραφίες ἀνήκουν σ’αὐτή την περίοδο.

Ἀπό τον 12ο ὡς τον 15ο αἰώνα ὁ καθεδρικός ναός ἦταν το πνευματικό και τελετουργικό κέντρο τῆς Δημοκρατίας τοῦ Νόβγκοροντ πού ἁπλωνόταν ἀπό τη Βαλτική Θάλασσα ὡς τά Οὐράλια Ὄρη.

Οἱ κάτοικοι τοῦ Νόβγκοροντ ἦταν πολύ περήφανοι για το ναό τους και ἦταν πρόθυμοι να δώσουν και τα κεφάλια τους για την ἁγία Σοφία ἤ να πεθάνουν ἔντιμα γι’αὐτήν. Ὅταν κάποτε ἕνας πρίγκιπας τους προκάλεσε, τοῦ εἶπαν «Δεν ἔχουμε πρίγκιπα, παρά μόνο τον Θεό, την Ἀλήθεια και την Ἁγία Σοφία.» Σε μια ἄλλη περίπτωση ἔκαμαν τον καθεδρικό τους ναό σύμβολο τῆς ἴδιας τῆς πόλης τους λέγοντας «Ὅπου ἡ Ἁγία Σοφία ἐκεῖ και το Νόβγκοροντ.»

 

Στο Ναό τῆς Αγίας Σοφίας ἐργάζονταν ἐξαιρετικά μορφωμένοι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι, ἐκτός ἀπό τήν ἀντιγραφή βιβλίων, μετέφραζαν ἀκόμα ἀπό τα ἑλληνικά και τα λατινικά. Ὁ ναός τῆς Ἁγίας Σοφίας κρατοῦσε τα δικά του χρονικά, ξεχωριστά ἀπό τα χρονικά τῆς πόλης και εἶχε δικά του διάφορα συνεργεῖα, ὅπως εἰκονογραφικά. Μια από τις χαρακτηριστικές ἰδιομορφίες τοῦ ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας εἶναι το καθισμένο στο Σταυρό τοῦ τρούλου του περιστέρι, που θεωρείται προστάτης τῆς πόλης. Το περιστέρι στο Σταυρό τοῦ ναoῦ ἐμφανίστηκε στον 16 αἰώνα στη διάρκεια τῆς συντριβής τοῦ Νόβγκοροντ ἀπό τον τσάρο Ἰβάν τον Τρομερό, ὅταν τοῦ καταγγέλθηκε πως στην πόλη ἑτοιμάζεται ἐπανάσταση και πῆγε  ἀμέσως για να τιμωρήσει τους στασιαστές. Ἡ τιμωρία συνεχιζόταν για δυο σχεδόν μῆνες κατά τη διάρκεια τῶν ὁποίων ἐκτελέστηκαν πολλοί. Στή διάρκεια αὐτῶν τῶν ἐκτελέσεων, ὅπως λέει ἡ παράδοση, πάνω από το ναό πετοῦσε ἕνα περιστέρι, που κάθησε στο Σταυρό του και,  βλέποντας τα νερά τοῦ ποταμοῦ Βόλχοφ που κοκκίνησαν ἀπό το αἷμα, πέτρωσε. Ἀπό τότε το περιστέρι ἔγινε ὁ προστάτης τῆς πόλης. Ἀργότερα ἐμφανίστηκαν διάφορα προφητικά σημάδια, ἕνα ἀπό τα ὁποῖα λέει ὅτι ὅταν το περιστέρι θα ἐγκαταλείψει το Σταυρό, τότε θα ἔρθει και το τέλος τοῦ Νόβγκοροντ.



Στη διάρκεια τῆς ἱστορίας του το Βελίκι Νόβγκοροντ ἔζησε περιόδους ἀκμῆς και παρακμῆς, ἀφοῦ καταστρεφόταν ἀπό διάφορες αἰτίες και το ξανάκτιζαν. Μεγάλες ζημιές ὑπέστη στα χρόνια τοῦ Β΄Παγκοσμίου πολέμου, ὅταν εἶχε καταληφθεί ἀπό τους Γερμανούς.

