Κλεοπάτρα Μακρίδου, Μνημόσυνο,
Ωδή στον Χαμένο Υπαξιωματικό
Κύπρο Γ. Ιωάννου
‘Ένα ποίημα για ένα συγκεκριμένο νεκρό ήρωα πολεμιστή έχει
συγκεκριμένο περιεχόμενο, πρόσωπα, τον ήρωα, τον πατέρα και μητέρα του, τον
τόπο, γνωστά στην ποιήτρια τοπία κοντά στην Ομορφίτα και στο Καϊμακλί,
συγκεκριμένο χρόνο θανάτου, Ιούλης 1974, και συνθήκες.
Αυτή είναι η βάση πάνω στην οποία στήνεται το ποιητικό
οικοδόμημα. Ένας αέρας ίσως περνά από άλλα παρόμοια ποιήματα, όπως εμφαίνεται
και από τον τίτλο, όμως αμέσως η δημιουργός αφήνεται στον ίδιο τον εαυτό της,
πλούσιο σε γνώσεις Μυθολογίας και Ιστορίας, ένα θησαυροφυλάκιο από τους θησαυρούς
του οποίου μπορεί να αντλεί ό τι και
όποτε χρειαστεί.
Έτσι, πλην της πληροφορίας, ανάγεται η ποιήτρια στο ευρύτερο
και ανώτερο επίπεδο των Ελλήνων ηρώων της Ιστορίας μας, από Ομηρικής Ιλιάδας
και εξής, για να εντάξει μέσα στο ηρωικό πνεύμα της παράδοσης και τον
συγκεκριμένο ήρωα, Κύπρο Γ. Ιωάννου.
Το ποίημα αρχίζει με την τοπογραφία και τη συνδεδεμένη με
αυτήν νοσταλγία και ανθρωπολογία, με ήθη ανθρώπων άλλης εποχής συγκινητικά όμως
στην αγνότητά τους, με το ανθρώπινο και θεϊκό στοιχείο αξεδιάλυτα.
Έργα και Ημέραι, θα έλεγε ο Ησίοδος, σε μια χορωδία με τον
Ονήσιλο, τον Οδυσσέα, την Αντιγόνη. Διαπλάτυνση στο χρόνο και στον κόσμο των
ιδεών που ελευθερώνει από το συγκεκριμένο και οδηγεί στο γενικότερο ηρωικό
κλίμα.
Η ομορφιά του ήρωα μυθολογικά παραπέμπει σε αρχαίες θεότητες
και θρύλους, με φιλοσοφική διάθεση και αποφάνσεις.
Οι δύσκολες ώρες που πέρασε το νησί το 1974 μόνο με
παρόμοιες μπορούν να συνταιριάσουν, για να φωτιστεί η Ιστορική στιγμή στη
επαναληπτικότητά της.
Ο συγκεκριμένος τόπος, αιρόμενος σε μυθολογικά ύψη,
προσφέρει την απαραίτητη απόσταση, για να δοξολογηθεί στη γενίκευσή της η θυσία
του ήρωα, με την τραγικότητα της μοίρας να παίζει τον καίριο μεταφυσικό της ρόλο.
Το συγκεκριμένο συνυφασμένο αξεδιάλυτα με το μυθολογικό,
ιστορικό, θρησκευτικό στοιχείο, αίρεται στο ύψος του ποιητικού λόγου, που υμνεί
και διαιωνίζει.
Στέλιος Παπαντωνίου