ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΜΗΛΑΡΗ, Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Τόμος Α΄ (βελτιωμένη έκδοση) και Τόμος β΄, Λευκωσία 2021
Η συγγραφή δύο τόμων για την Αριστερά στη Σύγχρονη Κυπριακή Ιστορία μαρτυρεί
προσπάθεια σοβαρή και κοπιώδη, γιατί η
αναδίφηση εφημερίδων, και προπάντων βιβλίων γραμμένων ως επί το πλείστον από
στελέχη της Αριστεράς, απαιτεί μόχθο και προσοχή, κρίση αντικειμενική και γνώση
προσώπων και καταστάσεων, πνευματικό οπλισμό που κατέκτησε ο Γιώργος Καμηλάρης
ύστερα από οκταετή τουλάχιστον σκληρή εργασία.
Ο υπομονετικός και μεθοδικός μελετητής μάς παραδίδει τον πρώτο τόμο του
έργου του σε δεύτερη έκδοση, βελτιωμένο και συμπληρωμένο με Χρονολόγιο,
βοηθητικότατο στον αναζητητή της Ιστορίας του τόπου. Ο πρώτος τόμος παρουσιάστηκε
το 2016, διατέθηκε στην Κύπρο και στην Ελλάδα, μελετήθηκε, οι κριτικές γι’ αυτόν
υπήρξαν θετικές, γι’ αυτό και ο συγγραφέας βεβαιώθηκε πως ήταν απαραίτητη και η
συγγραφή του β΄ τόμου, μια βαθιά και πλατιά έρευνα της Ιστορίας του ΑΚΕΛ, από
το 1955 ως το 2004, έτος δημοψηφίσματος για το Σχέδιο Ανάν, θεωρούμενο θεμέλιο
λύσης του Κυπριακού τότε.
Οι ευθύς εξαρχής του ένοπλου αγώνα του 1955 αντιθέσεις της Αριστεράς στην
τακτική του αγώνα και η στάση της προς τον
αρχηγό της ΕΟΚΑ Γρίβα Διγενή, γνωστό πολέμιο των κομμουνιστών στην Αθήνα, οι
αντιθέσεις προς την Εκκλησία και την Εθναρχία, η στάση της στη δημιουργία της
Κυπριακής Δημοκρατίας, και άλλα, εξετάζονται λεπτομερώς.
Ακολουθούν η αποσχιστική στάση των
Τουρκοκυπρίων το 1963, τα γεγονότα της Κοφίνου, η πραξικοπηματική κυβέρνηση της
Χούντας στην Ελλάδα, η απομάκρυνση της ελληνικής μεραρχίας από την Κύπρο, οι
διαρκείς συνομιλίες για τη λύση του κυπριακού, το χουντικό πραξικόπημα στο νησί
και η τουρκική εισβολή, που αποτελούν για την Κύπρο τα κυριότερα σημεία της νεότερης
Ιστορίας της, κομβικά και εν πολλοίς αιμάτινα. Αρχίζει ο αγώνας για την ανασυγκρότηση
του τόπου μετά την καταστροφή του 1974 και
συνομιλίες για τη λύση του ακανθώδους πλέον κυπριακού προβλήματος, με δείκτες, ιδέες και σχέδια.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις διάφορες απόπειρες λύσης του κυπριακού, στο Αμερικανοβρετανοκαναδικό
σχέδιο του 1978, στις ιδέες Βαλτχάιμ του 1981, στους δείκτες ντε Κουεγιάρ του
1983-84, στη δέσμη ιδεών Γκάλι και στα σχέδια Ανάν, ως το Δημοψήφισμα 2004, με
το οποίο απορρίφθηκε από την πλειονότητα των Ελλήνων της Κύπρου το τελικό σχέδιο
Ανάν.
Και στο δεύτερο τόμο, όπως και στον πρώτο, οδοδείχτης της πολιτικής της
Αριστεράς φαίνεται να είναι η εξάρτησή της από τη Σοβιετική Ένωση. Την πορεία
του κόμματος σφραγίζει η ανάγκη του ΑΚΕΛ να υπερασπίζεται τα συμφέροντα της
ΕΣΣΔ στην περιοχή και να εναντιώνεται στην Αμερικανοβρετανική παρουσία στην
Κύπρο, όπως και η ανάγκη να εμφανίζεται όχι μόνο υπερασπιστής των εργαζομένων
αλλά και των Τουρκοκυπρίων (πλην της περιόδου της τουρκανταρσίας 1963-64)
Έρευνα του συγγραφέα και κρίση όσο το δυνατόν αντικειμενική με γεγονότα και
επιχειρήματα, ένα σύνολο Ιστορίας οργανικά δεμένο, τροφή για γνώση και σκέψη του
αναγνώστη, ο οποίος διαφωτίζεται για την στάση της Αριστεράς και των άλλων
πολιτικών δυνάμεων στα σημαδιακά αυτά γεγονότα της Ιστορίας του τόπου.
Το βιβλίο, ένα καθαρά ιστορικό
σύγγραμμα, που με εγκυρότητα και αντικειμενικότητα καταγράφει τη Ιστορία των
τελευταίων εκατό χρόνων του τόπου, χωρίς πολιτική ή κομματική ταυτότητα, αποτελεί
πηγή γνώσης και προβληματισμού, αφού διανοίγει ορίζοντες γνωστικούς και
κριτικούς με τις θέσεις και αντιθέσεις πολιτικών προσώπων, κομμάτων και
οργανισμών.
Συμπερασματικά, μεγάλη η προσφορά του συγγραφέα, μέγα το κέρδος του αναγνώστη.
Στέλιος Παπαντωνίου