Σήμερα το Βελίκι Νόβγκοροντ ἔχει σχεδόν 20 μνημεῖα ρωσικής ἀρχιτεκτονικῆς και ὡς προς τον ἀριθμό τῶν ἔργων τέχνης, τῶν εἰκόνων, τῶν βιβλίων, τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀμφίων και σκευῶν και τῶν ἀντικειμένων καθημερινῆς χρήσης, κατέχει την πρώτη θέση ἀνάμεσα σε ὅλες τις ρωσικές πόλεις. Σε ἕναν ἀπό τους ναούς του διατηρήθηκαν ἀκόμα και οἱ τοιχογραφίες που εἶχαν ζωγραφιστεῖ ἀπό τον Μεγάλο εἰκονογράφο Θεοφάνη τον Ἕλληνα, ὁ ὁποῖος ἔζησε και ἐργάστηκε στη Ρωσία. Το 1992 ἡ 16η Σύνοδος τῆς Γενικῆς Συνέλευσης της ΟΥΝΕΣΚΟ ἀποφάσισε να ἐγγράψει ὅλα τα ἀρχιτεκτονικά μνημεῖα τοῦ Νόβγκοροντ στον Κατάλογο τῆς Παγκόσμιας Πολιτισμικῆς Κληρονομιάς.  

http://cdn.ruvr.ru/2012/08/22/1284211108/1_RIA.jpg.1460x249x1.jpg

Πέμπτη 20 Ιουνίου 2024

Μαρία Περατικού Κοκαράκη, Έντευξις

 

Μαρία Περατικού Κοκαράκη, Έντευξις, Εκδόσεις Λειμών

Με ερωτική διάθεση, πίκρα και σκεπτικισμό ποτισμένοι πανάρχαιοι μύθοι καταθέτουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις της ποιήτριας. Το ρήγμα κι η απόσταση ανάμεσα στους ανθρώπους, το κενό αντί της πλήρωσης, η φθορά και η αλλοτρίωση μαρτυρούν την προδομένη αγάπη.

Κι ύστερα ο πέριξ τόπος, η Λεμεσός σήμερα, η Αμμόχωστος τότε και τώρα μια πληγή. Στο βάθος όμως η Ιστορία μάς διδάσκει ελπίδα και Ανάσταση.

Η καταφυγή στο παρελθόν μια πνοή διάσωσης, κι ύστερα πάλι, του έρωτα τραγούδια συνταιριασμένα με τους τόπους της αγάπης κι ένα αλησμόνητο παρελθόν σαν θέατρο να παρουσιάζεται μπροστά μας.

Με την επιστροφή σε τόπους χαραγμένους στην καρδιά ανακαλύπτονται ήθη και έθιμα, ευτυχισμένες ώρες.

Μύθοι, Ιστορία, μνήμες, σκέψεις και συναισθήματα στη γλώσσα των λουλουδιών ή με γραμματικούς όρους στην ποιητική  φαρέτρα, η ποιήτρια σπεύδει να πει τον απελευθερωτικό του εσωτερικού βάρους λόγο της και να μας κάμει κοινωνούς της, ακόμα και με λέξεις που ζυγίζει ως κενές περιεχομένου. Η επανεύρεση όμως της αγάπης οδηγεί σε μυστικές τελετουργίες σχεδόν θρησκευτικές με λατρεία στις λέξεις- φορείς συναισθημάτων και κάθαρσης.

Στις τρικυμίες της ζωής και της αγάπης εμφανίζονται νησίδες ποιητικών συναντήσεων  ή συναδελφικών συναλλαγών που κομίζουν ηρεμία, αυτογνωσία και δύναμη για να αντέξει ο άνθρωπος τις ανατροπές που εκφράζονται με ήρωες και όρους αρχαίας τραγωδίας.

Οδεύοντας προς την έξοδο, συμπλάθονται ο αρχαίος μύθος με τα πατρογονικά χώματα και την σύνολη ζωή της σκλαβωμένης πατρίδας, μέρος της πλούσιας μας Ιστορίας, που αναπλάθεται με τη νέα γενιά σε μια άλλη διάσταση, του πνεύματος και της αιωνιότητας, διανοίγοντας τον ελπιδοφόρο δρόμο της συνέχειας.

