Στέλιου Παπαντωνίου
Πάμπος Κουζάλης, Σχεδόν, Ποίηση, εκδόσεις Παράκεντρο
Η αίσθηση πως έχουμε νέους ποιητές που μας κομίζουν τη νέα
ειδή των πραγμάτων χαροποιεί τον αναγνώστη, γιατί από τη μια επιβεβαιώνει πως η
ποίηση συνεχίζεται επάξια στον τόπο και από την άλλη πως η συνέχεια αυτή διακρίνεται
από τη γνησιότητα, τη φρεσκάδα και το
σπινθηροβόλο του πνεύματος, με την ξεχωριστή ευαισθησία αλλά και το θεμέλιο της
παράδοσης σεβαστό και ανανεωμένο.
Η ποίηση του Πάμπου Κουζάλη είναι πλούσια θεματικά, γιατί ο
ποιητής έχει ανοιχτά τα μάτια στον καιρό του με τα παγκόσμια προβλήματα και τα τοπικά
-το Κυπριακό δεν παύει να πονά με τους νεκρούς και αγνοουμένους - με το θάνατο και
την πολύπτυχη ζωή, την αγάπη, τον έρωτα, τις ανθρώπινες συναναστροφές. Ένα πλατύτατο
δίχτυ μέσα στο οποίο συλλαμβάνονται από τον ευαίσθητο ψαρά πολυποίκιλα ερεθίσματα
για την ποίησή του. Πρώτα η συγκίνηση κι
ύστερα η επεξεργασία του ποιήματος, με τέτοια όμως μαεστρία, ώστε να μη φαίνεται,
αλλά να διατηρείται η δροσερή αύρα της σύλληψης και του σκιρτήματος.
Από μόνο του το «σχεδόν» είναι μια ημιτελής και εν εξελίξει
κατάσταση πριν προλάβει να παγιωθεί, γι’ αυτό έχει μέσα του το στοιχείο της πάλης
της ζωής, έστω κι αν η απόληξη είναι ο θάνατος. Άνθρωποι προσπαθούν να σωθούν,
σχεδόν τα φτάσουν στον προορισμό τους, άλλοι στο «μεταξύ», για παράδειγμα οι αγνοούμενοι, πραγματικά
νεκροί, για τους δικούς τους όμως ζωντανοί, ένας ημιέρωτας, μια συνειδητοποίηση
της αδυναμίας ενώ η ζωή κι ο έρωτας προκλητικά καλούν.
Ίσως αυτό το σχεδόν, το «μεταξύ» να είναι και πιο δύσκολο να
εκφραστεί, γιατί δεν παγιώθηκε, δεν αντικειμενοποιήθηκε, γι’ αυτό κι ο ποιητής ζωντανά
με τον εαυτό του και με την τέχνη του το
συλλαμβάνει στην εξέλιξη και ροή του.
Εκφραστικά θαυμαστή για τον αναγνώστη η έκπληξη με το
απρόοπτο του τρόπου έκφρασης, με τις πολλές αφαιρέσεις στις μεταφορικές
αλματικές εκφράσεις και γενικά αφαιρετικές μεταφορές. Ζωντανές εικόνες αποτυπώνονται
με τα παρακόλουθα ζέοντα συναισθήματα (ένα ψυχοσάββατο, μια μάνα που
πληροφορείται για το αγνοούμενο παιδί της, η προσπάθεια των μεταναστών να
προσεγγίσουν τη ξένη γη) στο σχεδόν, και εντυπώνονται για πολύ στον αναγνώστη.
Συμπερασματικά, χωρίς στόμφο, με μόνη την ποιητική χάρη, ο Πάμπος
Κουζάλης μας έδωσε με το «σχεδόν» μηνύματα και καλλιεργημένης αισθητικής αλλά
και ήθους ελευθέρου και γνήσιου ποιητή.
Καλή συνέχεια.