Στέλιος Παπαντωνίου, Παρουσίαση βιβλίου: Ανδρέα Παπαβασιλείου,
Ευαγγελική Μαρτυρία, εννοιολογική και θεολογική προσέγγιση της αληθινής
μαρτυρίας.
«Ὁ ἑωρακώς μεμαρτύρηκε και ἀληθινή αὐτοῦ ἐστίν ἡ μαρτυρία, κἀκεῖνος οἶδεν ὃτι ἀληθῆ λέγει, ἳνα
καὶ ὑμεῖς πιστεύσητε» (Ιω.19,35)
Λευκωσία, 2013
Το βιβλίο του Ανδρέα Παπαβασιλείου,
διδάκτορα Θεολογίας και πρώην επιθεωρητή Μέσης Εκπαίδευσης Κύπρου, αναλύει την
έννοια της μαρτυρίας. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην Αυτού Θειοτάτη
Παναγιότητα τον Οικουμενικό Πατριάρχη για την εικοστή επέτειο της ανάρρησής του
στον Οικουμενικό Θρόνο και για τη λαμπρή ευαγγελική του μαρτυρία στο σύγχρονο κόσμο. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης σε χαιρετισμό του
αναφέρεται στο θέμα του βιβλίου και συγχαίρει τον φιλόπονο συγγραφέα. Στον πρόλογό
του ο μελετητής μας πληροφορεί πως αφορμή της συγγραφής του βιβλίου είναι οι
εκδηλώσεις με τη συμπλήρωση δυο χιλιάδων χρόνων του χριστιανισμού και συμπόσιο
στο οποίο μετέσχε αναπτύσσοντας το θέμα «Το ειδολογικό περιεχόμενο της
μαρτυρίας».
Στο πρώτο κεφάλαιο «Εννοιολογική
προσέγγιση της μαρτυρίας», δίνεται ένας ορισμός της έννοιας, εξετάζονται τα
είδη και η αξιοπιστία της, στο δεύτερο «Γενική θεώρηση της μαρτυρίας»
προτάσσεται μια σύντομη αναφορά στη Σκηνή του μαρτυρίου και σχολιάζεται η σχέση
ανάμεσα στις έννοιες της μαρτυρίας και των μαρτυρίων με έμφαση στον ηθικό
χαρακτήρα της μαρτυρίας και τα επακόλουθά της στη ζωή του χριστιανού. Στο τρίτο
κεφάλαιο, «Θεολογική προσέγγιση της αληθινής μαρτυρίας» γίνεται αναφορά στην
Παλαιά και Καινή Διαθήκη, στη σχέση της μαρτυρίας με τον Τριαδικό Θεό και
ιδιαίτερα τον Ιησού Χριστό, τον πιο αξιόπιστο μάρτυρα.
Στον επίλογο επαναδιατυπώνονται μερικές
γενικές σκέψεις για τον Χριστό ως τη βάση και πηγή της ευαγγελικής μαρτυρίας.
Μαρτυρίες και παραθέματα παλαιών και νέων σχολιαστών της Βίβλου
συμπληρώνουν το κάθε κεφάλαιο. Σύγχρονοι επίσης μελετητές και σχολιαστές των
ιερών κειμένων συμβάλλουν στην αποκάλυψη του βάθους και πλάτος της έννοιας. Στο
τέλος εξάγονται τα συμπεράσματα. Με τα
παραθέματα από τη Βίβλο, αγίους συγγραφείς και νεότερους θεολόγους, που
διείσδυσαν στην έννοια, φωτίζεται η μαρτυρία
πολύπλευρα. Όπως αναφέρει ο συγγραφέας,
σημαντικό είναι να αναλυθεί το ειδολογικό περιεχόμενο της μαρτυρίας, για
να εξαχθούν τα αναγκαία πρακτικά συμπεράσματα που θα βοηθήσουν στην
επαναξιολόγηση των τρόπων, των μεθόδων και του περιεχομένου της μαρτυρίας της
Εκκλησίας σήμερα. Με τα παραδείγματα και παραθέματα ωφελούνται και οι αναγνώστες
ερχόμενοι σε επαφή με τα κείμενα και τις σκέψεις των αγίων συγγραφέων και μετέχουν
της ιερότητας και των ηθικών προτροπών των. Πλην της θεωρητικής ανάλυσης της
έννοιας ενυπάρχει στο βιβλίο και η ηθική
πτυχή, του δέοντος και της πράξης. Έτσι, η
επιστημονική θεολογική ανάλυση μιας έννοιας από τον σοβαρό θεολόγο δεν
είναι μόνο θεωρία αλλά και ευκαιρία ηθικού προβληματισμού των αναγνωστών και
αναφοράς στη σύγχρονη πραγματικότητα. Τα παραδείγματα δεν αναφέρονται μόνο,
αλλά και αναλύονται, επεξηγούνται, αναπτύσσονται, με απώτερο σκοπό η γραπτή
μαρτυρία του μελετητή να είναι και ηθική παρότρυνση για χριστιανική βιοτή. Ο
συγγραφέας, με πολλή σύνεση και γνώση, ελίσσεται ανάμεσα στα ιερά κείμενα,
παλαιά και νέα, οδηγώντας τον αναγνώστη στις ατραπούς της γνώσης και στη
διαπλάτυνση των οριζόντων του και της θέας του θρησκευτικού μας πλούτου.
Μελετώντας κανείς το βιβλίο, κυκλοφορεί μέσα στη χριστιανική γραμματεία,
φωτιζόμενος όχι μόνο θεωρητικά αλλά και ηθικά. Η όλη μελέτη του θέματος συνδέει
την εις βάθος και πλάτος ανάλυση της έννοιας της μαρτυρίας με τη σημερινή εποχή
και την επίδραση του Χριστού στη ζωή των πιστών, επιβεβαιώνοντας πως η
διδασκαλία ή η μελέτη εννοιών της Θεολογίας δεν είναι μόνο θεωρητική καταπόνηση
αλλά και ζώσα πραγματικότης.
Το βιβλίο κλείνει με ευρετήριο κύριων
ονομάτων και τις εργασίες του συγγραφέα.
Πρόκειται για μια καλαίσθητη έκδοση, που
εκφράζει την επιστημονική σοβαρότητα και εργώδη προσπάθεια ενός ακάματου εργάτη
της Θεολογίας στην Κύπρο, ευανάγνωστο βιβλίο με πλήρη τεκμηρίωση των
αναφερομένων και αναγωγή τους όχι μόνο στις πηγές αλλά και στη σύγχρονη ζωή,
ώστε η επιστήμη να υπηρετεί ταυτόχρονα όχι μόνο τη θεωρία αλλά και την πράξη,
την ηθική ζωή και τον χριστιανικό βίο.