Στέλιος Παπαντωνίου

Νατάσα Αθηαινίτου Κυπριανού, Επιστροφή

 

Νατάσα Αθηαινίτου Κυπριανού, Επιστροφή, Ένα συνθετικό ποίημα για τη Λεμεσό, Αφή

Λόγος ρέων, που συνταιριάζει τις μνήμες του παρελθόντος με το παρόν, διάλογος με τον Περιηγητή και τους ποιητές μας, ευλογία η μνήμη που διατηρεί στις κυψέλες της στιγμιότυπα ζωής, τόπους που άλλαξαν με τον χρόνο, παραμένουν όμως στη μνήμη και στην ποίηση αναλλοίωτοι, με τη φρεσκάδα της παιδικής ή νεανικής ηλικίας, με τα ζωηρά χρώματα και τους ήχους, τις ανατολές και τις δύσεις του ήλιου να επιμένουν να διαιωνίζουν τόπους και χρόνους και πρόσωπα αγαπημένα.

Φωνές ζωντανεύουν, γνώριμοι ήχοι, άνθρωποι κι αγάλματα, ήρωες του μόχθου και της ιστορίας μας, αναπνέουν τον ίδιο αέρα που μεταδίνεται και στον αναγνώστη ανανεωτικός. Σημαδιακές για τη Λεμεσό μέρες και στιγμές, αφήνουν τη φαντασία να δραπετεύει και να ταξιδεύει ελεύθερη, ενώ το πλήθος απαιτεί ελευθερία, ο τόπος μας είναι σκλαβωμένος, κάπου η Ιστορία επαναλαμβάνεται, άλλοι σημαδιακοί μήνες άλλες μέρες, οι μορφές όμως επανέρχονται. Πίσω από όλη αυτή τη ζωντάνια της πόλης, η ποιήτρια φιλοσοφεί, χαίρεται και σκέφτεται, ξαναζεί και αρπάζει το αιώνιο μέσα στη ροή των πραγμάτων που κι αυτή διασώζεται μέσα στην ομορφιά της.

Από την αρχαιότητα ως τους αλεξανδρινούς χρόνους, από το μεσαίωνα ως σήμερα η πόλη δέχτηκε διάφορες ψηφίδες στο ποικιλόμορφο ψηφιδωτό της, η ποιήτρια το θαυμάζει, μελετά και αναλύει,  αποτυπώνοντας με αγάπη τις στιγμές και τα χαρακτηριστικά.

Ο αναγνώστης δεν θα δυσκολευτεί στην περιδιάβαση, γιατί στο τέλος τον περιμένουν πλούσιες και διαφωτιστικές σημειώσεις. Ας απολαύσει όμως πρώτα το ταξείδι. Στο δρόμο του θα βρει σε εισαγωγικά επιγραμματικούς οδοδείχτες.

Στέλιος Παπαντωνίου

Δευτέρα 17 Ιουνίου 2024

στην κυπρο ζούμε

 

ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΖΟΥΜΕ

Τουλάχιστον τρεις φορές έπεσαν στα χέρια μου γραπτά νεοελληνικών, ιδιαίτερα έκθεση, που μύριζαν εκκολαπτόμενο λογοτέχνη, αλλά απορρίπτονταν από τους άλλους συναδέλφους γιατί δεν τηρούσαν τους κανόνες και δεν μπορούσαν να μετρηθούν με τα κοινά κριτήρια που καθόριζαν οι επιθεωρητές. Τα παιδιά αυτά σίγουρα αδικήθηκαν, γιατί δεν υπάκουαν στο σύστημα.

Και δεν είναι λίγες οι φορές που ψάχνοντας με όλη τη λογική μου να βρω συνέπεια στις οδηγίες διόρθωσης, δεν έβρισκα, όπως ούτε και στις απαντήσεις τους για τα εξεταζόμενα κείμενα. Λίγο να  γρατσουνίσεις με την αυστηρή λογική, θα θαυμάσεις ασυναρτησία.

Όταν και οι μαθητές ανακαλύπτουν τα ορθά και τα διακρίνουν, ομολογούν πως λογικά καταρρίπτονται μερικές από τις οδηγίες, αλλά, τι να γίνει, γραπτά εξετάζονται, με βάση τις οδηγίες, οπότε ας τα μάθουν λανθασμένα, ( προκειμένου περί ερμηνειών κειμένων)  σημασία έχει να πάρουν βαθμό.

