ΟΙ ΚΡΥΦΟΙ ΑΝΕΜΟΙ
ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Για τα 200 χρόνια
από την Ελληνική Επανάσταση η Κεντρική Ασφαλιστική Εταιρεία εξέδωσε φέτος ένα
εκτυπωτικά άρτιο δεμένο βιβλίο, 92 σελίδων, ύψους 30 εκατοστών, με τίτλο
«Κρυφοί Ανέμοι: Από την Εννάτη Ιουλίου του Βασίλη Μιχαηλίδη». Βασίστηκε σε μια
ιδέα του διευθυντή της Εταιρείας Στέλιου Γεωργαλλίδη, την οποία υλοποίησε ο
Στέλιος Παπαντωνίου, με καλλιτεχνική επιμέλεια του Πέτρου Παπαπέτρου.
Στο βιβλίο
περιέχονται μια ιστορική διαδρομή της περιόδου 1191-2021, πολλές έγχρωμες
φωτογραφίες ιστορικών χώρων και κειμηλίων, και ολόκληρο το ποίημα του Βασίλη
Μιχαηλίδη, κατά την έκδοση του Κώστα Βασιλείου.
Στο πρώτο μέρος
της ιστορικής διαδρομής που φτάνει μέχρι την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης,
ο Στέλιος Παπαντωνίου αποδίδει ποιητικά τα βάσανα της Κύπρου σε ιαμβικούς
δεκαπεντασύλλαβους, όπως βέβαια και ο Βασίλης Μιχαηλίδης, χωρίς να προσπαθεί να
τον ανταγωνιστεί. Είναι όμως στιγμές που θαρρείς πως διαβάζεις Βασίλη
Μιχαηλίδη.
Αρχινά, όπως
αρχινούσαν ο Όμηρος και οι ποιητάρηδές μας:
Έλα, Χριστέ, βοήθα μου, με τους αγίους μαρτύρους
τραγούδι για τον τόπο μας μεγάλο ν’ αρχινήσω
τα κάστια της Κύπρου μας τα βάσανα μεγάλα
στους χρόνους της αναβροχιάς και της αναμπουμπούλας.
Στο δεύτερο μέρος
καταγράφει τα γεγονότα σε πεζό λόγο.
Στη διαδρομή
εντάσσει επιλεγμένα και κατάλληλα για την κάθε περίσταση αποσπάσματα ή ολόκληρα
ποιητικά ή πεζά έργα, με πρώτο το ποίημα του Σεφέρη για τον Νεόφυτο τον Έγκλειστο. Ακολουθεί δημοτική και ποιητάρικη ποίηση, και ιστοριογραφία. Ιδιαίτερη αναφορά στον
Ιωάννη Καρατζά, σύντροφο του Ρήγα. Όταν φτάσει στην Ελληνική Επανάσταση,
εντάσσει τον όρκο των Φιλικών και αποσπάσματα από την Εννάτη Ιουλίου του Βασίλη
Μιχαηλίδη. Παραβάλλει την άρνηση του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού να τον φυγαδεύσει
ο Κκιόρογλους με την άρνηση του Σωκράτη να υπακούσει στον Κρίτωνα. Με αναφορές
στην προσφορά της Κύπρου σε χρήματα και είδη
με διάφορους τρόπους και ειδικά στον αφιχθέντα στην Κύπρο Κωνσταντίνο Κανάρη, αλλά και με αναφορές σε Κύπριους εθελοντές αγωνιστές που πολέμησαν
στην Ελλάδα, ο συγγραφέας αναδεικνύει την κοινή μοίρα της ελληνικής Κύπρου και
της κυρίως Ελλάδας. Με την Κύπρο να είναι μακριά και να θεωρείται επικίνδυνη η εξέγερσή της, γιατί θα
πλήρωνε βαρύ τίμημα. Που δεν το γλίτωσε τελικά.
Καταγράφοντας με
λίγα λόγια τα γεγονότα μετά την τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, ο συγγραφέας τονίζει
ότι εξακολουθούμε να ζούμε έχοντας πίστη στις ρίζες και στην παράδοσή μας και
αναμένοντας πάντα τους κρυφούς ανέμους.
Ο Παπαντωνίου
πετυχαίνει να διαβάζεις το βιβλίο του ζώντας συναισθηματικά τα βασανιστικά
γεγονότα της πατρίδας σε μια περίοδο οκτακόσιων και πλέον ετών. Στην πραγματικότητα να τα ξαναζείς μέσα από
ποιήματα και κείμενα που τα έχεις ακούσει ή μελετήσει επανειλημμένα και που
είναι, κατά τον ίδιο, φυλαγμένα στον νου και στην καρδιά μας.
Δημήτρης Λεβέντης
9 Μαΐου 2021
