Κλεοπάτρα Μακρίδου, Ταξίδι Οδύσσειο, Ποιήματα, Εκδόσεις Κουκκίδα
Η προμετωπίδα από τον Κώστα Μόντη «Κάθε φορά καθώς γυρνώ κοντά σου, αγαπημένη, ελπίζω ενδόμυχα να βρω κάτι που χρόνια το ‘χασα κι ίσως κάπου απομένει» ερμηνεύει και τον τίτλο και το περιεχόμενο της ποιητικής σύνθεσης της Κλεοπάτρας Μακρίδου «Ταξίδι Οδύσσειο», τον πόνο του ξενιτεμένου, το πόθο του γυρισμού, την βίωση και αναβίωση στιγμών μοναδικών. Πρωταγωνιστής η ψυχή στα ταξίδια της στο ανυπέρβλητο μέσα στο χρόνο και στη μοναξιά. Η αναζήτηση του ουσιώδους αλλά και της λιτής ορθής έκφρασης, γι’ αυτό η ερωτική σχέση με την ποίηση που αναφλογίζει τη μνήμη, τα συναισθήματα, την επιμονή στο διχασμό και τη διχοτόμηση πατρίδας, ψυχής και σώματος. Παιδικές μνήμες ανακαλούνται, περιπετειώδεις τραγικές στιγμές ή καταστάσεις, ένα παρελθόν που πλέκεται με τα παρόντα πάθη της πατρίδας και του ξενιτεμένου. Η παιδικότητα ανοίγει παράθυρο στη συναισθηματικά φορτισμένη μνήμη και στη συνειδητοποιημένη μοίρα: ο άνθρωπος ένας εξόριστος τραγικός ήρως.
Στην ξένη, η μνήμη τροφοδοτεί, η πίστη ανοίγει δρόμους στο περιβάλλον και στο βαθύτερο εγώ, η αυτογνωσία είναι απαιτητική. Η επίμονη επιστροφή στις στιγμές της παιδικής μνήμης συγκλονίζουν με την απουσία του πατρικού βλέμματος κι ο λυγμός διαποτίζει τον στίχο.
Η γέννηση, δοσμένη ως Γένεση, μέσα στις απαρχές της Ιστορίας και τις αναζητήσεις εαυτής με την αγαπητική συμπλήρωση σε ξένο τόπο, αφ’ ενός ενώνει, αφετέρου διαχωρίζει, γιατί η ξένη γη αποδιώκει ενώ η γενέτειρα ελκύει. Πάντα όμως ο δόλος καραδοκεί, τα αρχέγονα φροϋδικά τραγικά στοιχεία προβληματίζουν, τα δεσμά και η απόδραση αντιπαλεύουν, απέραντη η ψυχή του ανθρώπου. Το έργο έτσι αποκτά δραματικότητα, δεν είναι η ευθύγραμμη πορεία της λεωφόρου. Τα άδυτα της ψυχής φωτίζονται, η ποίηση γίνεται νυστέρι.
Η επιστροφή στην πατρίδα και στην παιδικότητα ύστερα από την ερωτική περιπέτεια ανοίγει διόδους σε άλλες αξίες: στη φιλία ως πλήρωμα. Αλλά οι κλονισμοί και οι περιπέτειες δονούν την σταθερότητα. Ο πνευματικός οπλισμός και η ποιητική πνοή οδηγούν στη ελευθερία, με αποτέλεσμα ο έρως του λόγου να απαλύνει τον εναπομείναντα πόνο.
Η εμβάθυνση εις εαυτήν επιτρέπει στην ποιήτρια να συλλαμβάνει γενικότερα το γένος των ποιητών και ουσιώδη χαρακτηριστικά τους. Η περιπέτεια του εσωτερικού ταξιδιού οδηγεί στη γνώση του είδους και του γένους.
Η ποίηση, φτερούγα ελευθερίας, συντελεί στην ολοκλήρωση και στη συνειδητοποίηση πως ο πόνος από έναν ανεκπλήρωτο έρωτα δεν σβήνεται ούτε στην αιωνιότητα.
Προβληματισμός, εμβαθύνσεις στον έρωτα, τη ζωή και το θάνατο, την ποίηση και την ελευθερία, ομολογούν την ώριμη πια Κλεοπάτρα Μακρίδου, την φιλοσοφούσα ποιήτρια.
«Δύσκολη η ζωή να την ζεις μέρα ή νύχτα χωρίς αντιπαράθεση με το θεριό που ενεδρεύει να σε κατασπαράξει. Οξύμωρη καθημερινότητα, πόσο πιο σκληρή είσαι κι από τα ματωμένα όνειρα.»
Έρως, φιλία, ζωή, το απραγματοποίητο όνειρο, που ξέρουμε όμως πως υπάρχει, η σύνδεση του προσωπικού με το δράμα της κυπριακής πατρίδας, ερχομός και μισεμός, ο αιώνιος Οδυσσέας, η ποιήτρια.
«Ω Πατρίδα, πιστή ερωμένη μου ενός δίδυμου πόθου, που κούρσεψε τα σωθικά των ονείρων μου!»
Η ποιήτρια όμως ζει και παρατηρεί, κρίνει και κατακρίνει καταστάσεις, επιθέσεις σε αξίες, εμμένοντας στις αιώνιες.
Πολύτιμη η μνήμη σε μια πατρίδα μοιρασμένη, μα ολόκληρη αγαπημένη. Ποίηση, λογική και φιλοσοφικές συλλήψεις. «Μόνο εσύ υπάρχεις, είσαι το σύμπαν όλο που γέννησα ένα πρωί από μια γέννα που μου προβλεπόταν ανεκπλήρωτη. Τα άλλα μου είναι σκιές και θολές εικόνες στο θέατρο του παραλόγου της ζωής κι ας είσαι μέρος αυτού του Θεάτρου!»
Ο έρως και η πατρίδα ως ένωση: έρως πατρίδας, εν διό δυοίν.
Ταξίδι Οδύσσειο, ταξίδι αυτογνωσίας, σύζευξη του έξω και έσω κόσμου, μια δραματική σύλληψη που εκφράζεται σε ποιητικές ενότητες και αποτελεί μια σφαίρα, στην οποία μπορεί να μπει ο αναγνώστης όποθεν θέλει, όπως σε κάθε φιλοσοφημένο έργο.
Στέλιος Παπαντωνίου