Πόσοι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν άριστοι, κατά τους προϊσταμένους; Ανεξαιρέτως όλοι. Αφού θα λάμβαναν την έκθεση οι υπάλληλοι και θα σου έκαναν τη ζωή ποδήλατο αν ήθελες να τους βαθμολογήσεις τίμια και παστρικά.

Πόσους εκπαιδευτικούς διόριζε η εκπαιδευτική υπηρεσία κατόπιν συνέντευξης, εν γνώσει της πως ο άνθρωπος δεν έκανε για σχολεία; Ας τα βγάλει πέρα ο άλλος, ο διευθυντής που θα του τον στείλουμε.

Πόσοι προσελήφθησαν σε θέσεις δημοσίας υπηρεσίας, γιατί έτσι διέταξε το κόμμα; Δεν είναι αστείο πως κυκλοφορούσε και ήταν πραγματικότητα, «βγάλε ταυτότητα του κόμματος να πας μπροστά.

Πόσοι -σε τελευταία ανάλυση -έκαμαν κακές επιλογές συνειδητά, εις βάρος άλλων άξιων, μόνο και μόνο για να είναι αρεστοί στο κόμμα, στους ανωτέρους, στα τζάκια; Διότι και εδώ έχουμε την βασιλεία ως πολίτευμα, ο βασιλεύς απέθανε, ζήτω ο βασιλεύς. Οικογενειοκρατία. Ονόματα. Άνθρωποι που πληρώναμε για χρόνια γιατί ήταν της οικογενείας τάδε, παιδιά του τάδε, συγγενείς και φίλοι ….εύκολα τους βρίσκετε.

Αν λοιπόν όλοι αυτοί οι κλειδοκράτορες επέλεγαν όχι κατ’ αξίαν, γιατί τόσος κλαυθμός και οδυρμός γιατί 70000 συμπολίτες μας επέλεξαν, εξέλεξαν έναν νέο που έδειξε ένα δρόμο που δεν ξέρει ούτε θα μάθει μεγάλη πλειονότητα λόγω σκλήρυνσης αρτυριών.

Στο σχολείο είναι καθορισμένο τι θα σου διδάξουν, κι οι περισσότεροι από μας, παλιοκαραβάνες, δεν καταλαβαίνουμε ούτε τι διδάσκουν ούτε γιατί το διδάσκουν, αφού δεν είναι θεμελιώδες, δεν στηρίζεται πάνω του γνώση και γνώση. Χάσιμο χρόνου, λέμε.  Άλλες οι οδηγίες, άλλως πως τις καταλαβαίνει ο καθένας, άλλα γράφει άλλα εννοούν και ανάλογα με τη δυνατότητά του  και το νου του ο καθένας διδάσκει. Οι παλιοκαραβάνες λέμε, «όποιο σχολείο κι αν πας θα πληρώσεις το φόρο σου», θα βρεις δηλαδή στο δρόμο σου ένα βράχο πάσης φύσεως, μακάρι να μη σε καταστρέψει! Πολλά τα δείγματα και παραδείγματα. Ο καθένας τα βλέπει. Στην Κύπρο ζούμε.

Παρασκευή 14 Ιουνίου 2024

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑ ΤΕΝΙΖΗ

 

Το να ομολογεί κανείς σήμερα με όλη την καθαρή καρδιά και την περηφάνια πως είναι Έλλην Ορθόδοξος δεν είναι συνηθισμένο, κάτι όμως που συναντούμε σε όλα τα γραφτά της Δέσποινας, κόρης της Αικατερίνης και του Ανδρέα Τενίζη, φορέων ενός ονόματος ιστορικού, αγώνων και θυσιών για την οικογένεια, την πίστη και την πατρίδα.

Άρτος και Ζωή. Η ζωή της στις κυριότερες στιγμές της, πάντα συνδεδεμένη με τον σίτον, το αλεύρι, το ζύμωμα και όλα τα στάδια της παρασκευής ενός άρτου ή άλλου αρτοσκευάσματος με όλους τους συμβολισμούς τους.

