ΣΤΕΛΙΟΣ
ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
Ὁ Ἅγιος Κάθμπερτ Saint Cuthbert of Lindisfarne
Ὁ Ἅγιος Κάθμπερτ, γεννημένος γύρω στὸ 634/635 πιθανότατα στὴ Νορθούμπρια τῆς Ἀγγλίας, εἶναι
μιὰ σεβαστὴ μορφὴ τῆς ἀγγλικῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας. Μοναχός, ἐπίσκοπος, ἐρημίτης συνδεδεμένος μὲ
μοναστικὰ κέντρα ὅπως τὸ Melrose καὶ τὸ Lindisfarne, γνωστὰ καὶ ὡς Holy Island.
Ἀναγνωρίζεται ὡς εὐαγγελιστὴς τῆς Northumbria, μιᾶς περιοχῆς
ποὺ περιλαμβάνει τμήματα τῆς σύγχρονης Βορειοανατολικῆς Ἀγγλίας καὶ τῆς
Νοτιοανατολικῆς Σκωτίας.
Πρώιμη ζωὴ καὶ
μοναστικὴ κλήση (περίπου 634-661.)
Μικρὸς ἦταν
βοσκός. Τὸ 651 βίωσε ἕνα ὅραμα, εἶδε τὴν ψυχὴ τοῦ Ἁγίου Aidan, τοῦ σεβάσμιου ἱδρυτῆ τῆς Lindisfarne, νὰ μεταφέρεται στὸν οὐρανὸ ἀπὸ ἀγγέλους.
Ύστερα ἀπό αὐτό ὁ Cuthbert μπῆκε
στὸ μοναστήρι τῆς Νορθούμπρια Melrose (Mailros) τὸ 651 ὑπὸ τὴν
καθοδήγηση τοῦ Ἡγουμένου St. Eata καὶ τοῦ δασκάλου του, Prior Boisil.
Ὁ Boisil καὶ ὁ Eata ἔστειλαν τὸν Cuthbert στὸ Ripon γιὰ νὰ ἱδρύσουν ἕνα νέο μοναστήρι. Τότε ὑπῆρξε διχασμὸς στὴν ἐκκλησία τῆς Ἀγγλίας
μεταξὺ τῶν κελτικῶν παραδόσεων, τὶς ὁποῖες εὐνοοῦσε ὁ Cuthbert, καὶ τῶν ρωμαϊκῶν πρακτικῶν ποὺ ὑποστήριζε
ὁ Wilfrid, ὑπὸ τὴ δικαιοδοσία
τοῦ ὁποίου ἦταν τό Ripon.
Εὐρύτερες
σχετικές ἐκκλησιαστικὲς συζητήσεις κορυφώθηκαν στὴ Σύνοδο τοῦ Whitby. Τελικά, ὁ Wilfrid ἀνέλαβε τὸν ἔλεγχο τοῦ Ripon, ἐνῶ ο Cuthbert ἐπέστρεψε στή Melrose.
Τὸ 661 ἡ Μελρόουζ
χτυπήθηκε ἀπὸ πανούκλα. Ὁ Cuthbert προσβλήθηκε, ἀλλὰ ἀνέρρωσε, ἐνῷ ὁ Prior Boisil ὑπέκυψε στὴν
ἀσθένεια. Μετὰ τὸ θάνατο τοῦ Boisil, ὁ Cuthbert τὸν διαδέχθηκε ὡς προηγούμενος.
Ἡ ἐπιβίωσή του ἀπὸ
τὴν πανούκλα, ἰδιαίτερα ἐνῷ βοηθοῦσε ἐνεργὰ ἄλλα θύματα καὶ ἔκανε θαύματα σὲ ὅλη
τὴν ὕπαιθρο, εἶχε ἑρμηνευτεῖ ἀπὸ τοὺς σύγχρονους ὡς σαφὲς σημάδι θεϊκῆς
προστασίας καὶ εὔνοιας.
Ἀπὸ Μοναχὸς Ἐπίσκοπος
(661-687)
Ὁ Κάθμπερτ στὴ
Σύνοδο τοῦ Γουίτμπι τὸ 663/664 ἀποφάσισε ὅτι ἡ ἐκκλησία τῆς Νορθούμπρια θὰ υἱοθετοῦσε
ρωμαϊκὰ καὶ ὄχι κελτικὰ ἐκκλησιαστικὰ ἔθιμα, παρὰ τὴ δική του κελτικὴ παράδοση,
στηρίζοντας τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὶς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου.
