Κλεοπάτρα
Μακρίδου, η ηχώ της μνήμης, ποίηση, Μανδραγόρας εκδόσεις
Η Κλεοπάτρα
Μακρίδου συνεχίζει την ποιητική πορεία της με μια νέα συλλογή ποιημάτων, με
τίτλο «Η ηχώ της μνήμης». Ο χρόνος ως παρελθόν, παρόν και μέλλον, πληρούται με τις
έννοιες της μνήμης, της αυτογνωσίας, της αγάπης, της πατρίδας, του ονείρου και της
ποίησης. Με βάση αυτές τις έξι θεμελιώδεις έννοιες στην παρούσα συλλογή και ποικίλες
συμπλέξεις τους, υφαίνεται το ποιητικό υφαντό, σε ποικιλμένο λόγο, με
συμπλέγματα λέξεων και φράσεων που επιτρέπουν τη διείσδυση στα νοήματα και
συναισθήματα της ποιήτριας, κατά το δυνατόν, αφού η εκφραστική δεινότης παρουσιάζει
θαυμαστά κάποτε αποτελέσματα, κάποτε όμως ίσως δυσνόητα. Σημασία έχει η δύναμη
και η αποφασιστικότητα στον εκφραστικό πειραματισμό που εμπλουτίζει το ποιητικό
της οπλοστάσιο.
ΜΝΗΜΗ Ήδη ο
τίτλος «η ηχώ της μνήμης» μαρτυρεί την εξέχουσα σημασία της μνήμης στην ποιητική συλλογή.
Όντας μακριά από την πατρίδα, η ποιήτρια έχει την μνήμη σύντροφο, που την συντρέχει
με αναδρομές στο αιματηρό παρελθόν στη βιωματική παρακολούθηση των γιγνομένων
στον τόπο και αγαπητική σχέση με το
παρόν. Για παράδειγμα, στο ποίημα Αναδρομή, «Μεγάλωσε σε γειτονιές πόνου..» η
μνήμη συμβάλλει στην αυτογνωσία.
ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ Κάθε
γραφή συμβάλλει στην αυτογνωσία, στη συλλογή όμως αυτή η αυτοπαρουσίαση και η
ένδον διείσδυση είναι εμφανείς. Ένας άνθρωπος μέσα στο χρόνο, με πολλά στοιχεία
Οδυσσέα και Ομηρικού κόσμου και εσωτερικά και εκφραστικά, μέσα από ένα παρελθόν
ερειπίων, ένα παρόν δύσβατο κινδύνων και συγκρούσεων και ένα αόρατο μέλλον,
κριτής αυστηρός του εαυτού της, εμμένει στη σημασία της ευθύνης «μια
κατηγορούσες τη σταγόνα, και μια τη θάλασσα, μια τη στιγμή, και μια την
αιωνιότητα, για όλα τα κακά σου.»
ΑΓΑΠΗ Με τον τίτλο
Αγάπη και παραλλαγές του έχουμε τέσσαρα ποιήματα, Αγάπη, Φυσάει η αγάπη, Αγάπη, Ξέρω μια αγάπη. Περιεκτικότατο
το ποίημα Αγάπη στη σ. 46 «Όποιος σε πίστεψε, έκλαψε μέσα στα στενόχωρα
σοκάκια, της σιωπής, ταξίδεψε μέχρι την αθέατη πλευρά των άστρων, ναυάγησε σε θάλασσες
φουρτουνιασμένες, και τον ξέρασαν τα κύματα, στης Κίρκης τ’ ακρογιάλια… Σε είδε
να σηκώνεσαι νεκρή, και να ξαναπέφτεις, ο χάρος να σε μεταφέρει στ’ αμάξι του,
ο θνητός να του δίνει τον οβολό του, αλλά εσύ να επιμένεις.» Ο κόσμος άνω και
κάτω, πάθη και χαρές, θάνατος, ανάσταση
και αιωνιότητα, τα χαρακτηριστικά της αγάπης.
ΠΑΤΡΙΔΑ Ο
ξενιτεμένος Οδυσσέας στο νου του έχει πάντα την Ιθάκη του, κι η Κλεοπάτρα όχι
μόνο επισκέπτεται την πατρίδα αλλά και διαρκώς παρακολουθεί και μετέχει στα
δρώμενα, παίρνει θέση και εκφράζει πολιτικές απόψεις από γνήσιο ενδιαφέρον και
αγάπη για τον τόπο, κρίνει, κατακρίνει, νουθετεί, απογοητεύεται, αλλά η πίστη
στο δίκαιο και στην απελευθέρωση του τόπου δεν την εγκαταλείπουν, «μέσα μου πατρίδα
θα σε κλείσω.» Πατρίδα και ποιήτρια ταυτισμένες: «Όταν η Πατρίδα λικνίζεται από
στροβίλους, εγώ τυλίγομαι τη δίνη της, και στην ηχώ του φλεγομένου σώματός μου,
βροντούν οι αλυσίδες της.»
ΟΝΕΙΡΟ Μερικοί
χαρακτηριστικοί στίχοι, «Κάθε τέλος της μέρας, μαζεύει τα κομμάτια της, να
περισώσει το όνειρο που δεν έζησε.» «Μην ενοχλείτε τα όνειρα μες στο σκοτάδι,
όταν ψαχουλεύουν τις ψυχές.» Στον αντίποδα του ονείρου η ανυπόφορη πραγματικότητα,
όπως τη βιώνουμε με την πανδημία, θέματα σύγχρονα, καταστροφής του περιβάλλοντος
και γενικότερης υποβάθμισης της ζωής σε ένα ευρύτερο κύκλο προβληματισμού της ποιήτριας
και κατάθεσης των δικών της θέσεων ευθύνης.
ΠΟΙΗΣΗ Όσοι παρακολουθούν
την πορεία της Κλεοπάτρας Μακρίδου ομολογούν πως καθημερινή είναι η επαφή της με
την ποίηση, αυτή είναι το καταφύγιό της, το εξομολογητήριο, η συντροφιά, ο άλλος
εαυτός της, ή καλύτερα ο πραγματικός εαυτός της. «Οι ποιητές είναι δέντρα
είπες, με τις ρίζες τους στο ον, τα κλαδιά τους αξεδιάλυτα πλεγμένα, στου
ανέμου τη μοίρα, έτοιμα ν’ αγκαλιάσουν το αύριο, και της απεραντοσύνης το ακατάληπτο.»
Μ’ αυτή την εικόνα της ποίησης και τη δύναμή της πορεύεται στη ζωή η Κλεοπάτρα Μακρίδου,
κι αυτό ομολογεί και φανερώνει η νέα ποιητική της συλλογή «η ηχώ της μνήμης»
θραύσματα της οποίας παρουσιάσαμε.
Στέλιος Παπαντωνίου