Συγκινητικά μπορεί να μην είναι για όλους όσα έζησε, η γραφή της όμως μεταδίδει με ευαισθησία και μοναδικούς κραδασμούς κάθε τι που υψώνει  στα μάτια μας, μένει στο χρόνο αναλλοίωτο με τον συναισθηματικό της κόσμο και τη γραφή της, ώστε να έχουμε στα χέρια ένα βιβλίο μοναδικό, ομολογίας ελληνικής χριστιανικής, πίστης στις αξίες της οικογένειας, της θρησκείας και της πατρίδας.

Λεπτομερής ενατένιση των εξωτερικών και εσωτερικών στιγμών της ζωής, απόδοσή τους σε ποιητική -μπορεί να την χαρακτηρίσει κανείς- γλώσσα, ρυθμική και παλαιά, που πλάθει τον κόσμο της μυρωμένο και τον παραδίδει στον αναγνώστη, που ευφραίνεται να μαθαίνει, μαθαίνει και ευφραίνεται.

Λάβετε φάγετε!

Τετάρτη 12 Ιουνίου 2024

ξέρεις

 

Ξέρεις, εδώ συνεχίζουμε χρόνια

να κοιμόμαστε γεμάτοι έγνοιες

Κι αν βλέπουμε εφιάλτες στον ύπνο

είναι γιατί σε τακτά χρονικά διαστήματα

Ο μουεζίνης βάζει τα μεγάφωνα στο ύψιστο

και τον ακούμε

Από μια μιλιά ως χώρα και τα περίχωρα,

Εκεί κοντά στην εκκλησιά μας συνοδεύει

το νυν απολύοις τον δούλον σου δέσποτα

Κι αυτό γίνεται στην ηλικία μας όλο και πιο ανατριχιαστικό

Από μικροί τον ακούαμε,

Ύστερα όμως από το 74, πενήντα χρόνια τώρα

Η επανάληψη δεν είναι μητέρα των επιστημών μόνο

Αλλά και της κουφότητας με όλα τα συμπαρομαρτούντα.

Πενήντα χρόνια στις φωτιές, τις ατασθαλίες, τη δυσωδία

Δεν χρειάζεται και μεγάλη τέχνη να σκεπάσεις τα εγκλήματα

Που έγιναν σ’ αυτό τον τόπο,

Άλλοι κρατούν ημερολόγιο και καταγράφουν κάθε μέρα

Πενήντα χρόνια επί τρακόσιες εξήντα πέντε μέρες και κάτι

Σκέψου πόσες βιβλιοθήκες βαρούν στην ψυχή μας

Χτυπούν την καρδιά μας

Βγάζουν τα μάτια μας

Κόβουν τη γλώσσα μας

Ακούτε;

Κυριακή 9 Ιουνίου 2024

του τυφλού

 

ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ

Έναν τυφλόν εκ γενετής

έκαμεν τον ν’ αμπλέψει

Μα ήταν η μέρα Σάββατον

τζι είπαν πως εν αμαρτωλός

Τζιαι ο Θεός να σιέπει

Που έτσι ασσιημοθκιάρτιστους

γιατροσοφιστικάες.

 

Μα ο τυφλός εφώναζεν

“Εγιώ είδα το φως μου

Πάω ευτύς στου Σιλωάμ

Τζιαινούρκα μμάθκια φκάλλω

Τζιαμαί που τρύπες όφκαιρες

Από γεννησιμιού μου.”

 

Καλιούσιν τον πατέραν του

Καλιούσιν την μητέραν

“Ξέρουμεν πως ήταν τυφλός

Μα ποιος τον έκαμεν καλά

Ρωτάτε τον τζιαι ξέρει

Εν μιάλος, έσιει κάμποσα

Γρόνια πάνω στην ράσιην.”

 

Δικτατορίαν είχασιν

Τότες οι παπάες

Τζι εφοούνταν οι γονιοί

Γριστόν να μολοήσουν.

 

Ως σήμερα μας έμεινεν ο φόος τζι η τρομάρα

Μιαν που την πολιτιτζιήν,

Μιαν που τες εταιρείες

Μιαν που το παγκόσμιον

Που γονατίζει πάνω μας

Τζιαι σιύφκουμεν ζινίσιιν.