Τὸ 664 ὁ Cuthbert
καὶ ὁ Abbot Eata πῆγαν στὸ Lindisfarne. Ὁ Eata ὑπηρετεῖ ὡς ἐπίσκοπος καὶ ὁ
Cuthbert ἀναλαμβάνει τὸ ρόλο τοῦ προέδρου. Ἐκεῖ ὁ Cuthbert ἐφάρμοσε τὶς
μεταρρυθμίσεις ποὺ διατάχθηκαν ἀπὸ τὸν Whitby, καθιερώνοντας ἕναν αὐστηρὸ
μοναστικὸ κανόνα καὶ ἐπεξέτεινε τὶς εὐαγγελικές του προσπάθειες νότια, πρὸς τὸ
Ντάραμ.
Τὸ 684 ὁ βασιλιᾶς
Ecgfrith τῆς Northumbria τὸν διόρισε ἐπίσκοπο τοῦ Hexham. Ὁ Cuthbert, ἐρημίτης ἀπὸ
τὴ φύση του, δἐν ἦταν εὐχαριστημένος ἀπό αὐτό τὸ ρόλο του.
Ἡ χειροτονία του ὡς
ἐπισκόπου ἔγινε στὸ Γιορκ στὶς 26 Μαρτίου 685 προϊσταμένου τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Θεόδωρου καὶ ἕξι ἄλλων ἐπισκόπων.
Το ἐρημητήριο Inner Farne καὶ ἡ Σύνδεση μὲ τὴ Φύση
Ἡ ἀγάπη τοῦ
Κάθμπερτ πρὸς τὴ μοναξιὰ διαμόρφωσε και τὶς πνευματικές του πρακτικές. Τὸ
676 ἐπιθυμώντας την μοναξιά και την
προσευχή ἀποσύρθηκε στὸ Inner Farne, ἕνα ἀπομονωμένο νησάκι στὰ ἀνοικτὰ τῶν ἀκτῶν
τῆς Northumbria.
Ἐπέστρεψε ξανὰ στὸ
Inner Farne μετὰ τὰ Χριστούγεννα τοῦ 686, ἐπιλέγοντάς το ὡς τὸ μέρος ὅπου θὰ
πέθαινε τελικά.
Ἡ ζωὴ στὸ Inner
Farne χαρακτηριζόταν ἀπὸ αὐστηρὸ ἀσκητισμὸ καὶ αὐτάρκεια. Ἡ φήμη γιὰ τὴν ἁγιότητά
του μεγάλωσε κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἐρημίας του.
Ἕνα χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τοῦ ἐρημητηρίου τοῦ Cuthbert ἦταν ἡ ἀξιοσημείωτη
ἁρμονία του μὲ τὴ φύση. Οἱ κύριοι σύντροφοί του στὸ Inner Farne ἦταν τὰ τοπικὰ
πουλιά. Φημίζεται ἰδιαίτερα γιὰ τὶς ἐπιτυχημένες προσπάθειές του νὰ
προστατεύσει τὰ πουλιά, ἰδιαίτερα τὴν πάπια eider, ἡ ὁποία στὴ συνέχεια ἔγινε
γνὼστὴ ὡς "St. Cuthbert's [eider] πάπια" ἢ "κοτοπουλάκι τοῦ Cuddy"
πρὸς τιμὴν του. Θεωρεῖται ἕνας ἀπὸ τοὺς πρώτους συντηρητὲς τῆς ἄγριας ζωῆς.
Θαύματα
Ἀμέτρητα θαύματα ἀναφέρθηκαν
τόσο κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ζωῆς του ὅσο καὶ
μετὰ τὸ θάνατό του.
Σημαντικό γεγονὸς ἦταν ἡ εὕρεση τοῦ σώματός του σὲ «ἀδιάφθορη»
ἢ «τέλεια διατηρημένη» κατάσταση, ὅταν ἡ σαρκοφάγος του ἄνοιξε ἕντεκα χρόνια
μετὰ τὸ θάνατό του τὸ 698 . Αὐτὸ
θεωρήθηκε ἀναμφισβήτητο σημάδι ἁγιότητας.
Αὐτὸ τὸν καθιέρωσε ὡς τὸν δημοφιλέστερο ἅγιο τῆς Βόρειας Ἀγγλίας.
Γιορτάζεται κάθε
χρόνο στὶς 20 Μαρτίου.
ΣΤΕΛΙΟΣ
ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
