ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ι.
ΛΑΜΠΡΟΥ, Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΛΙΝΟΒΑΜΒΑΚΙΣΜΟΥ
(ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ) ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2021
Το βιβλίο
προλογίζουν ο μακαριστός Σαράντος
Καργάκος και ο Χρήστος Ιακώβου.
Το βιβλίο του
Κωνσταντίνου Ι. Λάμπρου για την Τουρκοκρατία ως τις μέρες μας στην Κύπρο και
ειδικά για τον εξισλαμισμό και τους Λινοβάμβακους είναι θαυμαστό για τον πλούτο
των πληροφοριών, αφού ο συγγραφέας του έχει μελετήσει όλη σχεδόν την ως τώρα
βιβλιογραφία ελληνική και ξενόγλωσση, ερεύνησε εκατοντάδες εφημερίδες και
περιοδικά και παραθέτει ακόμα ενδιαφέρουσες μαρτυρίες που πήρε διά ζώσης από
άμεσους γνώστες των πραγμάτων.
Το πρόβλημα της
καταγωγής των Τουρκοκυπρίων ή Μουσουλμάνων της Κύπρου ενδιαφέρει, για να
ξέρουμε κι εμείς κι εκείνοι πόθεν προήλθε το σύνοικον στην Κύπρο στοιχείο. Από
ό τι διαφωτιζόμαστε, ένα μέρος των συνοίκων
προήλθε από τους πρώτους στρατιώτες μετά την κατάληψη της Κύπρου από τους
Μωαμεθανούς το 1571, συζητείται όμως ο αριθμός των, για να αποδειχθεί πως και εδώ
υπεισέρχεται η πολιτική εκμετάλλευση, αφού ήταν συμφέρον των Άγγλων, με
στήριγμα την Ιστορία του George Hill, να παρουσιάζουν αυξημένο τον αριθμό των πρώτων τούρκων στρατιωτικών, για
να ενδυναμώνουν την τουρκοκυπριακή κοινότητα εις βάρος των Ελλήνων της Κύπρου,
που άρχισαν τότε να απαιτούν την ένωση με την Ελλάδα.
Ο συγγραφέας
συζητεί σοβαρά τις πληροφορίες, ελέγχει, κρίνει, και οδηγεί στην αλήθεια, που
δεν είναι η επιφανειακά επικρατούσα, αλλά πολλές φορές αποδεικνύεται το
αντίθετο, λιγότερες οι χιλιάδες των Τούρκων πρώτων εγκατασταθέντων στρατιωτών
και των οικογενειών τους, αλλά και πλείστοι αποδεικνύονται ή πρώην χριστιανοί ή προερχόμενοι από ελληνικούς
πληθυσμούς της Μικράς Ασίας.
Η συζήτηση για
τον εξισλαμισμό πολλών Ελλήνων Χριστιανών της Κύπρου, πώς και γιατί, πόσοι, σε
ποιες περιόδους και σε ποιες περιοχές, τι τους ανάγκαζε, το παιδομάζωμα και
άλλες αιτίες οικονομικοκοινωνικές, καταπίεσης και ανάγκης επιβίωσης φέρνουν στο
φως την τραγική κατάσταση στην οποία ζούσαν οι πρόγονοί μας κατά τη διάρκεια
της Τουρκοκρατίας.
Το δεύτερο μεγάλο
μέρος του βιβλίου αναφέρεται στους Κρυπτοχριστιανούς ή Λινοβάμβακους. Αναλύονται
εις βάθος και πλάτος αίτια, αποτελέσματα, κατονομάζονται ιδιαίτεροι τόποι στους
οποίους παρουσιάστηκε το φαινόμενο, γίνονται αναφορές σε συγκεκριμένα πρόσωπα, καταγράφονται ενδιαφέροντα ανέκδοτα
στιγμιότυπα ζωής, ώστε να οδηγείται ζωντανά ο αναγνώστης στην ιστορική αλήθεια και στο βάθος που πρέπει
να αποκτούμε μελετώντας την Ιστορία μας.
Ιδιαίτερη μνεία
γίνεται στη σημασία της εκπαίδευσης και ιδιαίτερα στις προσπάθειες των Άγγλων
να βοηθήσουν τους ελληνόγλωσσους μουσουλμάνους να εκμάθουν την τουρκική. Αλλά
και στην ευθύνη όχι τόσο της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας αλλά των ελληνικών
κυβερνήσεων, πλουσίων ομογενών, δασκάλων και δημοσιογράφων, γιατί δεν κτίστηκαν εκκλησίες και δεν λειτούργησαν
ελληνικά σχολεία εκεί που τα είχαν ανάγκη, ώστε να εκχριστιανιστεί και
εξελληνιστεί ο πληθυσμός των Λινοβάμβακων, οι οποίοι τελικά αναδεικνύονται μια
τραγική μερίδα συμπατριωτών μας.
Το σχετικό με τα
Κοινωνικά και Λαογραφικά δεδομένα μέρος του βιβλίου είναι και το πιο ζωντανό,
γιατί μας παρουσιάζει ανάγλυφη τη ζωή των Λινοβάμβακων, συνήθειες και στιγμιότυπα
ζωής, ιδιαίτερα μάλιστα στο Επίμετρο βρίσκουμε ποιήματα, τσιαττιστά και
συνεντεύξεις με Λινοβάμβακους που φωτίζουν πολλές πτυχές της ζωής τους.
Πλουσιότατη
βιβλιογραφία και εικόνες εγγράφων και άλλες στο τέλος του βιβλίου.
Μελετώντας το
βιβλίο επαινούμε τον αγώνα ενός νέου επιστήμονα, ακάματου, βαθυστόχαστου,
σοβαρού μελετητή, να ανεύρει και να παρουσιάσει την αλήθεια και να διαφωτίσει
τους αναγνώστες για μια σημαντική περίοδο της Ιστορίας μας, που μας αποκαλύπτει
το τρικυμιώδες παρελθόν μας και φωτίζει πτυχές και της σημερινής ακόμα
κατάστασης στην Κύπρο. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον βιβλίο, κιβωτό σχετικών ιστορικών
πληροφοριών, που εμπλουτίζει τη γνώση μας για το νησί μας και για τον μεγάλο αντίπαλο
και τις μεθόδους που χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί εις βάρος του ελληνισμού
και της χριστιανικής μας πίστης γενικότερα.
Στέλιος Παπαντωνίου