 

Δώσε Χριστέ μου, χάρισ μας

Ν΄αννοίξουμεν τα μμάθκια

Να δούμεν την στραβάραν μας

Ν’ αννοίξουμε γαλάτες

Τζιαι να πετάσουμεν ψηλά

Να δούμεν φως αληθινόν

Να πούμεν την αλήθκειαν.

Τετάρτη 5 Ιουνίου 2024

γλωσσικα

 

ΓΛΩΣΣΙΚΑ Διάβαζα χτες το βίο του αγίου Νικηφόρου, ήταν η γιορτή του, άνηκε λέει σε οικογένεια και τα λοιπά, άκου άνηκε, δεν σου πάει το ανήκε που είναι το σωστό, ανήκω ανήκα ανήκει ανήκε, άντε τώρα να διορθώνεις, κι ύστερα λέει οι εμπόροι της εποχής, άλλο τούτο, μας κούφαναν οι δημοσιογράφοι ιδιαίτερα με το δασκάλοι, εμπόροι, επάρχοι, καλά γιατί δεν κάνει το σωστό, δάσκαλοι, έμποροι, έπαρχοι και σώνει και καλά να κατεβάζετε τον τόνο; Οι έμποροι των εθνών αλλά τους εμπόρους. Στο τέλος μας πέταξε και του αγίου Χαραλάμπου, μα τι λες; Το όνομα του αγίου είναι ο Χαραλάμπης, σιγμόληκτο, και όχι Χαράλαμπος, άρα ο Χαραλάμπης του Χαραλάμπεσος Χαραλάμπεος Χαραλάμπους, και κλητική παρακαλώ, ω Χαράλαμπες.

Ὡς στύλος ἀκλόνητος, τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ, καί λύχνος ἀείφωτος τῆς οἰκουμένης σοφέ, ἐδείχθης Χαράλαμπες· 

Αν προτιμούσες  καφέ Χαραλάμπους, θα μάθαινες και τη γενική και θα σε προβλημάτιζε…

υπερανω

 

ΥΠΕΡΑΝΩ

Εν τζια πεζεύκεις πκιον ποδά

Πάεις για την Τζιερύνειαν

Έφαν μας, Κυπριλέζο μου,

Η φτώσεια τζιαι η φτήνεια.

 

Θέλεις πεζίναν θέλεις ψάριν

Θέλεις καζίνον τζιαι κουμάριν

Εν αρωτάς αν εν τουρτζιά

Ούτε αν είναι κλεψιμιά.

 

Εσού την πούγκα σου θωρείς

Να γεμώννει που ποδώθθε

Να φτζιερώνει που ποτζιείθθε.

 

Έλυσες το πρόβλημαν

Εγίνης υπεράνω

Ενώννεις μέσα στο πουντζιί

Τουρτζιάν τζιαι παρακράτος.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

 

ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Μπροστά στο θάνατο όλα και πάλι ανατρέπονται, ανοίγεται ένα τεράστιο χάσμα ύστερα από τόσες ελπίδες, ο Αντώνης Παπαντωνίου, ο ξάδελφος, ο δικηγόρος μας, άφησε ψες την τελευταία πνοή, μεγάλος αγώνας, τον άξιζε, όλοι σ’ αυτόν καταφεύγαμε για τις υποθέσεις μας με τον νόμο, ανώτερος χρημάτων, ουδέποτε καταδέχτηκε ούτε αντίδωρο, μια τεράστια παιδική καρδιά, οργανώναμε μαζί τα ταξίδια των ξαδέλφων, γυρίσαμε το νησί, χαρά μεγάλη και ανοιχτή καρδιά, καμαρώναμε την οικογένειά του, γυναίκα και παιδιά μαζί του στο γραφείο, μεγάλο όνομα που κρατούσαν ψηλά, για την τιμιότητα και τη συνέπεια. Ο θείος και η θεία, τα αδέλφια του, παρακολουθούσαν με αγωνία τον τελευταίο Γολγοθά, με μια μοναδική αξιοπρέπεια και καρτερία, κι εμείς, συγγενείς και φίλοι, κατευοδώνουμε τον καλύτερό μας.

Αιωνία σου η μνήμη, Αντώνη μας