Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2019

Αντρέα Τιμοθέου Πλανόδιος στα σύνορα της Εδέμ


Αντρέας Τιμοθέου, Πλανόδιος στα σύνορα της Εδέμ, ποίηση, εκδόσεις Παράκεντρο

Επιτυχημένη έκδοση, χάρη στην ευαισθησία του Πάμπου Κουζάλη και της ομάδας του, με τη Σαλαμινία στο εξώφυλλο, το ιερό πλοίο των αρχαίων Ελλήνων, και το βιβλίο πορθμέα του ποιητικού λόγου του Αντρέα Τιμοθέου, που ακολουθεί το δρόμο του στην ποίηση με συνέπεια στα θέματα, στα βιώματα και συναισθήματα, με ένα μακροπερίοδο λόγο, που ο στίχος τον μεταποιεί σε κρυφούς λογισμούς και λυγμούς.

Η ποιητική συλλογή χωρίζεται σε οκτώ ενότητες, Των συστάσεων, Των συνόρων, Της ποίησης των ποιητών και των προσώπων, Της αποδημίας -πράξη πρώτη, Της αποδημίας – πράξη δεύτερη, Αγάπες μικρές, Πόλεων βηματισμοί, Ψίθυροι λιτανείας.

Πνοή μελαγχολίας διαπερνά τον αναγνώστη, ταξιδευτή στο χρόνο και στον τόπο, με τους στενά  οικείους του ποιητή πρώτα, γνωστούς ήδη και από τα προηγούμενα έργα του Αντρέα, πρόσωπα που ανεξίτηλα σημάδια του άφησαν, ταυτίστηκαν μαζί του, του φόρεσαν τα ενδύματά τους, ήθη και χαρακτήρες τους, μέσα σε ανάμικτο λύπης, απουσίας, πολλής αγάπης, απαίτησης για προστασία κλίμα, επαναλαμβανόμενο με το πέρασμα των χρόνων σε διάφορες μορφές αλλά πάντα μέσα στο ίδιο συναισθηματικό περιβάλλον, αγαπημένης αναπόλησης.

Η δεύτερη ενότητα, με ευρύτερες ανθρώπινες συλλήψεις, αλήθειες της ζωής και του θανάτου στον σύγχρονο κόσμο, η ζωή με τις απαιτήσεις της κι ο θάνατος με τα δικά του ήθη, πλέγματα φιλοσοφικής θεώρησης της ζωής και αποδοχής των πραγμάτων.

Αφιερώματα σε πρόσωπα αγαπητά η τρίτη ενότητα, για το καθένα λιγόστιχα ουσιώδη χαρακτηριστικά, η ευγενική αναφορά σε ανθρώπους της τέχνης, δεσμοί στενοί ψυχικοί, με τον κρυφό θαυμασμό στις ιδιαιτερότητες του κάθε τεχνίτη. Έτσι αφειδώλευτα μοιράζεται η αγάπη.

Της αποδημίας -πράξη πρώτη. Η γιαγιά Κατερίνα αθανατίστηκε στην ποίηση του Αντρέα Τιμοθέου. Επιστρέφει με τόση στοργή την αγάπη της, τα πλαίσια της ζωής του, όλοι την ξέρουμε οι αναγνώστες του και την μακαρίζουμε. Μετά θάνατον η γιαγιά ευτυχεί σίγουρα.

Της αποδημίας- πράξη δεύτερη. «Εσύ που δεν άδειασες ποτέ ένα ερμάρι ξένο δεν ξέρεις πώς μυρίζει η απουσία.» Ένα δίστιχο τόσο περιεκτικό και μεταφορικό του κλίματος μέρους της ποιητικής συλλογής, αν όχι όλης. Η απουσία των στενών αγαπημένων προσώπων, με όλη την ευγενική θλίψη. Ουσιώδες χαρακτηριστικό της ποιητικής προσφοράς του Αντρέα Τιμοθέου.

Η ενότητα Μικρές αγάπες τελειώνει με το συμπυκνωμένο ποίημα Υπόσχεση: Όταν πεθάνω κάποια μέρα θα ‘θελα να με ντύσουν με το άδικο που δεν μ’ αγάπησες.                                                                                   Μια ενότητα με πολύ έρωτα, «Αν μ’ αγαπάς πολύ, Τραπεζοκόμος του έρωτα, Λαθραίος έρωτας, Γράφτηκες μέσα μου πριν απ’ το ποίημα, Το κόστος της διαύγειας του έρωτα», δοσμένα στο μελλοντικό χρόνο μερικά, σαν σε ονειρική φαντασία, με την πίκρα του απραγματοποίητου και τον πόνο της στέρησης, θολά στη σύλληψη και στο γενικότερο κλίμα που μεταδίνουν στον αναγνώστη.

Πόλεων βηματισμοί, ποιήματα χαρακτηριστικά των πόλεων που επισκέφτηκε, με λίγες γραμμές φυσιογνωμίες τόπων  και ανθρώπων, δηλωτική η αφιέρωση: «Στις πόλεις που περπάτησα, στις αλύτρωτες ψυχές που συνάντησα, στους αιώνια πιστούς της ομορφιάς.» Δεν είναι μόνο η αφιέρωση, είναι και η σφραγίδα της ποίησης του Τιμοθέου.

Η τελευταία ενότητα μπορεί να θεωρηθεί ως ψιχία του όλου, μονόστιχα, δίστιχα, τρίστιχα, μια γενική θεώρηση της ποιητικής συλλογής, περιεκτικότατοι στίχοι. Το τελευταίο : « Όσο γράφουμε για αγαπημένους, υπάρχει ακόμη ετούτη η μικρή του πόνου η ελπίδα, πως ίσως να ξεπερνούσαμε μαζί τους θανάτους της μέρας.»

(Αφού τα γράφουν τόσο ωραία οι ποιητές, τι τους θέλουν τους διάμεσους αναγνώστες;)

Στέλιος Παπαντωνίου